خارگ نیوز: "وادی الرحمه" آرامستان جدید بوشهر از اسفند ماه ۹۸ برای دفن جان‌باختگان کرونا به طور موقت افتتاح و مرداد ماه امسال با تکمیل ظرفیت قبرستان قدیمی بهشت صادق، بطور رسمی آرامستان این شهر شد، اما با گذشت چهار ماه از این تاریخ، همچنان مشکلات ریز و درشتی دارد که غم مضاعفی برای مصیبت دیدگان است.
به گزارش خارگ نیوز و به گفته مدیر آرامستان شهرداری بوشهر همه جان‌باختگان بیماری کووید ۱۹ در "وادی الرحمه" (قبرستان جدید) تغسیل و دفن شده‌اند و هیچ فوتی کرونایی به "بهشت صادق" (آرامستان قدیم محله شکری) راه نیافته است، اما غلامرضا کره‌بندی هفتم مرداد ماه امسال خبر از تکمیل ظرفیت آرامستان صد ساله محله شکری داد که بیش از ۱۷ هزار نفر از اموات این شهر در آن آرام گرفته‌اند.
از نهم مرداد ماه وادی‌الرحمه در ۲۰۰ متری پاسگاه جاده نیروگاه اتمی، این بار به طور رسمی افتتاح شد تا از این پس این آرامستان خانه ابدی همه درگذشتگان بوشهری باشد و امروز که ۱۱۹ روز از این تاریخ می‌گذرد، وادی‌الرحمه هنوز چنانکه باید سامان نگرفته است و جای خالی بسیاری از زیرساخت‌های ضروری در آن به چشم می‌خورد.
انتظار سوگواران برای سنگفرش قطعه‌ها و نصب سنگ مزار
هم اکنون سنگفرش قطعه‌ای از آرامستان جدید ۳۰ هکتاری بوشهر که جان‌باختگان کرونا از اسفند ۹۸ در آن دفن شده‌اند به اتمام رسیده و در فاز نخست ۶ هکتار دیوار کشی، قطعه بندی و برای دفن مهیا شده است، اما به علت بهسازی نشدن دیگر قطعه‌ها سوگواران بوشهری پس از گذشت چهار ماه نمی‌توانند سنگی بر مزار اموات خود بگذارند.
مردمی که به تازگی عزیزی را از دست داده‌اند روی مزار او بنری با شکل ظاهری سنگ قبر انداخته و آن را با کلوخ یا دیگر مصالح دورچین کرده‌اند حتی تابلو یا شماره‌ای نیز برای قبرها نصب نشده است و چنانکه برخی از حاضرانِ وادی‌الرحمه عصر پنجشنبه گذشته گفتند: مردم با شمردن ردیف‌ها، محل دفن درگذشتگان خود را می‌یابند و نشانه‌ای روی آن قرار می‌دهند تا بتوانند آن را پیدا کنند.
برای گفت‌وگو با بانوی میانسالی که بر سر مزاری با یک بنر بسیار کوچک فاتحه می‌خواند، منتظر شدم؛ او گفت: "بی‌نظمی" مهمترین مشکل آرامستان جدید است که باید حل شود و ادامه داد: نزدیک به ۲ ماه است که مادرم را اینجا به خاک سپرده‌ایم، سنگ کوچکی نصب کردیم که کندند و گفته شد که اشتباهی بوده است، حالا پس از مراسم چهلم دوباره قبرها را شمرده‌ایم و این نشانه را برای خودمان نصب کرده‌ایم.
گفته‌های ۲ خواهر جوان که سوگوار مادرشان بودند نیز وجود این مشکل را تایید کرد، یکی از آنها با نشان دادن چند موزائیک گفت: با اینکه سه ماه از خاکسپاری مادرم می‌گذرد اما هنوز نمی‌توانیم سنگی بر قبر او بگذاریم و با اینها برای خود نشانه‌گذاری کرده‌ایم.
خاکی بودن این قطعه که بخش زیادی از آن نیز پر شده است، علاوه بر نابسامانی‌های ذکر شده، از نظر وجهه ظاهری و سلامت بهداشتی نیز دچار مشکل است چنانکه زائران پرشمار اهل قبور پنجشنبه‌ها در محوطه‌ای خاکی و بدون فاصله برای قرائت فاتحه تنگاتنگ یکدیگر می‌نشینند.
نبود فضای سبز کافی، نیمکت یا سایبان در محوطه‌سازی نیز از دیگر مواردی بود که به چشم می‌آمد چرا که افرادی که از سرپا ایستادن طولانی خسته شده بودند هر جایی که بلوکی یافته بودند یا بر لبه دیوار کشی‌ها نشسته بودند و این منظره بسیار از نظم و زیبایی به دور بود.
راه دسترسی
نزدیک به ۲ ماه که از بهره برداری رسمی وادی‌الرحمه در نهم مرداد ماه می‌گذشت تنها راه دسترسی این آرامستان یک فرعی خاکی بود که ۲۰۰ متر پایین تر از ایست و بازرسی از جاده نیروگاه اتمی منشعب می‌شد. راهی که به تازگی آسفالت آن به اتمام رسیده و به گفته مدیر آرامستان شهرداری بوشهر با اعتبار پنج میلیارد ریال و به صورت امانی اجرایی شده است.
یکی دیگر ۲ خواهری که در کنار مزار مادرشان با آنها گفت‌وگو کردم توضیح داد که به مدت ۲ ماه برای آمدن به اینجا مجبور بودیم هزینه زیادی بپردازیم چرا که تاکسی‌ها می‌گفتند مسیر خاکی است.
او گفت اگر جاده اصلی دسترسی به آرامستان آماده شود، تردد بسیار کم هزینه می‌شود در حالی که اکنون باید کرایه‌های گزافی را برای دربست کردن تاکسی بپردازیم.
مسیر اصلی که دسترسی آسان به آرامستان را فراهم می‌کند جاده‌ای است که تنگک سوم را به محله "سر تل" متصل می‌کند و اجرای آن از یک ماه پیش آغاز شده است.
سرعت بخشی به ساماندهی وادی‌الرحمه؛ ضرورتی اجتناب ناپذیر
رفع کمبودهای آرامستان وادی الرحمه دیرهنگام و پس از نیاز اجتناب ناپذیر به آن آغاز شده است و چنانچه اعضای شورا و مدیران شهرداری گفته‌اند به صورت "تدریجی" دنبال می‌شود، اما ضروری است نظم بخشی و فراهم کردن زیرساخت‌های رفاهی این مجموعه سرعت گیرد تا این کاستی‌ها باری مضاعف برای شهروندانی نباشد که هنگام مراجعه به اینجا در سوگ از دست دادن عزیزی دلخسته‌اند.
آخرین اقدامات و برنامه‌ریزی‌ها برای سامان بخشیدن به "وادی‌الرحمه" بوشهر را از مدیر آرامستان شهرداری بوشهر جویا شدم.
راه اصلی دسترسی به وادی‌الرحمه نخستین موضوعی بود که کره‌بندی در این گفت‌وگو به آن پرداخت. او پیگیری و تلاش شورا را در رفع کمبودهای این مجموعه موثر دانست و از این روی ضمن قدردانی از همکاری شورای ششم و "پیگیری جدی مطالبات بحق آرامستان"، گفت: مسیر اصلی که یک جاده مهم، حیاتی و پدافندی است در ۲ فاز فعال شد و از یک ماه پیش شروع به کار کرد که پیشرفت فیزیکی چشمگیری داشته است.
او در ارتباط با سنگفرش قطعه‌ها و بهسازی محوطه، نورپردازی آرامستان گفت: بهسازی کف در قطعه دوم در حال انجام است و بلافاصله پس از اتمام، سنگ قبرها نصب می‌شود.
آنطور که کره بندی گفت: به تازگی طرح گذرها و جدول‌ها برای محوطه سازی تنظیم و وارد مرحله پیاده‌سازی شده است و ۱۱ پایه پروژکتور نیز برای نورپردازی محوطه نصب شده است.
مدیرآرامستان شهرداری بوشهر با بیان اینکه در بخشی از مجموعه درختان بومی مانند گل ابریشم، مشعل جنگل، نارنج و بنجامین کاشته شده است، ادامه داد: پس از تعیین مسیرهای داخلی و بلوار کشی نسبت به توسعه فضای سبز اقدام می‌شود.
کره بندی در ادامه به تجهیز آرامستان به پنج سردخانه استاندارد با ظرفیت ۱۰ متوفی اشاره کرد و گفت: خرید چهار دستگاه آمبولانس نیز در دستور کار است.
تامین آب شرب وادی‌الرحمه؛ همچنان سیار
تامین آب شرب آرامستان جدید شهر بوشهر یکی دیگر از مسائلی است که علاوه بر بعد بهداشتی آن، توجه به فرهنگ و رسوم ایرانی-اسلامی ضرورت آن را دوچندان کرده است.
هر چند به گفته علی پورقربان مدیر آب و فاضلاب شهرستان بوشهر، آب وادی‌الرحمه تا کنون پیوسته به صورت سیار تامین شده است و مخزن‌های بزرگی که در چند نقطه آرامستان قرار داده شده دسترسی به آب شرب را برای عموم امکان‌پذیر کرده‌بود اما مهیا شدن آب شرب لوله‌کشی یکی دیگر از کاستی‌هایی است که با گذشت بیش از یک سال و نیم از نخستین دفن، در اینجا خودنمایی می‌کند.
مدیر آرامستان شهرداری بوشهر در این باره بیان کرد که لوله گذاری انجام گرفته است و اداره آب و فاضلاب استان بوشهر باید بر اساس وظیفه‌ای که برای توسعه شبکه آبرسانی در شهر دارد اقدام کند.
او از مدیر آبفا خواست با درک حساسیت و نیاز مبرم مجموعه آرامستان به انشعاب آب شرب نسبت به موضوع به صورت ویژه دستورات لازم را به زیر مجموعه خود ابلاغ کند تا این مشکل حل شود.
پورقربان مدیر آبفای شهرستان بوشهر در پاسخ به این مساله اعلام کرد: در توافق با شهرداری شبکه انتقال آب به وادی الرحمه اجرا شده است و مراحل پایانی خود را طی می‌کند و دریافت انشعاب از این خط انتقال بزودی برای شهرداری امکان پذیر می‌شود.
امتداد فرآیند عمران و تکمیل وادی‌الرحمه تا ۱۴۰۱
تکمیل راه اصلی دسترسی، سنگ فرش قطعه ۲ و بخشی از محوطه‌سازی آرامستان اکنون در دست اجرا است و به پیش‌بینی مسئولان امر تا پایان سال به اتمام می‌رسد اما کاستی‌های وادی‌الرحمه برای تبدیل شدن به مجموعه‌ای که از این پس بتواند پاسخگوی نیاز مرکز استان بوشهر باشد تا بودجه ۱۴۰۱ شهرداری نیز امتداد می‌یابد.
احداث قطعه‌های عمومی، صالحین، نام آوران و نوزادان، خریداری چهار دستگاه آمبولانس و ساخت سکوی نماز مسقف با سیستم خنک کننده بخشی از آن چیزی است که به گفته مدیر آرامستان شهرداری بوشهر قرار است سال آینده محقق شود.
ایمان زندی‌نیا سخنگوی شورای اسلامی شهر بوشهر نیز با اذعان به اینکه آرامستان یکی از مکان‌هایی است که حتی بیش از بسیاری دیگر از مکان‌های عمومی مورد مراجعه مردم است، تاکید کرد که باید با رفع کمبودها، خدمات دهی در آن در شان مردم بوشهر در این مجموعه صورت گیرد.
او گفت: هر آنچه از تکمیل وادی‌الرحمه باقی بماند در بودجه سال آینده شهرداری در نظر گرفته می‌شود تا با تخصیص اعتبار لازم کاستی‌ها برطرف شود.
اگر چه نخستین خاکسپاری در آرامستان وادی‌الرحمه به اسفند ۹۸ بر می‌گردد اما در تاخیری سوال برانگیز بیشتر اقدامات صورت گرفته برای تکمیل و رفع کاستی‌های آن در ۲ تا سه ماه اخیر خلاصه می‌شود و اکنون که بهشت صادق دیگر به هیچ روی نمی‌تواند میزبان درگذشتگان بوشهری باشد، سامان بخشی تدریجی به وادی‌الرحمه آغاز شده است و بی شک نیازمند سرعتی بیش از اینها است.