خارگ نیوز: بخشی از ثروت ملی در فلر‌های پارس جنوبی می‌سوزد و دود می‌شود تا حاصلش آلودگی آب، خاک و آلایندگی هوای مناطق پیرامونی در این منطقه باشد.
در اغلب فرآیند‌های شیمیایی مانند پالایشگاه‌های نفت، گاز و مجتمع‌های پتروشیمی، یکی از ابزار‌های ایمنی و کنترل فشار، شبکه رهاسازی گازها است که در آخرین قسمت این شبکه برج فلر قرار دارد. در این شبکه گاز‌های اضافی پس از جمع‌آوری از واحد‌های مختلف به سمت برج فلر انتقال داده می‌شود تا سوخته شوند.
حجم زیادی از این گازها از ارزش بالایی برخوردارند و در بعضی موارد می‌توان از آنها به عنوان خوراک واحد‌های مختلف صنعتی و تولیدی نیز استفاده کرد. مشخص است که سوزاندن این گازها در برج فلر افزون بر ایجاد مشکلات زیست محیطی مثل آلودگی، دود، آلایندگی و بوی نامطبوع، هدر دادن منابع اقتصادی است؛ لذا بررسی امکان بازیافت گاز‌های فلر در واحد‌های صنعتی از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است.
در جهان سالانه افزون بر ۱۵۰ میلیارد مترمکعب گاز تحت عنوان فلرینگ (یا سوزاندن گازها توسط مشعل) به مواد آلاینده تبدیل می‌شود که بر اساس آمار‌های بانک جهانی این رقم چیزی معادل یک سوم مصرف گاز کل اروپا است. از کل حجم گاز‌های آلاینده، ۷۵ درصد آن متعلق به ۱۰ کشور است که ایران هم جزء آنها محسوب می‌شود. این موضوع مهم از دید مجامع بین‌المللی حامی محیط زیست مخفی نمانده و مطابق با پروتکل کیوتو (Kyoto) که یکی از اسناد الحاقی کنوانسیون سازمان ملل متحد درباره تغییر آب و هوا به حساب می‌آید، کشور‌هایی که برای رفع آلایندگی‌های صنایع خود اقدام پیشگیرانه نداشته باشند، جریمه خواهند شد.
سناریو‌های جمع‌آوری گاز‌های فلر
مدیر برنامه‌ریزی تلفیقی شرکت ملی نفت ایران در این رابطه می‌گوید: هم اکنون حجم قابل توجهی گاز در روز فلر می‌شود که مربوط به شرکت‌های مختلف تولیدی شرکت ملی نفت ایران است؛ البته این موضوع به این معنی نیست که کل این حجم از گاز در حال حاضر به فلر می‌رود.
او با اشاره به موکدات وزیر نفت در مورد پیگیری پروژه‌های مربوط به گاز‌های مشعل می‌گوید: هم اکنون برای جلوگیری از سوزاندن این گازها، سناریو‌های مختلفی تعریف شده است. بخشی از این گازها (از مجموع ۲۵.۷۹ میلیون متر مکعب در روز) قرار است که به کارخانه‌های ان جی ال ۳۱۰۰، ان جی ال ۳۲۰۰ و ان جی ال مجتمع صنعتی جزیره خارگ برود. در این راستا تعیین تکلیف قرارداد‌های سایر ان جی ال‌ها نیز در دست اقدام و بررسی است که بخشی از این گازها هم در نهایت به این کارخانه‌ها منتقل می‌شود.
مدیر برنامه‌ریزی تلفیقی شرکت ملی نفت ایران همچنین از تعریف پروژه‌های نوفلرینگ در شرکت‌های مختلف تولیدی خبر می‌دهد و می‌گوید: هم اکنون برای ۱۱.۹۱ میلیون متر مکعب از گاز‌هایی که در حال فلر هستند پروژه تعریف شده است. با راه‌اندازی این پروژه‌ها تقریبا تمامی گاز‌های مشعل جمع‌آوری خواهد شد. در شرایط حاضر کاملا مشخص است که هر شرکت صنعتی، پالایشگاه و مجتمع‌های پتروشیمی به چه میزان گاز فلر می‌کند، چه برنامه‌ای دارد و چه پروژه‌هایی در راستای جلوگیری از سوزاندن این گازها تعریف کرده است. همه چیز در این حوزه کاملا روشن و واضح است.
به گفته او ، جلوگیری از سوزاندن حدود ۴ تا ۵ میلیون متر مکعب گاز در روز در کل کشور به سبب مشکلات عملیاتی و حسب شرایط خاص، اجتناب ناپذیر است. به عنوان مثال ممکن است یکی از سکو‌های پارس جنوبی دچار مشکل فنی شود که در این راستا برای جلوگیری از ایجاد حادثه، گاز معمولا فلر و سوزانده می‌شود.
مدیر برنامه‌ریزی تلفیقی شرکت ملی نفت ایران از پیگیری جدی پروژه‌های مربوط به احداث واحد‌های ان جی ال خبر می‌دهد و می‌گوید: در این مدت اقدام‌های نسبتا خوبی انجام شده و روند اجرای پروژه‌ها با جدیت دنبال می‌شود.
سابقه اجرای طرح جمع آوری گاز‌های همراه میدان‌های نفتی در شرکت ملی نفت ایران به سال ۱۳۴۹ هم زمان با تاسیس شرکت ملی گاز ایران برمی‌گردد. حتی می‌توان دلیل اولیه ایجاد شرکت ملی گاز ایران را جمع‌آوری گاز‌های همراهی دانست که در میدان‌های تحت مدیریت شرکت ملی مناطق نفت خیز جنوب سوزانده می‌شد.
در دهه ۵۰ به سبب عدم بهره‌برداری از میدان‌های مستقل گازی، گاز‌های همراه پس از جمع آوری و فرآورش به خط لوله اول سراسری (به طول ۱۱۰۰ کیلومتر) به منظور گاز رسانی شهری و نیروگاهی (بخش‌هایی از شیراز و تهران) تزریق و بخش عمده‌ای از آن نیز به شوروی سابق صادر می‌شد.
همچنین گاز‌های همراه جمع آوری شده از میدان‌های نفتی اهواز، آغاجاری و مارون پس از فرآورش در پالایشگاه گازی بید بلند از طریق خط لوله اول سراسری گاز و ایستگاه‌های تقویت فشار بین راهی به مصارف داخلی کشور و صادرات اختصاص یافته بود.
بهره‌برداری از طرح آماک
جمع آوری و تبدیل گاز همراه نفت می‌تواند هم از نظر اقتصادی و هم از نظر زیست محیطی فواید فراوانی داشته باشد که در این راستا شرکت ملی نفت ایران برای جلوگیری از سوزاندن گاز‌های ترش همراه نفت و آلودگی محیط زیست، تأمین کمبود خوراک کارخانه‌های پتروشیمی، تولید عمده گاز سبک برای مصارف صنعتی و خانگی و سرانجام استفاده بهینه از این گازها، طرح جمع‌آوری گاز‌های همراه نفت لایه بنگستان (آماک) مخازن نفت اهواز، آبتیمور، منصوری، کوپال و مارون را در اولویت طرح‌های خود قرار داد که متاسفانه به دلایل مختلف از جمله بروز جنگ تحمیلی و بروز مشکلات ارزی، به تعویق افتاد.
پیش از اجرایی شدن طرح آماک، مجموع گاز‌های ترش آلاینده همراه نفت لایه بنگستان به میزان ۲۴۱ میلیون فوت مکعب در روز، در مشعل‌های واحد‌های بهره‌برداری سوخته و سبب انتشار روزانه حدود ۹ هزار تن مواد آلاینده در محیط زیست می‌شد.
در مقطع عملیات راه‌اندازی فاز نخست این پروژه زیست محیطی، ابتدا ۴ ایستگاه فشارافزایی اهواز ۳، ۲، ۱، منصوری و پالایشگاه شیرین سازی در سال ۱۳۸۴ و متعاقب آن ایستگاه‌های کوپال و مارون در سال ۸۶ و در نهایت ایستگاه آب تیمور در سال ۱۳۸۸ با موفقیت راه‌اندازی و تحویل بهره‌بردار شد.
با تکمیل فاز نخست طرح آماک، فاز اقتصادی طرح شامل ۱۷ ایستگاه فشار افزایی و نم‌زدایی گاز ترش، یک پالایشگاه شیرین‌سازی گاز و میعانات گاز ترش، احداث ۲۸۰ کیلومتر خطوط لوله جریانی، احداث ۹۵ کیلومتر خطوط انتقال نیرو و توسعه چندین پست برق محقق شد.
بعد از راه‌اندازی آخرین ایستگاه فشارافزایی در سال ۱۳۸۸ و نیز راه‌اندازی کارخانه شیرین‌سازی گاز‌های اسیدی در سال جاری، روزانه به میزان ۲۸ هزار بشکه در روز به ارزش یک میلیون و ۶۸۰ هزار دلار NGL از کارخانجات گاز و گاز مایع درآمدزایی داشته و ۱۸۲ میلیون فوت مکعب در روز به ارزش ۷۸۰ هزار دلار گاز شیرین به شرکت گاز تحویل می‌شود؛ بنابراین ارزش گاز و میعانات گازی بازیافت شده از این طرح روزانه افزون بر ۲ میلیون و ۴۶۰ هزار دلار خواهد بود.
فاز دوم طرح آماک یا فاز زیست محیطی طرح، شامل ۹۶ کیلومتر خط لوله ۱۲ اینچ انتقال گاز اسیدی و ایستگاه تقویت فشار و نم‌زدایی گاز اسیدی و سامانه‌های فرآیندی و ایمنی جانبی است. در فاز دوم این طرح از سوختن روزانه حدود ۱۴ میلیون فوت مکعب گاز اسیدی در مشعل موقت پالایشگاه جلوگیری شده و گاز اسیدی استحصالی از فاز ۲ (به میزان حداکثر ۱۸ میلیون فوت مکعب در روز) به طور مستقیم به پتروشیمی رازی ارسال می‌شود.
کاربرد‌های گاز فلر
بعد از جمع‌آوری و بازیافت گاز‌های آلاینده می‌توان از آنها به عنوان سوخت در شبکه سوخت همان پالایشگاه (مانند بویلر‌ها و کوره‌ها) استفاده کرد.
برگرداندن گاز بازیافت شده به چرخه پالایش گاز در پالایشگاه، تزریق به خطوط سراسری گاز (پس از شیرین‌سازی)، تزریق به مخازن نفت از طریق خط لوله ۵۶ اینچ موجود بین عسلویه تا آغاجاری، به منظور افزایش ظرفیت تولید نفت، تولید انرژی الکتریکی، فرآوری و تبدیل گاز به مایع از جمله GTL، LNG و LPG که انتخاب و تولید فرآورده به ترکیبات گاز آلاینده و بازار هدف مربوط می‌شود، فرآوری گاز و تبدیل به خوراک پتروشیمی‌ها، از دیگر موارد کاربرد گاز‌های فلر محسوب می‌شود.
قبل از انجام هر اقدام، گاز‌های فلر که دارای ویژگی‌های فیزیکی و شیمیایی متغیری است باید بازیافت شده تا بتواند قابل استفاده باشد. از این رو یکی از بزرگترین اقدامات اولیه‌ای که طرح جامع توسعه پایدار باید انجام دهد، اهتمام در جمع‌آوری و بازیافت این گازها، مطالعات اولیه در خصوص ویژگی‌های فیزیکی، شیمیایی و میزان این گازها، آگاهی از بازار هدف و آشنایی با زیرساخت‌های انتقال اشکال مختلف انرژی در منطقه است که این امر می‌تواند در انتخاب نوع مصرف گاز‌های بازیافت نقش مهمی داشته باشد.
کاهش آلایندگی در پارس جنوبی
"طرح جامع توسعه پایدار" واحدی است که با حکم وزیر نفت و بخشنامه وزارتی موظف به ساماندهی و مدیریت یک‌پارچه تمامی پالایشگاه‌ها و تأسیسات پارس جنوبی و اجرای طرح مهار و پالایش تمام آلاینده‌های پارس جنوبی اعم از نفت، گاز و پتروشیمی است. این طرح توانسته با همکاری مدیران شرکت ملی گاز و شرکت ملی صنایع پتروشیمی گام‌های اولیه را در سه بخش مدیریت پالایش و مصرف گاز‌های آلاینده، مدیریت مایعات آلاینده (از جمله DSO) و مدیریت جامدات آلاینده (به ویژه گوگرد) و جلوگیری از انتشار آن در فضا بردارد.
شرکت ملی نفت ایران به منظور جلوگیری از سوختن گاز‌های مشعل و با هدف ایجاد ارزش افزوده از این منابع و در راستای کاهش آلودگی محیط زیستی ناشی از سوختن این گازها، برای نخستین بار در تاریخ صنعت نفت کشورمان، در آبان ماه ۱۳۹۳ اقدام به فراخوان عمومی برای مزایده گاز‌های مشعل مربوط به ۶۳ نقطه عملیاتی پراکنده در گستره وسیعی از دریا و خشکی به ظرفیت کل حدود ۲۱ میلیون متر مکعب (معادل ۷۴۲ میلیون فوت مکعب در روز) کرد.
فرآیند دریافت درخواست‌ها، ارزیابی مدارک، مستندات و پیشنهاد‌های واصله از آذر ماه ۹۳ آغاز و پس از ۲ بار تمدید، در خردادماه ۱۳۹۴ به اتمام رسید. در این مناقصه ۲۴ شرکت اقدام به دریافت اطلاعات و آنالیز گاز و بازدید از تاسیسات داشتند، و در نهایت ۹ شرکت پیشنهاد‌های خود را برای خرید گاز‌های مشعل مربوط به ۷ نقطه عملیاتی ارائه کردند که سرانجام قرارداد فروش گاز‌های مشعل با سه شرکت نهایی شد.
با توجه به ارزش بالای اقتصادی گاز‌های مشعل و منافع غیرمستقیمی که از جمع‌آوری آنها حاصل می‌شود، کشور‌های مختلف جهان در این حوزه سرمایه‌گذاری‌های زیادی انجام داده و توانسته‌اند تا حدود زیادی از حجم گاز‌های مشعل خود بکاهند. کشور‌های حاشیه خلیج فارس نظیر امارات، کویت و عربستان از جمله این کشور‌ها هستند که به واسطه سرمایه‌گذاری‌های زیاد در این زمینه، بخش زیادی از سکو‌های مشعل خود را در میادین نفتی خاموش کرده‌اند.
در مجموع با توجه به اینکه جمع‌آوری گاز‌های مشعل ضمن منافع مستقیم اقتصادی دارای منافع غیرمستقیم زیادی همچون کاهش آلودگی‌های زیست‌محیطی است و در برنامه ششم توسعه نیز تاکیدات ویژه‌ای به جمع‌آوری این گازها صورت گرفته، وزارت نفت باید با جدیت و سرعت بیشتری در این مسیر گام بردارد.
برای موفقیت بیشتر این طرح‌ها لازم است که ریسک‌های سرمایه‌گذاری در این زمینه کاهش یابد و قیمت‌گذاری محصولاتی که قرار است از گاز‌های مشعل جمع‌آوری شده، تولید شود به‌گونه‌ای باشد که سرمایه‌گذار را برای ورود به این حوزه ترغیب کند. ضمن آنکه استفاده از ظرفیت‌ها و توان شرکت‌های خارجی در فضای پسابرجام، یکی دیگر از گزینه‌هایی است که می‌تواند برای کاهش گاز‌های مشعل در میادین کشور مورد استفاده قرار گیرد.
فلر‌های پارس جنوبی زیر ذره بین مجلس رفت
سال ۹۶ در یک حرکت نمادین یک مشعل در پارس جنوبی خاموش شد و نام مشعل سبز را به خود اختصاص داد تا این وعده از سوی ابتکار معاون وقت رئیس جمهور در این مراسم داده شود که در سال ۹۸ تمام فلر‌های فعال در پارس جنوبی جمع آوری می‌شوند و زندگی برای مردم عسلویه رویی دیگر از خود نشان خواهد داد.
حالا پس از گذشت حدود ۸ ماه از پایان مهلت اعلام شده موسی احمدی نماینده مردم دیر، کنگان، جم و عسلویه در مجلس از برنامه‌ای می‌گوید که برمبنای آن قرار بوده ۹۰ درصد فلر‌ها در این منطقه مهار شوند، اما امروز با وجود وعده‌های تاکید شده حتی گزارشی در خصوص جزئیات عملکردی مسئولان در این منطقه ارائه نشده و همین امر به یکی از اولویت‌های کمیسیون انرژی مجلس بدل گشته است.
به گفته نایب رئیس کمیسیون انرژی مجلس، فاز ۱۹ و ۱۲ میدان گازی پارس جنوبی متولی جمع‌آوری و مهار گاز‌های فلر هستند، ضمن آنکه ماده ۴۸ قانون برنامه ششم دولت را مکلف به مهار فلر‌ها کرده است که در این زمینه دولت یا باید گازها را به زیر صفر رسانده یا آنکه فلر‌ها را با مهار کربن‌ها بهینه سازی کند تا آلایندگی‌ها کم اثر شوند.
بنابر اظهارات موسی احمدی، با وجود آنکه در قانون برنامه بودجه مهار ۹۰ درصد فلر‌ها تاکید شده، اما هنوز گزارش دقیقی از میزان اقدامات انجام شده ارائه نشده و به همین دلیل مجلس به دنبال انجام وظیفه نظارتی خود است.
نایب رئیس کمیسیون انرژی مجلس ادامه داد: جمع‌آوری و تبدیل گاز‌های فلر به خوراک، برق، سوخت و دیگر محصولات به دلیل ایجاد آلودگی زیست محیطی در مناطق نفت‌خیز ضروری است ضمن آنکه هدر رفت این گازها به معنای از بین رفتن ثروت کشور است چرا که مهار گاز‌های فلر ارزش‌افزوده و اشتغال به دنبال دارد.
بر این اساس بنابر آمار‌های رسمی منتشر شده در سال ۱۳۹۶، روزانه یک‌هزار تن گاز اس او ۲ و یک‌هزار و ۵۰۰ تن گاز سی او ۲ از مجموع ۱۰ پالایشگاه فعال پارس جنوبی و روزانه ۸۰۰ تن سی او ۲ از واحد‌های پتروشیمی فعال منطقه در اثر فلرسوزی در فضای منطقه منتشر می‌شود.
به نحوی که به اذعان کارشناسان، مشعل‌های گاز پارس جنوبی به عنوان پایتخت انرژی و قطب استقرار بزرگترین پالایشگاه‌های گازی و صنایع پتروشیمی کشور آلودگی شدید هوا و محیط زیست را سبب شده و سلامتی حدود ۲۰۰ هزار نفر از بومیان و شاغلان در این منطقه را به خطر انداخته است.
وضعیت آلودگی هوا در پارس جنوبی به حدی است که برخی کارشناسان و سازمان‌ها در ارزیابی خود، آلودگی هوای منطقه را با توجه به شرایط خاص آن، ۱۰۰ برابر تهران اعلام کرده‌اند.
تولید مواد و پسماند‌های شیمیایی و هدایت این مواد آلوده کننده به سمت مشعل‌هایی که در آسمان پارس جنوبی می‌سوزند و دود و مواد سمی ناشی از آنها خطر ابتلا به بیماری‌های تنفسی را افزایش می‌دهد.
تحقیقات انجام شده در مورد تاثیرات این آلودگی و آلاینده‌های شیمیایی و صنعتی بر تخریب سواحل، زمین‌های کشاورزی و فرسایش خاک، انقراض گونه‌های جانوری و گیاهی در جنگل حرا، آلودگی خلیج فارس و کاهش آبزیان به سبب دفع پسماند‌های شیمیایی، نشانگر تاثیرات زیست محیطی در منطقه و تاثیر این آلاینده‌های شیمیایی، آلودگی هوا و آلودگی صوتی بر بهداشت جسمی و روانشناختی مردم بومی منطقه که در فاصله کمتر از یک کیلومتری این پالایشگاه‌ها زندگی می‌کنند.
به یقین حرکت در مسیر توسعه باید مبتنی بر نگرش محیط زیست صورت پذیرد که این امر در سایه رعایت استاندارد‌ها و تعامل و همدلی مسئولان با مردم امکانپذیر خواهد بود؛ بنابراین در چنین شرایطی باید منتظر بود و دید مسئولان منطقه تا چه اندازه بر وعده خاموش کردن هر چه زودتر فلر‌ها پایبند بوده‌اند، چراکه قطعا ارائه گزارش مسئولان منطقه ویژه اقتصاد انرژی پارس به کمیسیون انرژی می‌تواند منجر به شفاف سازی در این خصوص و البته ارزیابی میزان توجه ویژه مدیران منطقه به سلامت مردم بومی شود.
بر همین اساس باید امیدوار بود تا کمیسیون انرژی مجلس ارائه گزارش عملکردی مسئولان منطقه در خصوص خاموش کردن فلر‌ها را در اولویت کاری خود قرار دهد.
هدر رفت ثروت ملی و افزایش بیماری
اما بخشی از ثروت ملی مردم ایران در فلر‌های پارس جنوبی می‌سوزد و دود می‌شود تا حاصلش آلودگی همیشگی آب، خاک، هوای مناطق پیرامونی و افزایش موارد ابتلا به بیماری در این منطقه باشد.
عسلویه قطب اقتصادی، انرژی و صنعتی گاز کشور است؛ جایی که دمای هوا در برخی از روز‌های تابستان در آن به بالای ۵۰ درجه سانتی‌گراد و درجه رطوبت به ۹۵ درصد می‌رسد و شاید سخت‌ترین محیط کاری در کشور است.
با وجود همه افتخاراتی که شهرستان عسلویه برای ایران و ایرانی به ارمغان می‌آورد، مشعل‌هایی رو به آسمان عسلویه قد برافراشته و شب‌های این شهرستان را مانند روز روشن می‌کند که سبب آلودگی شدید محیط‌زیست در منطقه شده است.
به گفته برخی کارشناسان و سازمان‌ها، آلودگی هوای عسلویه ۱۰۰ برابر تهران است، تولید مواد و پسماند‌های شیمیایی و هدایت این مواد آلوده‌کننده به سمت مشعل‌ها خطر ابتلا به بیماری‌های تنفسی را افزایش داده است.
چند سالی می‌شود که طرح جامع توسعه پایدار پارس جنوبی با هدف بازیافت و مصرف آلاینده‌های پارس جنوبی نقل محافل نفتی‌ها است. این طرح قرار بود در منطقه پارس جنوبی به عنوان منطقه نمونه اجرا و نتایج این تجربه برای استفاده در دیگر مناطق عملیاتی صنعت نفت آماده شود.
نخستین اقدام این طرح نیز خاموشی فلر پالایشگاه اول مجتمع گازی پارس جنوبی بود که به گفته رئیس وقت سازمان حفاظت محیط زیست این مشعل سرخ به مشعل سبز تبدیل شد، اما دیدیم که فقط مکان آن فلر عوض‌شده و به جای اینکه در پالایشگاه بسوزد آن را به کوه‌های اطراف انتقال دادند.
جمع‌آوری مشعل‌های فلر سوز؛ تا دو سال آینده
اما رئیس جمهور می‌گوید ظرف دو سال آینده همه مشعل‌هایی که گاز‌های کشور در آن سوزانده می‌شد، به طور کامل جمع آوری می‌شود.
روحانی در مراسم آغاز بهره برداری از بزرگترین پالایشگاه گازی خاورمیانه در بیدبلند؛ با بیان اینکه این مشعل‌ها علاوه بر آنکه خطرات زیست محیطی داشت سرمایه ملی را از بین می‌برد؛ افزود: مسئله فلر‌ها یا همان گاز‌هایی که پیش از این می‌سوخت برای ما بسیار مهم است، زیرا سرمایه ملی می‌سوخت.
رئیس جمهور با بیان اینکه از روز‌های اولیه دولت یازدهم در سفر به منطقه بوشهر و عسلویه در این مورد با وزیر نفت صحبت کردم و او قول داد که این گازها جمع شود، گفت: ما مسیر را هموار می‌کنیم تا این گازها جمع آوری شود و دیگر نسوزد.
کاهش آلایندگی پارس جنوبی، اولویت بخش انرژی مجلس است
اما نایب رئیس کمیسیون انرژی مجلس شورای اسلامی از تدوین برنامه کوتاه‌مدت و بلندمدت برای بهبود وضع مشعل‌سوزی و بهینه‌سازی مشعل‌ها در منطقه پارس جنوبی خبر داد.
موسی احمدی گفت: امیدوارم با نظارت و پیگیری، تا سال ۱۴۰۱ شاهد به حداقل رساندن و بهینه‌سازی آلایندگی ناشی از سوختن گاز مشعل‌ها در منطقه عسلویه و کنگان باشیم.
او افزود: اولویت‌های بخش انرژی در مجلس تدوین شده که یکی از آنها مهار گاز‌های ارسالی به مشعل‌ها و بهینه‌سازی سوختن گاز در آنها است.
نایب رئیس کمیسیون انرژی مجلس شورای اسلامی تصریح کرد: جلوگیری از هدر رفت ثروت ملی، حفاظت محیط زیست منطقه پارس جنوبی و برطرف کردن آلاینده‌ها از دستاوردهای طرح بازیافت و مصرف گاز‌های ارسالی به مشعل‌های پارس جنوبی خواهد بود.
مدیرعامل مجتمع گاز پارس جنوبی نیز در این نشست گفت: پروژه‌های کاهش سوزاندن گاز‌های ارسال به مشعل در سه بخش یک‌ساله، ۳ ساله و ۶ ساله در نظر گرفته شده است که امیدوارم به بهترین نتیجه برسد.
علت آلودگی شدید هوای عسلویه
مدیرکل حفاظت محیط زیست استان بوشهر گفت: اشکالات فنی ناشی از نوسان برق باعث مشعل سوزی یا فلرینگ و ایجاد آلودگی شدید هوا در عسلویه شد.
فرهاد قلی‌نژاد با اشاره به آلودگی ناشی از فلرینگ در منطقه عسلویه بیان کرد: به دلیل مشکل فنی که در ظاهر به علت نوسان و قطع برق اتفاق افتاد، یکی از پالایشگاه‌های عسلویه خاموش و اشکالات فنی موجب مشعل سوزی یا فلرینگ با بار آلودگی فراوان و ایجاد آلودگی شدید هوا در عسلویه شد که با تلاش پالایشگاه یاد شده مشکل حل و فعالیت پالایشگاه عادی شد.
او تاکید کرد: باید پالایشگاه‌های منطقه تدابیر فنی لازم را برای پیشگیری از وقوع این‌گونه حوادث و اشکالات فنی به کار گیرند.
مدیرکل حفاظت محیط زیست استان بوشهر عنوان کرد: در صورت هرگونه کوتاهی از سوی پالایشگاه‌ها، اداره کل حفاظت محیط زیست استان بوشهر موضوع را طبق قوانین و مقررات پیگیری خواهد کرد، زیرا ایجاد آلودگی هوا طبق قانون هوای پاک غیر قانونی و جرم است.
او یادآور شد: وفق مصوبه هیئت دولت، وزارت نفت مکلف به ساماندهی مشعل‌ها (فلر‌ها) در منطقه ویژه اقتصادی پارس است که سازمان حفاظت محیط زیست بر این موضوع نظارت خواهد کرد.
مشعل‌سوزی یکی از مشکلات دیرینه صنایع گاز و پتروشیمی عسلویه و کنگان است و در همین زمینه با پیشنهاد سازمان حفاظت محیط زیست کارگروه ملی کاهش آلودگی‌های زیست محیطی عسلویه و کنگان با تصویب هیات دولت تشکیل شده و طرح کاهش آلودگی‌های محیط زیست منطقه در آبان ۹۹ به تصویب رسیده است.
گنجی که می‌سوزد
عضو کمیسیون انرژی مجلس نیز می‌گوید: از آنجا که تبدیل گاز فلر به محصولات مختلف نیاز به منابع مالی دارد، لازم است مشوق‌هایی در اختیار بخش خصوصی قرار گیرد تا انگیزه ایجاد شده و تبدیل گاز‌های همراه نفت به محصولات مختلف امکانپذیر شود.
مجید ناصری‌نژاد در رابطه با وضعیت ساماندهی گاز فلر (گاز‌های همراه نفت در میدان‌های نفتی)، گفت: جمع‌آوری و تبدیل گاز‌های فلر به خوراک، برق، سوخت و... به‌دلیل ایجاد آلودگی زیست محیطی در مناطق نفت خیز ضروری است ضمن آنکه هدررفت این گازها به معنای از بین رفتن ثروت کشور است چراکه مهار گاز‌های فلر ارزش‌افزوده و اشتغال به دنبال دارد.
نماینده مردم شادگان در مجلس شورای اسلامی با یادآوری اینکه طبق قانون باید تا پایان برنامه ششم توسعه از سوختن ۹۰ درصد گاز‌های فلر جلوگیری شود، افزود: متاسفانه دولت در چند سال گذشته اقدامی در راستای ممانعت از سوختن گاز فلر انجام نداده و وزیر نفت نداشتن سرمایه را دلیل این امر اعلام کرده است، همچنین بخش خصوصی خود را به دلیل عدم حمایت دولت ناتوان در این امر می‌داند چراکه معتقدند دولت باید به آنها تسهیلات و تضامین لازم را دهد.
او با بیان اینکه کمیسیون انرژی مجلس می‌تواند موانع قانونی بر سر راه تبدیل گاز‌های فلر را بردارد و در عین حال به روند انجام این مهم نظارت کند، ادامه داد: آنچه که مانع از تبدیل گاز‌های فلر به خوراک، برق و سوخت شده، نبود سرمایه است.
ناصری‌نژاد معتقد است باید این گازها به صورت رایگان در اختیار بخش خصوصی قرار گیرند چراکه تنها در این شرایط گاز فلر به برق یا فرآورده تبدیل خواهد شد.
عضو هیئت رئیسه کمیسیون انرژی مجلس، ادامه داد: از آنجا که تبدیل فلر به محصولات مختلف نیاز به منابع مالی دارد، لازم است مشوق‌هایی در اختیار بخش خصوصی قرار گیرد تا انگیزه ایجاد شده و تبدیل گاز‌های همراه نفت به محصولات مختلف امکانپذیر شود.
مدیرکل حفاظت محیط زیست استان بوشهر از تشکیل کارگروه ملی رفع آلایندگی عسلویه و کنگان به دستور رئیس جمهور خبر داد و اظهار داشت: با تشکیل این کارگروه اقدامات مهمی برای رفع آلایندگی‌ها و آلودگی‌های آب و هوایی در جنوب استان بوشهر تدوین و اجرایی شده است.
فرهاد قلی‌نژاد با اشاره به تدوین برنامه جامع کاهش آلودگی‌های زیست محیطی در منطقه پارس جنوبی خاطر نشان کرد: در این راستا برنامه جامع کاهش آلودگی‌های زیست محیطی در منطقه پارس جنوبی در برنامه یک‌ساله و سه ساله اجرا می‌شود که نخستین برنامه آن در دهه فجر امسال تحت عنوان عملیات اجرایی پروژه بازیابی گاز‌های مشعل در پتروشیمی نوری با هدف حفظ محیط زیست و تبدیل گاز‌های مشعل به محصولات ارزشمند آغاز شد.
او هرگونه آلودگی محیط زیست در قانون را جرم دانست و تصریح کرد: در این راستا تاکنون ۳۰ پرونده کیفری و حقوقی ویژه صنایع آلاینده منطقه پارس جنوبی توسط دستگاه قضایی استان بوشهر تشکیل شده است.
استاندار بوشهر هم با تاکید بر خاموش شدن مشعل فلر‌ها در مناطق مختلف پارس جنوبی تصریح کرد: در این راستا عملیات اجرایی پروژه بازیابی گاز‌های مشعل در منطقه پارس جنوبی با سرمایه‌گذاری یک‌هزار میلیارد تومان آغاز شده است.
عبدالکریم گراوند با بیان اینکه تمام مشعل‌ها در پارس جنوبی جمع‌آوری می‌شود گفت: بر اساس تصمیمات دولت، در آینده همه فلر‌ها در پارس جنوبی جمع‌آوری می‌شوند و این منطقه عاری از آلایندگی و آسمان آبی در مناطق پیرامونی پارس جنوبی آشکار می‌شود.