آنها که هنرمند را وادار به سکوت می‌کنند قطعا از جنس هنر نیستند

در ابتدای این نشست میلاد عرفان‌پور بیان کرد: در بین گونه‌هایی از هنر که در ایران رواج دارد و داشته، گونه‌هایی هستند که شناسنامه فرهنگ ایران و هر کدام از ما به عنوان یک ایرانی هستند. یکی از این گونه‌ها موسیقی ایرانی و ردیف دستگاهی ماست. موسیقی ایرانی در روزگار کنونی به سبب عوامل و دلایل گوناگون، دچار مشکلاتی است به‌خصوص در حوزه مخاطب و ما باید کاری کنیم که مخاطب موسیقی ما به موسیقی ایرانی بازگشت داشته باشد. البته لازمه‌اش این است که موسیقی در دل خود چاره‌اندیشی و نوآوری داشته باشد.

او ادامه داد: حفظ و احیای موسیقی ایرانی که با معنا، حکمت، معرفت و فرهنگ اصیل ایرانی آمیخته و انسان ایرانی سال‌ها با آن زندگی کرده است، جزو الزامات است. موسیقی ایرانی موسیقی همه ساحت‌های زندگی است؛ گاهی درباره عشق، گاهی حکمت، گاهی معرفت و گاهی اعتراض می‌گوید. موسیقی ایرانی با سلوک زندگی گره خورده و مخاطبش باید راه ارتباط گرفتن با آن را یاد بگیرد. اگر اینگونه شود خواهیم دید مخاطب موسیقی ایرانی روز به روز رشد می‌کند و فهمش از کائنات و زندگی بیشتر خواهد شد.

عرفان‌پور گفت: امروز آلبوم تکنوازی تار را از محسن نفر که نامش با موسیقی ایرانی گره خورده، رونمایی می‌کنیم. امیدوارم در بیشتر شناساندن این اثر و تولید نمونه‌های بیشتر آثار موسیقی ایرانی در آینده موفق عمل کنیم.

محدود کردن هنرمندان برای کنسرت‌ غلط است

از او سوال شد که حوزه هنری برای تبلیغ و فروش آلبوم چه تمهیداتی اندیشیده است؟ بیان کرد: آلبوم‌های موسیقی ایرانی و به‌خصوص بی‌کلام شرایط سختی برای رسیدن به مخاطب دارند. ما در حد وسع خود تلاش می‌کنیم که اثر با حضور در همه درگاه‌های رسمی و غیررسمی و فروشگاهای عرضه محصولات فرهنگی به دست مخاطبان برسد؛ البته از آلبومی مانند این اثر انتظار نداریم که مخاطب زیادی داشته باشد؛ چراکه چنین آثاری مخاطب خاص خود را دارند و همین که اثر را به گوش همان‌ها برسانیم ارزشمند است.

عرفان‌پور درباره برگزاری کنسرت برای این آلبوم گفت: در شرایطی هستیم که محدودیتی درخصوص برگزار نکردن کنسرت به هنرمندان تحمیل شده است؛ امری که غلط است؛ زیرا هنر به اکران زنده است و آنهایی که هنرمند را وادار به سکوت می‌کنند قطعا از جنس هنر نیستند. 

ما در حوزه هنری در حال برنامه‌ریزی برای اجراها و کنسرت‌ها هستیم که پس از قطعی شدن اعلام می‌شود.  

«محسن نفر» فقط به خاطر آثارش «نفر» نشد

همچنین در بخش دیگر نشست سمیعی درباره محسن نفر بیان کرد: بارها درباره ویژگی‌هایی صحبت شده است که موجب می‌شود فردی به عنوان یک استاد چراغ راهی برای نسلی روشن کند. استاد محسن نفر این ویژگی‌ها را دارا است. خیلی‌ها با استاد و راه و روشش آشنا هستند ولی آشنایی من با او به سال‌ها پیش برمی‌گردد، من همواره تلاش کردم توفیق این شاگردی نصیب من شود؛ چون تحت قالب یک چهارچوب مشخص در دوره‌های مختلف سیاسی، اجتماعی و فرهنگی باقی ماندن، بسیار سخت است اما استاد اینگونه ماندند. استاد نفر فقط به خاطر آثارش نفر نشده بلکه برای کارهایی هم که نکرده محسن نفر شده است.

او ادامه داد: به یاد دارم در دهه ۷۰ ایشان را با لقب فیلسوف تار می‌شناختند حتی یکی می‌گفت هر مضراب تار استاد فلسفه‌ای دارد، برنامه و ساختاری برای آن تعریف کرده است و در عمق آثار او فرهنگ ایران را می‌توان یافت. اکنون در سال ۱۴۰۱ که با این پدیده هنری مواجه می‌شوم، احساس می‌کنم اخلاق، آثار و تدریس او سرمشقی برای نسل‌های آینده‌ای است که می‌خواهند ریشه‌های فرهنگی و هویت صوتی خود را بیابند. برای پایبندی به ریشه خود باید هزینه‌های زیادی پرداخت و هر هنرمندی همچون استاد نفر این بها را نمی‌پردازد. استاد محسن نفر حلقه وصلی است در بین همه شاخه‌های هنری ایران از معماری گرفته تا نقاشی و خوشنویسی و موسیقی. هنر او طی سال‌ها به پختگی رسیده و اکنون نمونه بارزی از هنر متخصص و متعهد است. از استاد نفر می‌توان درس اخلاق هنر و موسیقی گرفت.

سمیعی تصریح کرد: اینکه نهادی برای تولید و انتشار چنین اثری تلاش می‌کند جای خوشحالی دارد ولی باید در نظر گرفت که باید تلاش کرد تا هنر موسیقی ایرانی را به نسل‌های آینده هم منتقل کرد و کاری کرد که گوش‌های آنها هم با موسیقی ایرانی آشنا باشد.

دقت کنم چقدر زیر نظر تیزهوشانه دوستان هستم

در راستای صحبت‌های دو سخنران قبلی خود محسن نفر هم بیان کرد: دوستانم چیزهایی درباره من گفتند که نه تنها درباره خود باور ندارم بلکه در مخیله من هم نمی‌گنجد چنین ویژگی‌هایی داشته باشم. ولی سهم من این است که دقت کنم چقدر زیر نظر تیزهوشانه دوستان هستم و هر چقدر بیشتر بتوانم به معیارهای آنها نزدیک شوم.

او در ادامه گفت: موسیقی یکی از پاسخ‌های بشر به حس زیبایی شناختی و زیبایی دوستی است. خداوند هنر را نیافرید ولی بهانه آن را آفرید که یکی از آن بهانه‌ها صدا و آوا است. صدای خوش و دلنشین یکی از جلوه‌های رب العالمین است. صدای خوش به دو صورت ارایه می‌شود؛ یکی با حنجره آدمی و دیگری آلات موسیقی یعنی ساز است. موسیقی صدای خوش است. اگر ما همراه آن کلام را می‌شنویم برای بهتر شدن حد فاهمه و لذت موسیقی است. موسیقی ایرانی با قوه تعقل آدمی و احساسات او کار دارد و آن بخشی که با هیجان آدم کار دارد اندک است.

اگر بتوانم در سال جدید کنسرت می‌گذارم

نفر در پاسخ به سوال ایسنا مبنی بر ارائه توضیحاتی درباره آلبوم گفت: آلبوم شامل قطعات تکنوازی با نمایشی از ایده‌ها و اندیشه‌های بنده است که تلاش کردم آن را بدین طریق به سمع مخاطبان برسانم. 

در بخشی دیگر، از او درباره نام‌گذاری آلبوم که سوال شد، گفت: نام‌گذاری برای این بود که بشر همیشه در حالت زاری است؛ البته خوشی هم در آدمی هست ولی هر کسی بسته به دید خود به هستی یک حالت خوشی یا زاری را برمی‌گزیند. هنرمند هم یک انسان است و مختار است که یکی از دو حالت را برگزیند.

همچنین خود نفر درباره احتمال برگزاری کنسرت گفت: اگر بتوانم در سال جدید کنسرت می‌گذارم.

برای هنرمند کار بی‌کلام ریسک بزرگی است

این هنرمند درباره علت انتشار اثری بی‌کلام و البته تکنوازی بیان کرد: انتشار آثار بی‌کلام برای هنرمند فرصتی مغتنم و موهبتی است که بتواند آنچه را که دوست دارد و حق می‌پندارد، ابراز کند؛ البته برای هنرمند کار بی‌کلام ریسک بزرگی است و حساس‌تر از اثر بی‌کلام، انتشار اثری به صورت تکنوازی است؛ چون هنرمند بالاترین حد توان موسیقایی و هنر خود را به نمایش می‌گذارد و خودش را در معرض قضاوت قرار می‌دهد. زمانی که هنرمند این کار را می‌کند اندیشه و تفکر خود را بدون هیچ پرده و سانسوری به ارائه می‌گذارد و البته این را هم می‌داند که مخاطب موسیقی او عامه مردم نیستند و همین ریسک را بیشتر می‌کند. ولی به هر حال پیشرفت موسیقی ما از حیث تخصصی لازمه‌اش اجرا و انتشار چنین آثاری است؛ چراکه اگر کشور دیگری بخواهد آبرو و کیفیت موسیقی ما را مورد قضاوت قرار دهد به چنین آثاری توجه می‌کند.

در این نشست حسین قرایی (مدیرکل روابط عمومی صدا و سیما) و علی فروزانفر (رئیس مرکز معماری اسلامی حوزه هنری) هم حضور داشتند. 

این آلبوم شامل ۱۸ قطعه از جمله شوریده، سقوط، شورش، آشفته، در کوب، زار، زاری ۱، زاری ۲، زاری ۳، زاری ۴، زاری ۵، زاری ۶، زاری ۷، زای ۸، زاری ۹، زاری ۱۰، در هوایت و هوایی است.