جام جهانی ۱۹۶۲ به عنوان هفتمین جام جهانی تاریخ، نکات جالبی را در دل خود دارد.
به بهانه برگزاری بیست و دومین دوره رقابتهای جام جهانی فوتبال، هر روز یکی از جامجهانیهای برگزار شده را نه با نگاه معمول بلکه با نگاهی به نکات کمتر دیده و گفته شده و گاهی نوستالوژی آن جام، مرور میکنیم.
* قسمت هفتم: جام جهانی ۱۹۶۲
قصه میزبانی شیلی
در کنگره ۱۹۵۶، شیلی با چاشنی شانس به عنوان میزبان هفتمین دوره جام جهانی انتخاب شد. در آن کنگره قانونی گذاشته شد که پس از ۲ دوره میزبانی کشورهای اروپایی، یک کشور از آمریکای جنوبی به عنوان میزبان انتخاب شود. اروگوئه هنوز درگیر مسائل داخلی بود و برزیل به دلیل میزبانی قبلی قاره آمریکای جنبی نمیخواست میزبانی را بپذیرد. آرژانتین هنوز درگیر قهر و تضاد با فیفا بود و به همین دلیل تنها شیلی حاضر به گرفتن میزبانی بود و آن هم به آسانی به آن واگذار شد.
شرایط میزبانی شیلی
زمانی که میزبانی به شیلی واگذار شد، مشکلی برای پذیرایی این کشور از تیمهای حاضر در جام نبود اما در سال ۱۹۶۰ و ۲ سال پیش از شروع جام جهانی، اوضاع شیلی قمر در عقرب شد. سالوادور آلنده از حزب سوسیالیست در صحنه سیاست این کشور حاضر شد و با خورخه آلساندری برای رسیدن به قدرت رقابت کرد. آلنده با ائتلاف چپگراها با حدود ۱۰ هزار رای کمتر شکست خورد اما بعد از به قدرت رسیدن آلساندری، اوضاع شیلی بدتر شد.
فاصله طبقاتی افزایش یافت و کشور برای میزبانی جام جهانی آماده نبود. ورزشگاههایی که قرار بود برای جام جهانی ساخته شود، ساخته نشد و آلساندری برای آرام کردن مسئولان فیفا به آنها قول داد که ورزشگاههای موجود را بازسازی و آماده میزبانی از جام جهانی کند. در نهایت نیز جامی که قرار بود در هشت شهر شیلی برگزار شود، در چهار شهر رانکاگوآ، وینادلمار، سانتیاگو و آریکا برگزار شد.
داستانهای ناشنیده از جام جهانی ۱۹۶۲/ پذیرایی از ایتالیا با آب دهان!
مصدومیت ساختگی ستاره رئال برای بازی نکردن در تیم ملی
آلفردو دیاستفانو که ستاره وقت رئال مادرید بود و توانسته بود در اولین سالهای برگزاری جام باشگاههای اروپا، زمینهساز قهرمانیهای متوالی تیمش شود به خاطر اختلاف سلیقه با مربی تیم ملی اسپانیا خودش را به مصدومیت زد تا در جام جهانی ۱۹۶۲ برای ماتادورها به میدان نرود. هلینو هررا، سرمربی تیم ملی اسپانیا که توانسته بود بارسلونا را قهرمان اروپا کند، پس از بازگشت از ایتالیا و نیمکت اینتر نتوانست ستاره اسپانیایی را برای بازی قانع کند و تاکتیکهای او مطلوب ستاره پرخاشگر رئال نبود.
دیاستفانو قبل از جام جهانی خود را به مصدومیت زد و همین باعث شد تا پزشکان زبدهای برای درمان او دست به کار شوند. سرانجام آنها اعلام کردند که مشکل دیاستفانو حل شده اما این بازیکن لنگ میزد و بسیاری از رسانهها به دلیل اختلاف او با هررا، این مصدومیت را ساختگی دانستند. سرانجام هم با درخواست سانتیاگو برنابئو، رییس وقت رئال مادرید، دیاستفانو با تیم ملی اسپانیا به شیلی رفت اما در فرودگاه به خبرنگاران گفت: "میروم ولی به عنوان مسافر."
آتزوی درگیر حاشیه دوپینگ
یکی، دو سال منجر به جام جهانی ۱۹۶۲ برای ایتالیاییها پر از حواشی بود و رسانهها از دوپینگ بسیاری از بازیکنان کالچو خبر دادند. تعدادی از دوپینگها نیز مشخص شد و فوتبال ایتالیا زیر سوال رفت. خیلیها تلاش کردند که این مساله را به جامهای جهانی ۱۹۳۴ و ۱۹۳۸ هم ربط بدهند و آن قهرمانیها را زیر سوال ببرند. البته قهرمانیها ایتالیا در آن سالها زیر سوال نرفت اما نسبت به ایتالیای مدل ۱۹۶۲ جبهه گرفته شد. همین امر باعث شد که فیفا با پروژه "فوتبال علیه دوپینگ" را ایجاد کند و مردم از دوپینگ ملیپوشان ایتالیایی در هفتمین دوره جام جهانی در هراس باشند.
سکوهای ملتهب سانتیاگو
اولین دیدار شیلی برابر سوییس بود و نمایش تیم اهل آمریکای جنوبی سبب شد که هواداران، شیلی را در فینال تصور کنند. ورزشگاه پر از شعارهای حمایتی برای میزبان بود اما اوضاع در بازی دوم اینگونه پیش نرفت. روابط نامطلوب شیلی و ایتالیا از گذشته تا آن زمان سبب شد هواداران شیلی به محض ورود بازیکنان ایتالیایی به زمین، با پرتاب آب دهان از آتزوری پذیرایی کنند.
داستانهای ناشنیده از جام جهانی ۱۹۶۲/ پذیرایی از ایتالیا با آب دهان!
همین مساله جو سبب شد که کار برای داور انگلیسی در میدان هم سخت شود. جنگ بازیکنان دو تیم در زمین بعد از هر سوت داور شروع میشد و التهاب سکوها باعث شد تا نیروهای امنیتی بیشتری به ورزشگاه بیایند. در نیمه نهایی نیز بعد از هر گلی که برزیل به شیلی میزد، شعار علیه تیم ملی برزیل و بازیکنان شیلی شدیدتر میشد و هواداران حاضر در ورزشگاه حسابی از خجالت حاضران در زمین در آمدند.
اطلاعات کلی
۱۶ تیم شوروی، یوگوسلاوی، اروگوئه، کلمبیا، آلمان غربی، شیلی (میزبان)، ایتالیا، سوئیس، برزیل (قهرمان دوره قبل)، مکزیک، اسپانیا، چکسلواکی، مجارستان، انگلستان، آرژانتین و بلغارستان برگزار شد که برزیل با برتری ۳ بر یک برابر چکسلواکی برای دومین دوره متوالی قهرمان جهان شد.
شیلی میزبان نیز به مقام سوم رسید.
داستانهای ناشنیده از جام جهانی ۱۹۶۲/ پذیرایی از ایتالیا با آب دهان!
نکات جالب و کمتر شنیده شده
- تساوی ۴ بر ۴ کلمبیا برابر شوروی، شگفتی هفتمین دوره جام جهانی لقب گرفت زیرا کسی از کلمبیا در اولین دوره حضورش انتظار نداشت که قهرمان اروپا را متوقف کند.
- اسپانیا با غیبت ستارههایش چهارم شد و یکی از بدترین نتایج خود را در تاریخ جام جهانی گرفت.
- بازی ایتالیا و شیلی به دلیل التهاب سکوها برای دقایقی متوقف شد.
منبع: تاریخ فوتبال و جام جهانی - تالیف و ترجمه: د. اسداللهی