یک رسانه عرب زبان در یادداشتی نوشت که تحولات اخیر میان ترکیه و سوریه و اقدامات انجام شده در راستای ازسرگیری روابط میان آنها؛ در وهله نخست مساله حضور آمریکاییها را در سوریه تهدید میکند و همین مساله واشنگتن را بر آن داشته است تا درصدد مانع تراشی در مسیر عادی سازی روابط میان دمشق و آنکارا باشد و اقداماتی را در این راستا در دستور کار قرار دهد.
روزنامه الاخبار در یادداشتی در این باره نوشت: روند نزدیکی روابط سوریه و ترکیه بر اساس برنامه کاری که وزرای دفاع دو کشور ایجاد کردهاند، با نظارت روسیه ادامه دارد و قرار است که تا قبل از پایان ژانویه به سطح سیاسی برسد. علیرغم وجود کمپینهای مخالف این نزدیکی در شمال سوریه، اما به نظر میرسد آنکارا در حال پیشروی در این پرونده است و اقدامات آن برای سرکوب هرگونه اعتراض نسبت به این اقدام در مناطق تحت کنترلش در سوریه گواهی بر این مدعا است.
ابو محمد الجولانی، سرکرده تروریستهای هیئت تحریر الشام (جبهه النصره سابق) با توجه به محدود شدن گروههای وابسته به ترکیه، فرصت یافت تا بار دیگر خود را به صحنه بکشاند و طرحی برای «یکپارچگی مخالفان» و «ادامه جنگ» اعلام کند و این درحالی است که همزمان واشنگتن نیز گامهای عملی را برای تضعیف هرگونه نتایج احتمالی مذاکرات میان دمشق و آنکارا آغاز کرده است تا این گفتوگوها به عادی سازی روابط ترکیه و سوریه منجر نشود.
گامهای بزرگی در انتظار نزدیکی روابط میان سوریه و ترکیه در ماه جاری است و این گامها با افزایش نشستهای امنیتی میان دو کشور و زمینه سازی برای نشست سیاسی با حضور وزرای خارجه این دو کشور برداشته خواهد شد که قرار است در نیمه دوم ماه میلادی جاری برگزار شود.
این اتفاق پس از آن صورت میگیرد که هفته گذشته وزرای دفاع ترکیه و سوریه با حضور همتای روس خود در مسکو، ویژگیهای ازسرگیری روابط و مسیر لازم برای تحقق آن را در یک دستور کار مشخص که شامل گامهای متقابل است، تشریح کردند و عوامل امنیتی و اقتصادی نقش محوری را در این دستور کار دارند.
به دنبال این پیشرفت و نارضایتی برخی طرفها در مناطق شمالی سوریه نسبت به آن، مولود چاووشاوغلو، وزیر خارجه ترکیه با برگزاری نشستی با اعضای یک هیئت از ائتلاف مخالفان سوری اظهاراتی را در راستای آرام کردن اوضاع مطرح و تاکید کرد که کشورش همچنان به مخالفان پایبند است و تلاش میکند تا روند راه حل سیاسی را پیش ببرد؛ چراکه اغلب سوریهای ساکن در مناطق تحت کنترل مخالفان خواستار چنین راه حلی هستند.
به موازات بیانیههای فوق علیرغم این اظهارات چاووشاوغلو، اما گروههای تحت حمایت ترکیه یک کمپین امنیتی را در حومه حلب آغاز کردند که طی آن تظاهرکنندگان پرچم ترکیه را آتش زدند و شعارهای ضد آنکارا سر دادند.
علیرغم سکوت ائتلاف مخالفان سوری پس از تحولات اخیر میان آنکارا و دمشق اما سرکرده تحریر الشام بارها نارضایتی خود از این اتفاق را اعلام کرده است و وی در تلاش است تا از اتفاقات پیش آمده استفاده کند و دامنه نفوذ خود را در منطقه بیشتر کند که درحال حاضر ادلب و برخی مناطق حومه حلب و در رأس آنها عفرین را در بر میگیرد. همزمان با این تلاش الجولانی، منابع میدانی در ادلب به الاخبار گفتند که دستوراتی از سوی مقامات امنیتی در «تحریر الشام» صادر شده است تا اهالی این مناطق را به خیابانها کشانده و تظاهرات گسترده علیه نزدیکی روابط دمشق و آنکارا برگزار کنند. این اقدام به منظور اطمینان از ایجاد صحنهای مغایر با وضعیت فعلی در مناطق تحت کنترل دیگر گروههای مخالف صورت میگیرد تا در نتیجه تشدید فشار بر این گروهها، آنها نیز به پروژه الجولانی ملحق شوند.
با توجه به دستور کار ترسیم شده میان دمشق و آنکارا که در آن ادلب در اولویت قرار داده شده است، تحرکات الجولانی نیز منطقی به نظر میرسد؛ چراکه افزایش فشار ترکیه به الجولانی برای دور کردن آن از برخی جادهای اصلی در این منطقه در راستای انتقال کالاهای ترکیه از طریق آنها به سوریه قطعی است. علاوه بر این دولت سوریه نیز هیئت تحریر الشام را تروریستی میداند و طبق تعهدادت ترکیه، مسؤولیت پایان دادن به وجود این گروه بر دوش آنکارا خواهد بود.
اما درباره مناطق شرق سوریه که تحت کنترل گروههای کُرد بوده نیز باید گفت که اوضاع در این مناطق مانند مناطق شمالی تحت کنترل مخالفان متشنج است؛ چراکه گفتوگوهای سوریه و ترکیه بر مساله کُردها متمرکز است و در دستور کار آنها بندی تحت عنوان مقابله با حزب کارگران کردستان قرار داده شده است و ترکیه نیروهای دموکراتیک سوریه (قسد) و اداره خودمختار کُردها را نیز ادامه همین حزب میداند.
به همین دلیل، رهبران نیروهای دموکراتیک سوریه و شورای دموکراتیک سوریه (مسد) از آمریکا خواستهاند تا مانع از نزدیکی روابط میان آنکارا و دمشق شود، چراکه این اتفاق در درجه نخست حضور آمریکا در سوریه را تهدید میکند.
آمریکا نیز همزمان با مخالفت علنی با عادی سازی روابط میان ترکیه و سوریه، اقدامات میدانی خود را برای مقابله با عناصر داعش تشدید کرده است تا با این اقدام توجیهی را برای افزایش دامنه حضورش در «الرقه» و «التنف» دست و پا کند و درواقع واشنگتن درصدد تقویت حضورش در سوریه و تضعیف پیامدهای احتمالی نزدیکی روابط دمشق و آنکارا بر این حضور است؛ به ویژه اینکه سوریه و ترکیه تاکتیک جدیدی را برای مقابله با گروههای کُرد مسلح برنامه ریزی کردهاند که در وهله نخست بر هدف قرار دادن منابع تامین مالی این گروهها متمرکز است.