با تلاش فراوان و سرعت عمل مثالزدنی گروه مدیریت بحران منطقه بهرگان، فوران چاه شماره 2 میدان سروش پیش از آغاز، به طرزی معجزهآسا مهار شد و از بروز خسارات فاجعهبار برای محیط زیست و منابع ملی جلوگیری به عمل آمد.
ساعت 9 صبح روز سهشنبه (27 آذرماه) پس از اعلام گزارش سکو مبنی بر مشاهده نشتی شدید از چاه شماره 2 میدان سروش، بلافاصله گروه مدیریت بحران متشکل از عملیات تولید، مهندسی بهرهبرداری، مجتمع سروش و نوروز، بهداشت، ایمنی و محیط زیست (HSE)، خدمات چاهپیمایی، مهندسی حفاری، مهندسی تکمیل چاه و عملیات دریایی با برگزاری نشستی اضطراری به صورت ویدئوکنفرانس با مسئولان سکو، طرح عملیات مهار نشتی شدید چاه را تعریف و ابلاغ کردند.
بر این اساس، بلافاصله با هماهنگی منطقه خارک، کشتی تعمیراتی «چمپیون» به محل چاه شماره 2 اعزام شد. سپس گروه یادشده برای ارزیابی و امکانسنجی راههای دسترسی چاه، با بالگرد به سمت سکوی سروش حرکت کرد تا پس از مشاهده محل حادثه با ارائه سناریوهای مختلف به تصمیم واحدی برسند. این گروه در جلسه دوم مدیریت بحران، پس از مشاهده مدارک و اسناد موجود بلافاصله با کشتی «کارن 3» به همراه مسئولان سکوی سروش به محل چاه شماره 2 رفتند و سناریوهای مختلف برای دسترسی به تاج چاه و رفع نشتی تعیین و اولویتبندی شد. بر این اساس، همه الزامهای ایمنی و تجهیزات مورد نیاز از قبیل آمادهباش کشتیهای آتشخوار، ارسال فوم و OSE از منطقه و تقسیم آنها بر روی شناورها، آماده به کار کردن بوم محاصرهکننده نفت و اسکیمر جمعکننده نفت پیش از رسیدن کشتی «چمپیون» فراهم شد.
پس از رسیدن کشتی «چمپیون» با وجود تاریکی هوا و شرایط بسیار بد جوی، گروههای بحران و عملیات، راهی محل چاه شماره 2 شدند. دسترسی به تاج چاه با سبد از طریق چرثقیل کشتی «چمپیون» به دلیل شرایط بسیار ناایمن سکوها، تاریکی هوا، خرابی دریا و خطرات ناشی از نشت نفت و گاز میسر نشد و ادامه کار به صبح و استفاده از روشنایی روز موکول شد.
نبود پله تا ارتفاع زیادی از سطح آب، نبود پهلوگیر کشتی، شرایط نامساعد جوی و خرابی دریا، خطر انفجار و آتشسوزی بهواسطه نزدیکی دودکش کشتی به محل نشتی نفت و گاز و ... از مهمترین چالشها و محدودیتهای پیشروی این عملیات بود.
همه راههای برنامهریزی شده برای دسترسی به تاج چاه از سوی دریا با وجود ریسک فراوان بررسی شد که متاسفانه موفقیتآمیز نبود، بنابراین آخرین راه ممکن از طریق هوایی بود که باید اجرا میشد.
به این منظور عملیات هلیبرد با تجربه خلبانان بالگردهای شرکت پاسکو با موفقیت به انجام رسید و مجید عسگری و میلاد رضوی از نفرات ورزیده خدمات چاهها و سکوی سروش با جسارت و ازخودگذشتگی روی هلیدک سکوی مرکزی پا گذاشتند. (این سکو با پل به سکوی سرچاهی چاه شماره 2 متصل است).
عملیات رفع نشتی بر روی چاه با فرستادن تجهیزات مورد نیاز به روی سکو از این طریق، با ریسک بسیار بالا آغاز شد و پس از حدود سه ساعت تلاش بیوقفه روی شیرآلات تاج سرچاهی در زیر بارش شدید نفت و گاز، خوشبختانه بدون هیچگونه حادثهای و با موفقیت کامل به انجام رسید. در تمام طول عملیات جهت وزش باد و نشتی نفت و گاز در نظر گرفته شد تا ریسک انجام کار به حداقل برسد.
این عملیات با هدایت مدیریت امور تولید در ستاد و فرماندهی مستقیم آن در صحنه از سوی عباس رجبخانی، رئیس منطقه خارک انجام شد که خوشبختانه از بروز فاجعه ملی زیست محیطی جلوگیری شد و میتواند به عنوان تجربهای در سایر عملیاتها و بحرانها استفاده شود.
برنامهریزی برای بازسازی و نوسازی جکت این چاه از سوی کشتی تعمیراتی «چمپیون» در حال انجام است.
در این عملیات، تاریخچه چاه شماره 2 حاوی اطلاعات حفاری، تکمیل، تولید و ... و آخرین شرایط چاه پس از جنگ تحمیلی از اسناد موجود استخراج شد. شرایط کنونی مخزن با توجه به تغییرات اخیر و اطلاعات فشارسنجی چاهها نیز ارزیابی شده و علل بروز نشتی چاه ریشهیابی شد. پایانه صادراتی خلیج فارس نیز پشتیبانی لجستیکی مناسبی از این عملیات داشت که در راستای مسیر عملیاتی بسیار مفید بود.