طبق روال سالهای گذشته، مشهدالرضا در دهه پایانی صفر میزبان صدها هزار زائری است که پیاده و سواره خود را به مشهد رسانیده اند تا در اولین شب عزاداری این ایام پرشور حضور یابند. از روزهای گذشته شهر مشهد پذیرای گروه‌های زیادی از زائران پیاده و دلدادگانی است که از گوشه و کنار کشور به عشق اهل بیت (ع) خود را به شهر امام رضا(ع) رسانده اند.و آستان قدس رضوی نیز همانند سالهای گذشته مراسمات عزاداری و مصیبت و خدمات گسترده ای را برای زائران و مجاوران تدارک دیده است.
برگزاری مراسم عزاداری هیئت عالم آل محمد (ص) در حرم رضوی
در آستانه سالروز رحلت پیامبر اکرم (ص) و امام حسن مجتبی (ع) مراسم عزاداری هیئت عالم آل محمد (ص) ویژه خادمین بارگاه رضوی، برگزار شد.
در این مراسم که در صحن پیامبر اعظم (ص) حرم مطهر رضوی و با تلاوت قرآن کریم آغاز شد، خواهران و برادران خادم امام رضا (ع) در فضایی معنوی به شکل پیاده مسیر ایوان باب الکاظم صحن پیامبر اعظم (ص) تا باب السلام را طی نموده و به سوگواری پرداختند. در این مراسم ذاکران اهل بیت و خادمان بارگاه منور رضوی به مداحی پرداخته و حاضرین در سوگ اهل بیت(ع) اشک ماتم ریختند.
نکته قابل توجه این مراسم، همراهی زائرین امام رضا (ع) در طول حرکت این دسته عزاداری و سوگواری و سینه زنی آنها بود.
اجتماع سوگواران نبوی و حسنی در صحن پیامبر اعظم(ص)
در سالروز رحلت پیامبر گرامی اسلام(ص) و شهادت امام مجتبی(ع)، صحن پیامبر اعظم حرم مطهر رضوی میزبان اجتماع باشکوه عزاداران شد.
همچون سالهای گذشته ده‌ها هزار عزادار اهل بیت(ع) که برای برپایی سوگواره آخر صفر به مشهد مقدس مشرف شده‌اند، امروز در بیست‌وهشتمین روز این ماه، اجتماع باشکوهی را در صحن پیامبر اعظم حرم مطهر رضوی برپا کردند و در عزای رحلت پیامبر اکرم(ص) و شهادت فرزند ایشان، امام حسن مجتبی(ع) به سوگ نشستند.
عزاداران اهل بیت(ع)، پیش از حضور در این اجتماع، در قالب هیئات عزاداری مختلف، مسیرهای منتهی به حرم مطهر را به شور و شعور آراستند و سپس با تشرف به آستان ملکوتی امام هشتم(ع) همه یک دل و یک صدا شدند.
این محفل باشکوه با ذکر مصیبت و نوحه‌خوانی مداحان و ذاکران اهل بیت(ع)، سخنرانی واعظان و قرائت زیارت‌نامه برگزار شد و همدلی و همزبانی هیئات مذهبی استان‌ها و اقوام مختلف، روز ماندگار دیگری را در این آستان آسمانی ثبت کرد.
گردهمایی 250 نفره شیعیان اندونزی در حرم مطهر رضوی
به همت مدیریت زائران غیر ایرانی آستان قدس رضوی جمعی متشکل از 250 نفر از شیعیان و محبان اهل بیت(ع) اندونزی زیان مالایی به بارگاه منور رضوی مشرف شدند.
این مراسم صبح امروز 23 شهریوماه همزمان با سالروز رحلت پیامبر بزرگ اسلام(ص) و شهادت امام حسن مجتبی(ع) در رواق غدیر حرم مطهر رضوی با تلاوت آیاتی از کلام الله مجید آغاز شد و پس از آن مداح و ذاکر اهل بیت عصمت و طهارت(ع) به مدیحه‌سرایی پرداخت.
مدیر زائران غیر ایرانی آستان قدس رضوی، نیز در ادامه این مراسم به ایراد سخن پرداخت و به ابعاد مختلف تحول شگرفی که رسول گرامی اسلام(ص) در جامعه آن روز جاهلیت ایجاد کردند اشاره و تصریح کرد: پیامبر اکرم(ص) دو تن از خاندان خود را بضعه خود معرفی کرده است، دختر گرامی خود حضرت زهرا(ع) و امام رضا(ع) .
حجت‌الاسلام و المسلمین سید محمد ذوالفقاری، گفت: رسول اکرم(ص) فرمودند: «همانا فاطمه(س) پاره تن من است، هر کس او را آزار نماید مرا آزار نموده، و هر کس او را شاد کند، مرا شاد کرده است»، همچنین در روایتی دیگر نقل فرمودند: «پاره تن من در خراسان دفن خواهد شد، هیچ گرفتار و گنه‌کاری او را زیارت نکند جز این که خداوند گرفتاری او را برطرف سازد و گناهانش را ببخشاید».
وی ادامه داد: رسول گرامی اسلام(ص) با تلاش و کوشش بسیار و طی 23 سال، آئین، دین، مکتب جدید و متعالی را در جامعه جاهلیت آن روز پایه گذاری کردند و مردم دور از تمدن واخلاق کریمانه را براساس تعالیم الهی تبدیل به مردمی مومن، متدین و انسانهایی الهی و آسمانی کرد.
مدیر زائران غیر ایرانی آستان قدس رضوی در ادامه خاطر نشان کرد: رسول مکرم اسلام(ص) با جامعه‌ای مواجه بودند که حتی فرزندان خود را می کشتند و ایشان با ابزار اخلاق توانستند این جامعه را تغییر دهند و به جامعه‌ای مسلمان، متدین و مومن تبدیل کنند.
وی ادامه داد:اخلاق همان مولفه‌ای است که پیامبر(ص) فلسفه بعثت خود دانستند و فرموند: «من مبعوث شدم تا مکارم و خوبی های اخلاقی را رشد دهم» در واقع رسول گرامی اسلام(ص) به واسطه اخلاق کریمانه‌ای که داشتند توانستند مردم را به سوی خود جذب کنند و طی مدتی کوتاه به شکل معجزه آسایی اسلام را منتشر کنند.
حجت‌الاسلام ذوالفقاری گفت: ما نیز به تاسی از رسول مکرم اسلام(ص) می‌توانیم با اخلاقی نیکو مردم را به دین اسلام دعوت کنیم.
وی خاطرنشان کرد: تغییر در رفتار نشانه قبولی زیارت است همه ما باید از فرصت زیارت بهره بیشتری ببریم و در واقع کسی که به زیارت ائمه اطهار(ع) مشرف می‌شود باید ایمان و اخلاقش قوی‌تر از قبل باشد.
توزیع روزانه 300 هزار چای متبرک در چایخانه‌های حضرت رضا(ع)
در ایام پایانی ماه صفر، پیش‌بینی شده در مجموع روزانه از 300 هزار زائر حرم مطهر رضوی با مشارکت موکب‌های خدمت‌رسان با توزیع چای متبرک در چایخانه‌های حضرت رضا(ع) پذیرایی شود.
چایخانه‌های حضرت رضا(ع) در صحنهای کوثر، غدیر، امام حسن مجتبی(ع) و باغ رضوان، از جمله مهمترین مکان‌های پذیرایی ویژه دهه آخر صفر در صحن و سرای رضوی محسوب می‌شود که از نخستین روزهای این دهه با بهره‌گیری از ظرفیت موکب‌های مردمی بر ساعت کار آنها افزوده شده است.
چایخانه‌های حرم مطهر رضوی در ایام پایانی صفر در سه شیفت صبح، بعدازظهر و بامداد به صورت 24 ساعته فعال است و تنها در زمان تعویض شیفت‌های خدمتی، تنظیف و همچنین اقامه نماز تعطیل خواهند بود.
این چایخانه‌ها در دو شیفت صبح و بامداد با حضور موکب‌های خدمت‌رسان از شهرهایی همچون ساوه، بابلسر، تهران، شیراز، تبریز، میبد و... و در شیفت بعدازظهر با حضور کشیک‌های هشتگانه موظفی خادمیاران پذیرای محبان امام مهربانی‌ها(ع) با توزیع چای و دیگر اقلام متبرک است.
چایخانه‌های حضرت رضا(ع) به منظور ارائه خدمت کریمانه به زائران و مجاوران حضرت ثامن الحجج(ع) و ایجاد فضایی معنوی برای رفع خستگی آنان در چهار گوشه حرم مطهر رضوی راه‌اندازی شده است.
گفتنی است، تمامی وسایل و امکانات داخل چایخانه‌ها همچون سماورها، قوری‌ها و استکان‌ها نیز با مشارکت ناذران و خیران بارگاه ملکوتی رضوی تهیه شده است و عموم عاشقان حضرت رضا(ع) نیز امکان مشارکت در تهیه اقلام مورد نیاز آنها را به صورت حضوری و غیرحضوری از طریق درگاه‌های دریافت نذورات آستان قدس رضوی دارند.
ویژه برنامه «اسوه حسنه» در حرم مطهر رضوی برگزار شد
در شب رحلت جانسوز پیامبر مهر و رحمت حضرت محمد مصطفی(ص) و شهادت مظلومانه امام مجتبی(ع) حرم مطهر رضوی مملو از زائران و مجاورانی بود که با دل‌هایی مالامال از حرن و اندوه به این بارگاه نورانی آمده بودند تا با تسلیت و تعزیت این مصیبت عظمی مرهمی بر دل داغدار ولی نعمت شان علی بن موسی الرضا(ع) باشند.
ویژه برنامه‌های شب رحلت نبی مکرم اسلام(ص) و شهادت امام حسن مجتبی(ع) با عنوان «اسوه حسنه» همزمان با اقامه نماز با شکوه مغرب و عشاء در صحن پیامبر اعظم(ص) بارگاه ملکوتی رضوی آغاز شد.
در این مراسم ابتدا آیاتی از کلام الله مجید توسط قاری ممتاز و بین‌المللی آستان مقدس رضوی؛ سید جواد حسینی رائت شد و سپس زائران حریم ملکوتی با قرائت صلوات خاصه پیامبر اکرم(ص) که توسط عمار الکنانی از قاریان کشور عراق قرائت شد، به ساحت مقدس و نورانی پیامبر عظیم‌الشان اسلام سلام و درود فرستادند.
در این مراسم که با محوریت قرآن کریم و نکوداشت مقام والای پیامبر اعظم(ص) و با حضور دو هزار نفر از حافظان و قاریان جوان برگزار شد، گروه همخوانی «محمد رسول الله» سوره مبارکه «احزاب» را همخوانی کردند و سپس یک قطعه هنری با موضوع ذکر مناقب رسول اکرم(ص) را اجرا کردند.
این گروه همخوانی در پایان اجرا با حرکتی نمادین در حالی که با یک دست مصحف شریف را رو به آسمان گرفته و دست دیگر را به نشانه ادای احترام به رسول گرامی اسلام(ص) بر روی سینه گذاشته بودند فریاد «لَبَیکَ یا رَسولَ الله» سر دادند.
اجرای برنامه نوحه خوانی و سینه‌زنی توسط جمع کثیری از پیرغلامان اهل بیت(ع) از هیئات مذهبی سراسر کشور و ذکر مصیبت و مرثیه سرایی ذاکر و مرثیه سرای اهل بیت(ع)؛ سید مجید بنی فاطمه از دیگر برنامه‌های ش رحلت پیامبر اکرم(ص) و امام حسن مجتبی(ع) در حرم مطهر رضوی بود.
پذیرایی خادمان ورزشی امام رضا(ع) از زائران دهه آخر صفر
سرپرست موسسه تربیت بدنی بنیاد کرامت رضوی از پذیرایی خادمان ورزشی امام رضا(ع) از زائران رضوی در موقعیت شهید سنجرانی از مواکب 6 گانه آستان قدس رضوی خبر داد.
رضا امین زاده با اشاره به تمهیداتی که از مدت‌ها قبل برای برپایی موکب امام رضا(ع) در موسسه تربیت بدنی بنیاد کرامت رضوی انجام شده است، اظهارکرد: در همین راستا موقعیت شهید سنجرانی در مساحتی بالغ بر 6 هزار متر مربع با ظرفیت خدمت روزانه به بیش از 4 هزار زائر تدارک دیده شده است.
وی به مهمترین خدمات قابل ارائه در این موکب اشاره کرد و گفت: ارائه وعده‌های صبحانه و شام، تمهید اسکان، سرویس بهداشتی و حمام، اقامه نمازهای جماعت، اقامه عزاداری، پاسخگویی به سوالات شرعی و مشاوره، برگزاری ویژه برنامه‌های کودکانه با محوریت سبک زندگی رضوی و پیرایش‌گری رایگان مردانه در زمره این اقدامات است.
سرپرست موسسه تربیت بدنی بنیاد کرامت رضوی با بیان این که موکب امام رضا(ع) در موقعیت شهید سنجرانی از امروز به صورت رسمی کار خود را آغاز کرده است، یادآورشد: این موکب با توجه به جانمایی ویژه‌ای که در مسیر زائران پیاده امام رضا(ع) دارد، نقش پررنگ رنگی را در روند خدمت به این عزیزان خواهد داشت.
موکب امام رضا(ع) در موقعیت شهید سنجرانی در محل تقاطع چهارراه خیام- فردوسی و در محل موسسه تربیت بدنی بنیاد کرامت رضوی واقع شده است.
اسکان 15 هزار زائر در مواکب بنیاد کرامت رضوی
محمد معالی،مدیر امور زائران بنیاد کرامت رضوی از فعالیت 6 موکب برای زائران غیرگروهی دهه پایانی صفر در مشهد خبر داد و اظهار کرد: معاونت خدمات اجتماعی بنیاد کرامت آستان قدس رضوی برای زائران انفرادی و خانوادگی که به صورت غیر کاروانی به مشهد مشرف شده اند و هیچ برنامه خاصی برای اسکان نداشته اند یا موفق به پیدا کردن مکان مناسب نشده اند این مواکب را با نام امام رضا(ع) تجهیز و اماده کرده است.
طبق گفته مدیر امور زائران بنیاد کرامت رضوی، این مواکب به نام 6 شهید در اطراف حرم مستقر هستند، موکب شهید شوشتری در شارستان شوشتری، شهید عارفی در شارستان شهدای حج، شهید برنسی در چهارراه مقدم طبرسی، شهید الداغی در بلوار رضوان، شهدای گمنان در عرصه میدان شهدا و موکب شهید سنجرانی درمجتمع تربیت بدنی آستان قدس رضوی واقع در چهارراه خیام به زائران خدمت رسانی می کنند.
وی ادامه داد: در همین راستا 40 نفر نیروی آموزش دیده از ساعت 7 شب فعال می شوند و در اطراف حرم زائرانی که در خودرو یا در چادر خوابیده اند را شناسایی و به نزدیکترین موکب از 6 موکب مذکور هدایت میکنند.
معالی با بیان اینکه این کار از دوشنبه شب آغاز شد، از تکمیل ظرفیت پنج موکب خبر داد و گفت:در حال حاضر از 15 هزار ظرفیت اسکان که در این مواکب آماده گردید، فقط موکب شهدای گمنام در عرصه میدان شهدا حدود 700 نفر ظرفیت خالی دارد.
مدیر امور زائران بنیاد کرامت رضوی افزود: علاوه بر سه وعده غذایی، هرروز بعد نماز جماعت ظهر و مغرب نیز برنامه های فرهگی متنوع مانند غرفه کودک، مشاوره و پاسخگویی به سوالات شرعی نیز برای این عزیزان فراهم است.
نصب بیش از 5 هزار مترمربع کتیبه و پرچم مشکی در صحن و سرای رضوی
در آستانه سالروز شهادت حضرت رضا(ع) و همزمان با ایام پایانی ماه صفر، صحن و سرای رضوی با نصب بیش از 5 هزار مترمربع کتیبه مناسبتی و پرچم و پارچه مشکی، سیاهپوش است.
سیاهپوشی ایام پایانی صفر حرم مطهر حضرت رضا(ع) به سنت هر ساله به ویژه با نصب کتیبه‌های مناسبتی کوچک و بزرگ، چند روز پس از اربعین حسینی به همت خادمان آستان قدس رضوی انجام شد تا بر حال و هوای ایام عزاداری سالروز رحلت پیامبر اکرم(ص) و شهادت دومین و هشتمین امام شیعیان(ع) در این سرای ملکوتی افزوده شود.
در حال حاضر 14 کتیبه بزرگ مناسبتی بر بلندای ایوان‌های صحنهای انقلاب اسلامی، آزادی، جمهوری اسلامی، قدس، گوهرشاد، پیامبر اعظم(ص) و شیخ بهایی و 3 کتیبه بزرگ مناسبتی بر بالای بست‌های ورودی شیخ طوسی، شیخ طبرسی و نواب صفوی نصب شده که به عبارات مرتبط با این ایام مزین است.
همچنین خادمان حرم مطهر، 8 کتیبه کوچک بر بلندای صحن انقلاب و 6 کتیبه نیمه بزرگ بر بالای ایوانک‌های بست‌های ورودی شیخ طوسی، شیخ طبرسی و نواب صفوی نصب کرده‌اند.
«جام جهان نماست در این قطعه از بهشت/ آرام جان ماست در این قطعه از بهشت»، «ماتم جانسوز احمد موسم اشک و بکاست/ ذکر زهرا گه پدر گاهی حسن گاهی رضاست»، «همه جان‌ها به فدای رخ تابان محمد(ص) / می‌دهیم جان همه پای دین و قرآن محمد(ص)» و «زِ آستان رضایم خدا جدا نکند/ من و جدایی از این آستان خدا نکند»، از جمله ابیاتی است که بر روی کتیبه‌های بزرگ مناسبتی صحن انقلاب به چشم می‌خورد.
عباراتی همچون «غریب آقام/ آمدم بر درگهت با چشم گریان یا رضا(ع)»، «خوشا راهی که پایانش تو باشی»، «به طوس رفتم و ناله زدم غریب غریب/ ندا رسید زِ سوی رضا حسین حسین» و «رسول الله بابی انت و امی» نیز بر روی برخی از این کتیبه‌ها نقش بسته است.
همچنین کتیبه‌های عمودی در جای جای حرم مطهر قابل رؤیت است که به القاب امام هشتم(ع) از جمله «یا امام شهید»، «یا امام غریب» و «عالم آل محمد» مزین است. پرچم‌های مشکی نیز در نقاط مختلف همچون صحن پیامبر اعظم(ص) و بر سر درب بست‌های ورودی در اهتزاز است. 20 کتل نیز در صحنهای مختلف از جمله آزادی، جمهوری اسلامی و... قرار گرفته است.
نقاط دیگری نیز در اماکن متبرکه رضوی مانند پارکینگ‌ها، سقاخانه‌ها، گلدسته‌ها، نقاره‌خانه و... با پارچه و کتیبه مشکی سیاهپوش شده و سوگ و ماتم دل زائران و مجاورانی را که برای شرکت در محافل عزاداری ایام پایانی صفر به ویژه سالروز شهادت حضرت ثامن الحجج(ع) به این حریم قدسی مشرف می‌شوند، بیش از پیش کرده است.
توزیع روزانه 16 هزار پرس غذای گرم بین زائران رضوی در موکب «ثامن الحجج(ع)»
روزانه 16 هزار پرس غذای گرم در بین زائران رضوی در موکب «ثامن الحجج» واقع در انتهای شهید شوشتری 7 مقابل هتل معین توزیع می‌شود.
مسئول موکب «ثامن الحجج(ع)» در گفت‌وگو با آستان‌نیوز گفت: موکب «ثامن الحجج(ع)» از موکب‌های زائران غیرایرانی اطراف حرم مطهر رضوی واقع انتهای شهید شوشتری 7 مقابل هتل معین است و جمع 30 نفره متولیان و خادمان جوان آن از شهر بصره عراق هستند.
ماجد حسن علی ادامه داد: در این موکب روزانه 16 هزار پرس غذای گرم در سه وعده صبحانه، ناهار و شام در بین زائران توزیع می‌شود.
او که سالهاست در مسیر پیاده روی اربعین حسینی، عمود 93 با برپایی موکب به زائران امام حسین(ع) خدمت می‌کند، ادامه داد: با عنایت امام رضا(ع)، امسال دومین سال متوالی است که موفق شدیم این موکب را در جوار حرم امام رضا(ع) بر پاکرده و با تدارک 3 وعده غذایی پذیرای زائران امام رضا(ع) باشیم.امام رضا(ع) انیس النفوس هستند و عنایت ویژه حضرت است که ما بتوانیم در دهه پایانی ماه صفر و ایام شهادت ایشان به زائران خدمت کنیم.
روایت کرامات معجزات و شهادت امام رضا(ع) در آیین پرده خوانی
به همت موزه رضوی سازمان کتابخانه ها،موزه هاو مرکز اسناد آستان قدس رضوی آیین پرده خوانی و روایتگری کرامات و معجزات و شهادت امام رضا(ع) با عنوان "پناه بی پناه"توسط گروه کودکان نغمه سیمرغ در موکب بارقه های خدمت این سازمان به روی صحنه رفت.
شهره پودینه، مدیر اجرایی گروه نغمه سیمرغ در حاشیه برگزاری این برنامه طی گفت وگویی ضمن اشاره به فعالیت های ادبی این گروه با حضور کودکان دانش آموز ، اظهار کرد: آنچه در این گروه دنبال می شود آشنایی کودکان با نقل های مذهبی در کنار نقل های حماسی و شاهنامه ای است که با استقبال گسترده ای از سوی خانواده ها و کودکان مواجه بوده است.
وی به فرایند تدوین و اجرای آیین پرده خوانی اشاره کرد و گفت: نوشتن متن نمایشنامه و ویرایش آن بیش از یک ماه زمان را به خود اختصاص داد که کتابخانه دیجیتال رضوی و کتابخانه حرم مطهر از مراکز اصلی دستیابی به منابع معتبر برای تدوین متن این نمایشنامه بودند.
پودینه افزود: در کنار آیین پرده خوانی، نقالی با موضوع نماز باران امام رضا (ع) توسط یکی از کودکان اجرا خواهد شد.
سمیه افتخاری، مربی نمایش گروه نغمه سیمرغ نیز با اشاره به فعالیت یک ماهه گروه نمایشی، تصریح کرد: این گروه مرکب از 10 دانش آموز 7 تا 9 ساله است تا محتوای دینی تاریخی در ارتباط با واقعه شهادت امام رضا(ع) را به روی صحنه برند.
شایان ذکر است این برنامه که با استقبال گسترده زائران و مجاوران رو به رو شد، طی دو شب در موکب بارقه های خدمت سازمان کتابخانه ها، موزه ها و مرکز اسناد آستان قدس رضوی در جوار حرم مطهر امام رضا(ع)به روی صحنه خواهد رفت.