رئیس پایانه نفتی شمال کشور با اعلام این خبر گفت که کارشناسان این شرکت بزرگ سوئیسی فعال در حوزه نفتی روسیه برای از سرگیری سوآپ نفتی از تجهیزات و امکانات پایانه شمال در مازندران بازدید کردند.
حمیدرضا شاهدوست افزود : تجهیزات مستقر در پایانه مورد تایید این شرکت قرار گرفت و پس از نشست امروز این شرکت با مدیران بالادستی بزودی قفل سوآپ نفتی نیز باز می شود.
وی گفت : به نظر می رسد حداقل یک تا دو هفته آینده قفل سوآپ نفتی پس از حدود پنج سال با تدبیر وزارت نفت دولت یازدهم باز شود.
او اضافه کرد: پایانه نفتی شمال کشور از مدت ها قبل امکانات و تجهیزات خود را به روز رسانی و مرمت کرده و برای شروع سوآپ نفتی لحظه شماری می کند.
شاهدوست بیان داشت: پایانه نفتی شمال با داشتن سه جایگاه اسکله پهلوگیری کشتی های با آبخور 5.4 متری و با ظرفیت هفت هزار تنی در شرایط فعلی با 12 مخزن آماده تخلیه روزانه 120 هزار بشکه نفت کشورهای حاشیه خزر است.
رئیس پایانه نفتی شمال کشوراظهار داشت: این پایانه برای گسترش فعالیت سوآپ نفتی در این منطقه از کشور، کار ساخت حوضچه نفتی را برای افزایش گنجایش ظرفیت در دست اجرا قرار داده که با بهره برداری از آن ، میزان سوآپ به 2.5 میلیون بشکه در روز خواهد رسید.
سوآپ در لغت به معنای ˈمعامله پایاپای، معاوضه، عوض کردن، مبادله کردن، بیرون کردن، جایگزین کردن، جانشین کردنˈ است و در اصطلاح ˈبه این معنی است که یک کالا را از یک نقطه تحویل گرفت و دقیقا همان میزان کالا را در نقطه ای دیگر تحویل دادˈ.
در دهه 1990 و پس از فروپاشی شوروی سابق واستقلال یافتن کشورهای آسیایی مرکزی این کشورها برای توسعه اقتصادی خود، به صادرات نفت نیاز مبرم داشتند و این در حالی بود که امکانات آنان جهت رساندن نفت خود به دست مصرف کنندگان در اروپا، آسیا و آمریکا بسیارمحدود بود .
به همین دلیل در سال 1375 قراردادی بین ایران و قزاقستان به امضاء رسید که براساس آن روزانه 40 هزار بشکه نفت خام سبک از قزاقستان تحویل پالایشگاه تبریز و تهران می شد و در عوض به همین مقدار نفت خام سبک ایران در خلیج فارس جهت شرکای تجاری قزاقستان تحویل آنان می شد.
در روش سوآپ تولید کنندگان نفت در حوزه دریای مازندران(روسیه،قزاقستان وترکمنستان)نفت صادراتی خود را با تانکر(کشتی های نفتکش)به پایانه نفتی شمال ایران تحویل می دهند سپس ایران این نفت را به پالایشگاه های تهران و تبریز انتقال می دهد و نفت پالایش شده برای مصرف داخلی توزیع می شود و ایران معادل نفت را در جزیزه خارک در خلیج فارس به کشورهای هدف صادر می کند.
اولین سوآپ نفتی ایران در سال 75 انجام شد و پس از 14 سال در سال 89 با دستور وزیر نفت دولت دهم به یکباره سوآپ نفتی قطع و کشورها و شرکت های تحت قرارداد نیز با کشورهای دیگر منطقه قرارداد منعقد کردند.