سرفه نوعی واکنش دفاعی بدن (رفلکس) به مواد محرک تنفسی یا آلودگی هوا یا برای دفع ترشحات در هنگام بیماری است. مکانیسم سرفه، خروج سریع هوای بازدمی بر اثر انقباض عضلات تنفسی است.
درمان سرفه دغدغه بزرگ افرادی است که به آن مبتلا شده‌اند. این عارضه مخصوصا اگر شدید باشد، بسیار آزاردهنده است و گاهی‌اوقات نشان‌دهنده یک بیماری جدی خواهد بود.
به روش‌های مختلفی می‌توان سرفه را بهبود بخشید. اگر این عارضه خفیف و کوتاه‌مدت باشد، اغلب نیازی به درمان پزشکی نیست و می‌توان با راهکارهای خانگی آن را برطرف کرد.
در ادامه به نقل از «وب ام دی» و با توجه به فرا رسیدن فصل افزایش موارد ابتلا به حساسیت و بیماری‌های تنفسی (سرماخوردگی، آنفلوآنزا) به یادآوری چند درمان طبیعی و خانگی برای سرفه پرداخته‌ایم:
* عسل
یک یا دو قاشق چایخوری عسل ممکن است تولید مخاط را کاهش دهد. عسل همچنین میکروب ها را نیز از بین می برد. با این حال به یاد داشته باشید که عسل می تواند باعث «بوتولیسم»، شکل نادری از مسمومیت غذایی در نوزادان شود. هرگز به کودکان کوچکتر از یک سال عسل ندهید.
* نوشیدنی های گرم
نوشیدنی های گرم، گرفتگی سر را کاهش نمی دهند اما می توانند سرفه را خیلی بهتر از نوشیدنی های با دمای اتاق تسکین دهند. اگر به دنبال تسکین سرفه هستید، چای یا آب گرم بنوشید.
* زنجبیل
تحقیقات نشان می دهد که برخی از ترکیبات تصفیه شده درون ریشه زنجبیل می توانند ماهیچه هایی را که راه های هوایی شما را منقبض می کنند، شل کنند. می توانید زنجبیل را به صورت خام بخورید یا می توانید ریشه زنجبیل آسیاب شده را با عسل مخلوط کرده و در چای گرم هم بریزید.
* آب
نوشیدن زیاد آب نه تنها خراش مجرای گلو ناشی از سرفه را تسکین می دهد و شما را هیدراته نگه می دارد، بلکه مخاط گلو را نیز رقیق می کند.
* بخور
بخور دادن ممکن است به بهبود سرفه کمک کند زیرا راه های تنفسی شما را آرام و مرطوب می کند. همچنین می توانید برای راحتی بیشتر، روغن های ضروری مانند سوسنبر را نیز به آب اضافه کنید.
* شستشوی بینی
یکی از شایع ترین دلایل سرفه، التهاب راه هوایی فوقانی است. شستشوی مجرای بینی با سرم آب‌نمک (محلول رقیق آب‌نمک) می‌تواند با از بین بردن مواد محرک و پاکسازی مخاط، التهاب را کاهش دهد.
* جوهر نعنا
جوهر نعنا یا «منتول» ترکیبی است که به طور طبیعی در سوسنبر یافت می شود و راه های تنفسی شما را باز می کند و به شما کمک می کند تا راحت تر نفس بکشید. این بدان معناست که می تواند از سرفه نیز جلوگیری کند.
* قرقره آب نمک
قرقره آب نمک معمولاً یک درمان برای گلودرد است اما برای سرفه نیز ارزش امتحان کردن را دارد. رطوبت اضافی می تواند مخاط را رقیق کند و به شستن ذراتی که گلو شما را تحریک می کنند هم کمک کند.
* دستگاه رطوبت ساز
اگرچه مرطوب نگه داشتن هوا می تواند به جلوگیری از سرفه خشک کمک کند اما مراقب رطوبت سازها باشید. برخی از آلرژن‌ها زمانی که هوا خیلی مرطوب باشد، بهترین رشد را دارند. اگر مرطوب کننده ها را تمیز نگه ندارید، کپک می تواند در داخل آنها نیز رشد کند.
* گیاهان
متخصصان دریافته‌اند که مخلوط کردن گیاهانی مانند برگ پیچک، ریشه گل ختمی و آویشن در یک شربت می‌تواند تعداد روزهایی را که با سرفه خود مقابله می‌کنید، کاهش دهد.
* قرص گلو
مکیدن قرص گلو- یا حتی فقط یک آب نبات سفت - ممکن است گلوی شما را به اندازه ای خیس کند که در کوتاه مدت سرفه را کاهش دهد. بهترین گزینه برای شما قرص گلو با منتول بازکننده راه هوایی است.
قرص گلو یا قرص مکیدنی (Throat lozenge) قرص کوچکی است که برای توقف سرفه به آرامی در دهان حل می‌شود و معمولاً برای تسکین گلودرد در داروخانه‌ها قابل دسترس است. قرص گلو ممکن است حاوی بنزوکائین، بی‌حس کننده یا روغن اکالیپتوس باشند.
بیشتر مواقع سرفه جای نگرانی ندارد و یک روند طبیعی برای پاکسازی ریه‌ها محسوب می‌شود. اما گاهی اوقات این مشکل نشان‌دهنده وجود یک ویروس در بدن همچون سرماخوردگی است که با علائمی مانند آبریزش بینی، تب، گلودرد، گوش درد و گرفتگی و درد کلی همراه خواهد بود.
شاید برای اغلب افراد که سیستم ایمنی معمولی دارند، سرماخوردگی بیماری خطرناکی به شمار نیاید اما بدن‌درد، تب و کوفتگی عضلانی ناشی از ابتلا به آن باعث می‌شود که کار و زندگی چند روز مختل شود. پس با توجه به شعار «پیشگیری بهتر از درمان است»، بیاموزیم که چه کنیم تا گرفتار ویروس سرماخوردگی نشویم.
اغلب راه‌های جلوگیری از سرماخوردگی، شبیه همان اخطارهای بهداشتی دوران پس از همه‌گیری کرونا است که بیش از دو سال درگیر آن بودیم.
فرد سرماخورده تا چند روز ناقل بیماری است؟
عامل ابتلا به سرماخوردگی، ویروس است و به‌راحتی به افراد دیگر سرایت می‌کند. تا زمانی که همه عوارض بیماری از بین نرود، فرد مبتلا «ناقل» است و این بازه انتقال معمولا یک تا دو هفته طول می‌کشد.
بر اساس راهنمایی‌های «سرویس سلامت عمومی انگلیس» (ان اچ اس)، فرد مبتلا به سرماخوردگی می‌تواند از چند روز قبل از بروز علائم این بیماری در خود تا زمانی که این علائم به پایان برسد، ویروس آن را در محیط اطراف پراکنده کند. پس در اولین قدم، باید از افراد بیمار فاصله بگیرید.
بهترین راه‌های جلوگیری از سرماخوردگی عبارتند از:
- دست‌ها را مرتب با آب گرم و صابون بشویید.
- حوله یا لوازم شخصی کسی را که سرماخورده است از دیگران جدا کنید.
- در صورت تماس با ویروس به چشم‌ها یا بینی خود دست نزنید.
- ورزش کنید. تناسب‌اندام و سلامت عمومی بدن اغلب از بیمار شدن جلوگیری می‌کند.
- به یاد داشته باشید که واکسن آنفلوآنزا به پیشگیری از آنفلوآنزا کمک می‌کند؛ نه سرماخوردگی.
چگونه از سرایت ویروس جلوگیری کنیم؟
ویروس سرماخوردگی با ترشحات سرفه و عطسه منتقل می‌شود و می‌تواند ۲۴ ساعت روی دست‌ها و سطوح زنده بماند. پس اگر شخص بیماری در اتاق بود، تا یک روز پس از آن، هنگام لمس اشیا محتاط باشید.
دستمال‌های کاغذی استفاده شده نیز از دیگر منابع انتقال میکروب سرماخوردگی است. هرگز آنها را روی میز کنار تخت یا در جیبتان نگه ندارید. در اولین فرصت ممکن، این منابع میکروب را راهی سطل زباله دردار کنید.
سراغ آنتی‌بیوتیک‌ها نروید
به گزارش ایندیپندنت، پزشکان برای درمان سرماخوردگی آنتی‌بیوتیک تجویز نمی‌کنند. دلیل آن هم روشن است: آنتی‌بیوتیک نه عوارض این بیماری را تسکین می‌دهد و نه تاثیری روی سرعت بهبودی خواهد داشت، چون کاربرد آنها برای از بین بردن عفونت‌های باکتریایی است؛ درحالیکه سرماخوردگی بیماری ویروسی است.
درمان خانگی
چنانچه زمان و شرایطش مهیا باشد، بدن فردی معمولی که به بیماری‌های مزمن یا نقص ایمنی مبتلا نباشد، می‌تواند به راحتی با سرماخوردگی مقابله کند.
دو نکته کلیدی برای کمک به بهبود سریع‌تر، استراحت و خواب است.
برای جلوگیری از کم‌آبی بدن (هنگام ابتلا به سرماخوردگی) نیز مقدار زیادی آب و مایعات بنوشید.
قرقره آب‌نمک هم برای تسکین گلودرد خوب است اما برای کودکان توصیه نمی‌شود.
هرچند گفته می‌شود که برای درمان سرماخوردگی اغلب نیازی نیست به پزشک رجوع کنیم اما اگر احساس کسالت شما برطرف نشد، می‌توانید از پزشک داروساز در داروخانه کمک بگیرید.
داروهای ضدسرفه و سرماخوردگی زیادی در بازار و داروخانه‌ها موجود است که پزشک داروساز می‌تواند در انتخاب درست یکی از آنها به شما کمک کند.
داروهای غیرنسخه‌ای (اُ تی سی)
مسکن‌هایی مانند پاراستامول یا ایبوپروفن درد را کاهش می‌دهند و اثر تب‌بر دارند.
انسداد بینی را با افشانه‌ها یا قرص‌های ضداحتقان برطرف کنید.
داروهای ضداحتقان نباید به کودکان زیر شش سال داده شود. کودکان شش تا ۱۲ ساله نباید آنها را بیش از پنج روز مصرف کنند.
در اغلب داروهای سرفه و سرماخوردگی، پاراستامول و ایبوپروفن نیز موجود است، بنابراین مصرف آنها بیش از دز توصیه‌شده آسان است.
برخی از این داروها برای کودکان، نوزادان و زنان باردار مناسب نیستند.
ایسنا