مشکل فنی در هواپیمای کارون مسیر جزیره خارک-‌تهران‌ و نبود قطعه

أخیرات پروازی و بروز نقص‌های فنی در قطعات هواپیما هنگام پرواز و یا قبل از آن، جزو لاینفک صنعت حمل و نقل هوایی کشور شده است.


در صنعت حمل و نقل هوایی بازرگانی دنیا نیز بروز تأخیرات پروازی به دلایل مختلف نظیر شرایط نامساعد جوی، عملیاتی، فنی و غیره امری غیرقابل انکار است که آخرین نمونه آن، «کمپرسور استال و بک‌فایر» موتور شماره٢ بوئینگ٧٣٧ ساوت‌وست در آمریکا بود که بلافاصله با فرود اضطراری هواپیما، ١١٠ سرنشین هواپیما تخلیه شدند.


اما به دلیل تحریم صنعت حمل و نقل هوایی در کشور ما، ناوگان هوایی کشور با مشکلات زیادی از جمله فرسودگی و همچنین تأمین قطعه مواجه است و همین فرسودگی و موانع بزرگ در تأمین قطعه، به بروز مشکلات بعدی برای مسافران نظیر تأخیرات پروازی و نقص فنی هواپیما حین پرواز می‌انجامد.


در حال حاضر بیش از 250 فروند هواپیما در ناوگان هوایی کشور وجود دارد که متوسط سن آنها حدود 21 سال است، البته تا پیش از ورود هواپیماهای ATR و ایرباس ایران‌ایر به ناوگان، متوسط سن ناوگان هوایی ما حدود 22.5 سال بود اما این 8 فروند ATR و 3 فروند ایرباس، متوسط سن ناوگان هوایی کشور را تا حدی کاهش داد اما قطعا این رقم کافی نیست.


در حال حاضر از حدود 250 فروند هواپیمای موجود در ناوگان هوایی کشور، به طور چرخشی همیشه یک‌سوم ناوگان زمین‌گیر است، این زمین‌گیری به دلایل متعدد نظیر نبود قطعه، پایان عمر قطعات، انجام عملیات اورهال و چک‌های مختلف هواپیما و یا زمین‌گیری کلی است.


به عنوان مثال هواپیمای ATR که در مسیر تهران-یاسوج دچار سانحه شد حدود 6 سال در فرودگاه شیراز زمین‌گیر بود و البته جزو آمار ناوگان هوایی کشور محسوب می‌شد اما پس از تأمین موتور از خارج کشور و اورهال و انجام چک‌‌ها‌ی مختلف، از پاییز امسال مجدد به ناوگان عملیاتی کشور پیوست اما متأسفانه در 29 بهمن‌ماه امسال هم دچار سانحه شد و جان 64 مسافر و خدمه پروازی را گرفت.


به هر حال ناوگان هوایی بازرگانی کشور، ناوگانی فرسوده است و به قول وزیر راه و شهرسازی، ارزش همه هواپیماهای فرسوده ناوگان ما از یک فروند هواپیمای پهن‌پیکر جدید هم کمتر است؛ با این وجود همین هواپیماهای فرسوده در ناوگان هوایی کشور فعال هستند و روزانه مسافران زیادی را جابه‌جا می‌کنند.


البته طبق قوانین صنعت، فرسودگی هواپیما ملاک نبود ایمنی نیست، به هر حال استانداردها و ایمنی پرواز حداقلی دارد که همه شرکت‌ها موظف به رعایت کف استانداردهای ایمنی هستند و هیچ هواپیمایی بدون رعایت استاندارد ایمنی امکان پرواز ندارد ضمنا هر قطعه هواپیما هم ساعت کارکرد دارد و پس از گذشت تایم مشخص، حتی اگر قطعه استفاده نشده باشد، باید تعویض شود.


‌با رشد صنعت تولید هواپیما در دنیا، هر سال هواپیماهای جدیدتری در حال ساخت هستند که تعریفی جدید از ایمنی را ارائه می‌دهند و با ارتقاء ایمنی، پروازی آرامش‌بخشی را برای مسافران رقم می‌زنند ضمن آنکه قدرت پوشش خطای خلبان، برج مراقبت و غیره را هم دارند و در صورت بروز حادثه، امکان مدیریت اتوماتیک بهتری نسبت به هواپیماهای قدیمی‌تر دارند.


به هر حال در کشور ما به دلیل تحریم‌های ناجوانمردانه غرب، صنعت حمل و نقل هوایی بازرگانی به ناحق از اوایل انقلاب اسلامی با مشکلات بزرگی مواجه شد و شرکت‌‌های ‌هواپیمایی در آن شرایط سخت، هواپیماها را به پرواز درآوردند و قطعا با مشکلاتی نظیر تأخیرات پروازی، نبود قطعه، نقص فنی در پرواز و سوانح بزرگ هم مواجه شدند.


فعلاً آخرین سانحه بزرگ صنعت حمل و نقل هوایی ایران، برخورد هواپیمای مسیر تهران-یاسوج آسمان به کوه‌های دنا، چهار دقیقه پس از قطع ارتباط خلبان با رادار بود.


در این پرواز، هواپیمای ATR ساعت 08:05 روز 29 بهمن‌ماه فرودگاه مهرآباد را به مقصد یاسوج ترک کرد، اما در ساعت 09:30 پس از آنکه خلبان درخواست کاهش ارتفاع بابت فرود در فرودگاه یاسوج را داده بود، دچار مشکل قطع ارتباط با رادار شد و‌ در ساعت 09:34 سانحه بزرگ رخ می‌دهد و هواپیما 64 مسافر و کرو پروازی را به کام مرگ کشید.


در این مدت و قبل و بعد از ‌سانحه ATR چندین اتفاق در پروازهای داخلی افتاد که ریشه آنها شرایط نامساعد جوی و یا نقص فنی بود اما تعدد این حوادث پس از سانحه ATR کمی زیادتر از گذشته بود که جای تأمل دارد.




مشکل فنی در پرواز هواپیمای شرکت کارون به شماره پرواز 2504 به مقصد تهران از جزیره خارک، به سرگردانی مسافران منجر شد.


این پرواز قرار بود ساعت 13:15 انجام شود اما مسافران به آن دلیل که باید ارسال قطعه از اهواز‌ انجام می‌شد ساعت‌ها در فرودگاه سرگردان شدند.