خارگ نیوز: بوشهر اگرچه ۷۰ درصد از منابع گاز کشور را در خود جای داده و ۹۵ درصد صادرات نفت خام کشور را به عهده دارد و پایتخت انرژی کشور لقب گرفته است، اما در توسعه زیرساختها کاستی ها و محرومیت هایی دارد.
به گزارش خارگ نیوز، هر یک از قابلیتهای بالفعل و توانمندیهای بالقوه استان بوشهر در انرژی و صنایع وابسته به آن، کشاورزی و شیلات، صیادی، معادن، خدمات بندری و البته گردشگری به تنهایی میتواند عاملی توسعه آفرین باشد اما امروز ضعف در زیرساختهای بندری، ترانزیتی، رفاهی، کم توجهی به مناسبات زیست محیطی هوا و دریا و بسیاری دیگر ازکمبودها سبب شده است تا با وجود ظرفیتهایی چنین شگرف، بوشهر در شمار استانهای محروم کشور قرار گیرد.
بوشهر به گفته مسئولان ارشد این استان بزودی مقصد ششمین سفر استانی رئیس جمهوری قرار گرفته است، سفرهایی که با سنتی پسندیده جمعهها و بسیار بیپیرایه تدارک دیده شده و اولویت آن استانهای محرومی است که نیاز به توجه ویژه ای برای حل موانع توسعه دارند.
نماینده ولی فقیه در استان و امام جمعه بوشهر، استاندار و نماینده مردم این استان در مجلس خبرگان رهبری روز پنجشنبه در پیامی مشترک سفر قریب الوقوع رئیس جمهوری و شماری از اعضای هیات دولت به این استان را فرصت مغتنمی برای حل مشکلات و نقطه عطفی در پیشرفت استان بوشهر اعلام کردند.
به گواه اعلام مرکز آمار ایران، استان بوشهر رتبه نخست کشور را در سرانه تولید ناخالص داخلی دارد و پنجمین استانی است که بیشترین سهم را از درآمدهای مالیاتی دولت، تقویت زیرساختها برای زدودن غبار محرومیت از استانی چنین ثروتمند مطالبه اصلی ساحل نشینان خلیج فارس از دولت سیزدهم است که انتظار میرود در این سفر هیات دولت مورد توجه و تصمیمگیری قرار گیرد.
راه آهن و بزرگراه ۲ زیرساخت مهم لازم برای توسعه بوشهر
همین که بوشهر در اولویت سفرهای راهگشاری هیات دولت قرار گرفته است، یعنی با وجود ظرفیتهای کم نظیری که دارد و بیان شد، اما بوشهر از استانهای محروم کشور است. این محرومیتها علاوه بر ضربهای که به اقتصاد استان و کشور میزند، با زندگی هر روز و شب ساحل نشینان خلیج فارس در هم تنیده است؛ از انتظاری طولانی برای اتصال به شبکه راهآهن و تکمیل بزرگراه بوشهر به شیراز، تا نوبت بندی آب شرب حتی در مرکز و ضعف در امکانات و نیروی تخصصی بهداشت و درمان و زیرساختهای فرهنگی.
هرچند آرزو و خواست دیرینه بوشهریها پس از دههها، اکنون حدود ۱۶ سال است به انتظار برای اتصال این استان ثروتمند به شبکه ریلی کشور تبدیل شده است اما روند کند اجرای این پروژه عظیم با اعتبار قطره چکانی واقعیتی است که کام آنها را تلخ کرده است.
طرح راهآهن شیراز- بوشهر که در دولت نهم مصوب شد با گذشت یک و نیم دهه تنها ۲۵ کیلومتر از ۴۳۹ کیلومتر را طی کرده است و با توجه به بودجه اندکی که به آن اختصاص مییابد و در فقدان سرمایهگذاری خارجی به نظر میرسد این انتظار طولانیتر هم بشود..
این در حالی است که اتصال بوشهر به خط ریلی سراسری –همانند ۲ استان جنوبی دیگر- علاوه بر تاثیری که بر رونق اقتصادی و این استان دارد، حقی همگانی است از رفاهی که ساکنان پایتخت انرژی باید داشته باشند
حالا که پس از کش و قوسی هفت ساله منطقه ویژه اقتصادی بوشهر نیز در شمار مناطق آزاد کشور جای گرفته است، تقویت زیرساختهای ترانزیتی دریایی و ریلی بیش از هر زمان دیگری ضروری به نظر میرسد. صادرات کالا و خدمات و تامین نیازهای ضروری از خارج کشور به عنوان ۲ مورد از اهداف چهارگانه تصویب مناطق آزاد، نیاز غیر قابل چشم پوشی به حمل و نقل دارند و متصل نبودن به شبکه ریلی کشور، زیرساختهای ضعیف جادهای بوشهر سنگی بزرگ در این راه است.
در شرایطی که بهرهگیری از ظرفیت منطقه آزاد میتواند جایگاه تجاری بوشهر را به او بازگرداند و بر اساس اهداف قانونی تعیین شده عمران و آبادانی، رشد و توسعه اقتصادی، سرمایه گذاری و افزایش درآمد عمومی، ایجاد اشتغال سالم و مولد، تنظیم بازار کار، تولید و صادرات کالاهای صنعتی و تبدیلی و تسریع در زیر ساختهای عمومی محقق شود، اولویت بخشیدن به راهآهن شیراز- بوشهر در بودجه سالانه و تکمیل هر چه سریعتر آن مطالبهای جدی است.
رئیس اتاق بازرگانی بندر بوشهر به ایرنا گفت: وجود مناطق آزاد فرصتی برای توسعه و رونق صادرات است و استان بوشهر میتواند با استفاده از همسایگی با کشورهای حوزه خلیج فارس، بازارهای ایجاد شده در آفریقا و ظرفیت کشورهای اورآسیا میتواند از این ظرفیت استفاده کند.
خورشید گزداری در بحث جذب سرمایهگذاری خارجی و صادرات وجود زیرساختها را بسیار حائز اهمیت دانست چرا که در این صورت بنادر استان بوشهر از لحاظ هزینه تمام شده نسبت به سایر بنادر از درجه رقابت پذیری بیشتری برخوردار میشوند.
در این راستا او ایجاد ۲ زیرساخت را ضروری دانست، که یکی از آنها افزایش عمق کانال ورودی بندر بوشهر با هدف تسهیل در تردد کشتیهای بیش از ۵۰ هزار تن است و دیگری اتصال بوشهر به شبکه ریلی کشور که لازم است با جدیت و اهتمام بیشتری دنبال شود.
نماینده شهرستاننماینده مردم شهرهای دشتی و تنگستان در مجلس شورای اسلامی با اشاره به روند کند اجرای پروژه راهآهن بوشهر – شیراز، معتقد است که نیاز است از ظرفیت منابع بانکی و پتروشیمیهای این استان برای تامین اعتبار آن اقدام شود.
غلامحسین کرمی گفت: بدون کمک بانکها و پتروشیمیها بی شک این پروژه به جایی نخواهد رسید از این رو باید این دو مجموعه با جدیت پای کار بیایند.
همچنین از نظر او برای سرعت بخشی در اجرای پروژه، دولت نیز باید با نگاهی ویژه راه آهن بوشهر - شیراز را ببیند و اعتبار بیشتری به این پروژه مهم بدهد.
حمل و نقل جادهای بوشهر نیز غبار محرومیت بر خود دارد به سرانجام رساندن پروژههای بزرگراه شیراز – بوشهر و بوشهر- دیر و جاده فیروزآباد - جم – عسلویه نیز به دلیل تزریق نشدن اعتبار لازم بسیار کند، پیش میروند.
رئیس مجمع نمایندگان استان بوشهر به سرانجام رساندن این پروژهها را از مطالبات مردم این استان از رئیس دولت سیزدهم دانست. او اظهار تاسف کرد که غیر استاندارد بودن جاده جاده بوشهر – دیر سالانه حوادث وحشتناکی به بار میآورد و امروز در استان به عنوان جاده مرگ شناخته میشود.
نیروی متخصص و امکانات و تجهیزات پیشرفته نیاز ضروری بخش سلامت بوشهر
یکی دیگر از کاستیهایی که به تمام معنا در زندگی بوشهریها ملموس است کمبود نیرو، امکانات و زیرساختهای درمانی است، تا جایی که رئیس جمهور نیز دسترسی مردم به درمان به روز و خدمات درمانی به خصوص دسترسی به پزشک متخصص یکی از الزامات و نیازهای مهم مردم استان بوشهر دانست و بر اجرای توزیع عادلانه امکانات در این زمینه تاکید کرد.
طور که سعید کشمیری رئیس دانشگاه علوم پزشکی بوشهر گفت در زمان حاضر به ازای هر یکهزار نفر ۱.۵ تخت بیمارستانی در استان وجود دارد. با این احتساب بوشهر رتبه ۲۸ کشور را در دسترسی به تختهای بیمارستانی فعال به ازای جمعیت را یه خود اختصاص داده است.
علاوه بر ضعف آشکار در زیرساختهای درمانی مانند آزمایشگاهها و بیمارستانهای تخصصی که بوشهریها را برای استفاده از امکانات استان همجوار راهی جادهای پر پیچ و خم میکند، کمبود پزشک متخصص نیز یکی از ضعفهایی است که لازم است با اندیشیدن ساز و کاری درمان شود.
عبدالمحمد خواجهئیان معاون بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی بوشهر در این ارتباط به خبرنگار ایرنا گفت: حدود ۸۰ درصد پزشکهای استان طرحی هستند و در زمان حاضر مراکز بهداشتی شهری و روستایی از کمبود پزشک رنج میبرند.
آب آشامیدنی نیاز مزمن بوشهری ها
مساله آب شرب دیگر محرومیتی است که مردم ساحل نشین بوشهر به ویژه در برخی از روستاها آن را با همه جانشان حس میکنند. چنانکه یکبار استاندار سابق گفت" شهرستان بوشهر تنها مرکز استانی است که همچنان نوبت بندی آب در آن اعمال میشود و این حکایت تشنگان لب دریا است.
اکنون ۳۰ درصد از آب مصرفی استان بوشهر از کازرون فارس، ۵۰ درصد از سد کوثر در استان کهگیلویه و بویراحمد و تنها ۱۰ درصد از منابع محلی (چاهها) و بتازگی آب شیرین کن ها تامین میشود که به منظور پایداری شبکه آبی استان لازم است این رویه با ایجاد آبشیرینکنهای بزرگ اصلاح شود.
مدیر عامل شرکت آب و فاضلاب استان بوشهر اضافه کرد: احداث آب شیرین کنها با وجود هزینه بالایی که برای دولت دارد برای این استان که منابع آب محلی قابل توجهی ندارد ضرورت است، زیرا به این صورت تامین آب مردم این استان به دریا متصل و تحت تاثیر خشکسالی قرار نمیگیرد.
اکنون سه آب شیرین کن به ظرفیت ۸۰ هزار متر مکعب در دست اجراست و لازم است دولت با تخصیص کافی و به موقع اعتبار به این پروژه ها و سدهای دارای کاربری آب شرب، نگذارد گرفتار کندی شوند.
به گفته رئیس مجمع نمایندگان استان بوشهر بزرگترین مشکل پروژه آب شیرین کن سیراف - جم که انتظار برای تکمیل آن حالا ۱۲ ساله شده است، حمایت مالی است و تکمیل آن از مطالبههای جدی مردم و شهرکهای جنوب استان از دولت سیزدهم است.
ترال دغدغه صیادان بوشهر
اما ظرفیتهای شاخص و -اگر نگوییم بینظیر- کم نظیر استان بوشهر به آنچه از منابع عظیم انرژی دارد، محدود نمیشود و دیگر شاخصهای که به تنهایی میتواند چنان ثروت آفرین باشد که بیکاری، فقر و محرومیت را ریشه کن کند، همسایگی پهلو به پهلو با خلیج فارس و داشتن ۹۳۶ کیلومتر مرز آبی است. این ویژگی میتواند به کمک پشتیبانی و مانع زدایی مسئولانه سبب ایجاد یا رونق خوشههای شغلی متنوعی شود و چهره این استان را متحول سازد.
از صیادی که شبیه دیگر استانهای ساحل نشین با زندگی نزدیک به ۴۵ هزار صیاد بوشهری گره خورده است تا آبزی پروری، صادرات و خدمات بندری و گردشگری دریایی و ورزشهای آبی که نه تنها میتواند منابع اشتغال بزرگی باشد که میتواند بر اقتصاد کشور نیز اثری آشکار بگذارد و از همین روی است که در گفتو گوی تلویزیونی آیتالله رئیسی رئیس جمهوری با مردم بوشهر نیز مورد تاکید قرار گرفت.
زمانی که اشتغال دریایی مطرح میشود صیادی بیش از همه به ذهن نزدیک است. بوشهر ساحل نشین نیز ۵۴۰ فروند لنج و ۲ هزار قایق ماهیگیری فعال در این حوزه دارد که میزان اثرگذاری فعالیت صیادی را در معیشت مردمان این استان روشن میسازد.
به گفته بهزاد حیدری سرپرست معاونت صید شیلات استان بوشهر میانگین سالانه صید در آبهای استان بوشهر ۵۸ تا ۶۱ هزار تن است. اما غیر از همه مشکلات ریز و درشت مقطعی، ترال و دفع پسماند در دریا آفت جان صیادی بوشهر شده است.
صیادان و کارشناسان بوشهر به اتفاق معتقدند که ایجاد ساز و کارها و اعمال محدودیتهای قانونی برای مقابله با اینگونه صید مخرب الزام است.
مدیرعامل اتحادیه شرکتهای تعاونی صیادان استان بوشهر معتقد است که با وجود همه اقدامهای انجام شده اما به دلیل آشنا نبودن با تاثیر این شیوه مخرب صید و تاثیر آن بر تخریب زیست بوم و از بین بردن صیدگاهها و آبزیان، نسبت به موضوع ترال حساسیت لازم وجود ندارد.
او گفت: انتظار میرود مجازات آرای صادره برای محکومان صید ترال نسبت به تخریب محیط زیست دریایی سخت تر و کارشناسیتر باشد تا موجب بازدارندگی شود.
ایجاد تصفیه خانههای پسابهای شهری در ۸ شهرستان ساحلی بوشهر از دیگر اقداماتی است که علاوه بر نجات دریا، رونق را به صیادی بوشهر نیز باز میگرداند.
ضرورت برطرف کردن موانع پرورش میگو
بوشهر با بهره جستن از ظرفیت آبزیپروری در ساحل خلیج فارس، تولیدکننده بیش از ۶۰ درصد میگوی پرورشی کشور است و سال گذشته بیش از ۲۳ هزار تن میگوی پرورشی از پنج هزار هکتار از اراضی آن تولید و روانه بازارهای خارجی و داخلی شده است. این صنعت پر درآمد و ارزآوری که مفری برای تنفس دریا نیز فراهم میکند، ۶ هزار اشتغال مستقیم و غیر مستقیم نیز در این استان آفریده است.
اما علاوه بر همه محدودیتهای زیرساختی بوشهر -مانند محدودیتهای ترانزیتی- که گریبانگیر بیشتر بخشهای اقتصادی استان است، تنگناهایی خاص خود دارد که فعالانش چشم امید به چارهسازی دولت سیزدهم دارند.
توسعه زیرساخت ها شرط توسعه صادرات بوشهر
اما از صیادی و برداشت مستقیم و بی پرده از دریا و آبزی پروری که بگذریم، ظرفیت مرز آبی طولانی با خلیج فارس در صورت ایجاد زیرساختهای لازم میتواند نقشی بسیار چشمگیر در اقتصاد این دیار داشته باشد.
ایجاد زیر ساختهای لازم برای افزایش پهلوگیری، بارگیری و تخلیه از ضرورتهای توسعه صادرات از بنادر استان بوشهر است. در زمان حاضر این میزان در بندر بوشهر کشتی های با ظرفیت ۳۰ هزار تن است که نسبت به استان همجوار ساحلی بسیار کمتر است.
رئیس اداره بازرگانی خارجی سازمان صنعت، معدن و تجارت استان بوشهر با اذعان به اینکه بیشتر مشکلات و نقاط ضعف صادرات استان بوشهر زیر ساختی است، اضافه کرد: تکمیل بزرگراه شیراز - بوشهر، احداث خط ریلی و ایجاد خط کشتیرانی بین استان بوشهر و کشور قطر میتواند تاثیر بسزایی در میزان صادرات از پایانههای این استان داشته باشد.
احمد رجایی کمبود شدید کانتینرهای یخچالی و بالا بودن هزینه حمل و نقل در این استان را از دیگر موانع سد راه توسعه صادرات از بوشهر دانست.
ته لنجی حقی که قانون میدهد اما ضابط میگیرد
اما امروز "ته لنجی"(کالای همراه ملوان) مسالهای است که ملوانان بوشهری انتظار دارند برای بلاتکلیفی آن در سفر پیشروی هیات دولت یا دستکم بزودی چاره شود. همین مسالهای که آیتالله رئیسی نیز ۲۵ خرداد ماه در گفتوگو با بوشهریها مورد تاکید قرار داد و گفت که ساماندهی آن الزامی است.
به عنوان معافیتی تشویقی برای مرزنشینان، ورود ۹۷ قلم کالای همراه ملوان با شناورهای سنتی که ظرفیتی کمتر از ۵۰۰ تن دارند، مجاز است و اما ابهامات این معافیت قانون، از جمله مشکلات حمل ونقل پس از ترخیص آن از گمرک علامت سوال بزرگی را پیش روی ۱۲ هزار ملوان و کارگری ایجاد کرده است که به گفته معاون اتاق اصناف بوشهر به طور مستقیم در شناورها فعال هستند.
به بیان عباس نامدارزاده اکنون کالای ته لنجی به بوشهریها اختصاص مییابد ولی بلافاصله بعد از ترخیص به عنوان کالای قاچاق توقیف میشود که نیاز است برای حمل آن در سطح استان بوشهر چاره اندیشی مناسبی صورت گیرد، زیرا نتیجه نبود امکان حمل کالای ته لنجی فعالیت خودروهای شوتی ( خودروهای سورای که کالای وارداتی حمل و بدون توجه به قوانین رانندگی و با سرعت بالا در جاده ها حرکت میکنند و باعث حوادث ناگوار میشوند) است که ماهانه شماری از جوانان هم استانی را به کام مرگ میکشاند.
امروز در آستانه سفر هیات دولت به بوشهر، ملوانانی که به پشتوانه حقوقی و فسادستیزی آیت الله رئیسی دلگرم هستند، منتظر و البته امیدوار به چاره سازی تحقق وعده رئیس جمهوری مبنی برساماندهی موضوع ته لنجی هستند.
لزوم شکوفایی گردشگری دریایی
اما قابلیتی که خلیج فارس کریمانه به بوشهر بخشیده و بهرهگیری از آن به کل بالقوه باقی مانده است، شاخهای اقتصادی که با صرف بودجهای نه چندان قابل توجه شکوفا میشود؛ گردشگری دریایی است.
ساحلهای صخره ای و ماسهای آفتابگیر، جنگلهای حرا، جزایر متعدد با ایستگاه های پرنده نگری، آهوان جزایر خارگ و خارگو، زادآوری پرندگان و لاک پشت ها و دیگر جاذبههای سواحل متنوع بوشهر که در شمال تا جنوب استان گسترده است، مصداق بارزی از مثَل "آنچه خوبان همه دارند تو یکجا داری" است اما از توسعه گردشگری در این سواحل زیبا آنچه دیده میشود به هیچ روی چشمگیر نیست.
پاکسازی سواحل بوشهر از پسابهای شهری و صنعتی، ایجاد امکانات و زیر ساختهای هتلینگ، پلاژ و سایر الزامات گردشگری دریایی از ضرورتهایی است که به نحوی عجیب مورد غفلت و بیمهری قرار گرفته است. در حالی که نقش این نوع گردشگری در پویایی اقتصاد محلی و اشتغال زایی گسترده غیر قابل چشمپوشی است.
بهرهوری بهینه از خرما و گوجه فرنگی بوشهر نیازمند برنامه ریزی
اگر ظرفیتهای اقتصادی بوشهر را تنها محدود به دریا و آنچه که خلیج فارس بر این استان کرانهای ارزانی داشته، محدود بدانیم، به هیچ وجه در معرفی آن موفق نبودهایم. بوشهر با تولید سالانه ۱۶۰ هزار تن خرما سومین استان تولید کننده خرما است و ۶۰۰ هزار تن گوجه خارج از فصل بوشهر به عنوان نخستین استان تولید کننده، بخشی مهم از نیاز تازه خوری و صنایع تبدیلی کشور را تامین میکند، اما حالا که هزینه کاشت تا برداشت میرود تا بر درآمد فروش کشاورزان پیشی گیرد، ماجرای تعیین قیمت و فروش این محصولات کشاورزی بویژه در مورد خرما به سریالی تکراری تبدیل شده است.
در این زمینه نیز علاوه بر تقویت زیرساختها مانند ایجاد شهرک صنعتی خرما، لزوم ایجاد سازوکارهای قانونی، تسهیل صادرات و بازارسازی در کشورهای همسایه میتواند کام نخلداران و کشاورزان را شیرین کند.
نخلداران بوشهری در گفت و گو بر ایرنا گفتهاند که دخل و خرجشان در تولید با هم نمیخواند و این سبب شده است تا فرزندانشان دست از ادامه کار پدر بکشند. کارشناسان بوشهری راهکار را اعطای تسهیلات ارزان قیمت به فعالان بخش خصوصی خرید خرما، ارزیابی کارشناسانه همه واریانتهای خرما، بازارسازی خارجی و ترویج کشاورزی قراردادی میدانند.
همچنین تکمیل زنجیره خرما شامل تولید، صنعت، سردخانه و صادرات از جمله ضرورتهایی است که باید در استان بوشهر همواره مورد توجه باشد اما در زمان حاضر این ظرفیت به طور کامل در استان دیده نشده است؛ این درحالی است که با توجه به وجود ۹۰ تا ۱۰۰ هزار تن تولید مازاد سالانه باید همیشه برای این میزان بازار و تقاضا وجود داشته باشد.
محمدتقی منوچهری مدیرکل جهاد کشاورزی استان بوشهر در باره حل مشکل محصول گوجه فرنگی خارج فصل که هرساله بخش عمده ای از آن روی دست کشاورزان می ماند و یا فاسد می شود به خبرنگار ایرنا گفت: ابلاغ الگوی کشت کلی به استانها، هماهنگی بین تولید کنندگان گوجه خارج از فصل و برنامه ریزی لازم برای صادرات و همچنین خرید گوجه فرنگی ربی باید دستور کار جدی دستگاههای ذیربط قرار گیرد.
بهرهبرداری سد دالکی راه نجات نخیلات بوشهر
علاوه بر همه اینها کشاورزان بوشهری به ویژه نخلداران دشتستانی در گفتو گو با ایرنا خواستار تزریق اعتبار به پروژه سد دالکی شدند که میتواند زمینها را سیراب و افزایش تولید را برای آنها به دنبال داشته باشد.
سد دالکی که اجرای آن سال ۹۳آغاز شد، حالا ۳۵ درصد پیشرفت فیزیکی دارد و در صورت تکمیل ۳۳۰ میلیون مترمکعب آب نصیب کشاورزی دشتستان میکند و ۱۰۵ میلیون متر مکعب نیز به ظرفیت آب شرب و محیط زیست میافزاید.
علاوه دالکی که سخت نیازمند اختصاص بودجه ای بیش از پیش است، سدهای دشت پلنگ و باغان از دیگر پروژههای در دست اجرای بوشهر است که اولی سه سال از اجرای آن میگذرد و ۱۵ درصد پیشرفت فیزیکی دارد و دومی پس از هشت سال به پیشرفت ۵۰ درصدی رسیده است که در صورت تکمیل بخشی از چالش آبی شرب، صنعتی و حتی کشاورزی دشتی را برطرف میکنند.
مدیرعامل شرکت آب منطقه ای استان بوشهر براین اعتقاد است که با ساخت و توسعه شبکههای آبیاری و زهکشی و اجرای سدهای در دست اجرا، ضمن برخورداری استان از آبی به مراتب با کیفیت تراز منابع زیر زمینی، این استان میتواند به قطب تولیدات کشاورزی با رویکردهای نوین و محصولات پربازده تر تبدیل شود.
جای خالی جوانان متخصص بوشهری در پارس جنوبی
بیش از ۷۰۰ میلیون مترمکعب یعنی۷۰درصد از گاز مصرفی کشور از استان بوشهر و مجموعه پالایشگاههای فازهای دریایی پارس جنوبی تأمین میشود و ۱۹ طرح فعال پتروشیمی در عسلویه ۵۰ درصد از محصولات صنعت پتروشیمی کشور را تولید میکند. همچنین به گفته ناظر گمرکهای استان، امسال از نظر ارزشی ۹۲ درصد از صادرات بوشهر از گمرک پارس جنوبی بوده است.
اما با ظرفیتی که صنایع گاز و پتروشیمی در جنوب استان برای اشتغال ایجاد کرده است، حضور جوانان بوشهری بویژه در حوزههای تخصصی خالی است و استفاده از نیروهای بومی در ردههای تخصصی و مدیریتی این صنایع پیوسته محل اعتراض و مطالبه مردم و مسئولان این استان بوده و هست.
بر اساس مصوبه ماده ۴۷ قانون برنامه ششم توسعه، باید ۵۰ درصد از نیروهای شاغل در این صنایع از میان جوانان بومی جذب شود که این فرصتی برای اشتغال جوانان و بویژه تحصیل کردههای استان بوشهر به شمار میرود اما اجرای این قانون و مصوبه همچنان تحقق نیافته است.
با توجه به سابقه سهدهه فعالیت دانشگاه معتبر خلیج فارس و نزدیک به ۲ دهه از شکلگیری دانشکده مهندسی نفت، گاز و پتروشیمی در این دانشگاه و همچنین فعالیت اداره کل فنی و حرفهای استان بوشهر در ارائه آموزش در حوزه نفت و گاز و مهارت های جنبی اما به نظر میرسد جوانان جویای کار در این عرصه جایگاه خود در صنایع جنوب این استان را نیافتهاند.
نماینده استان بوشهر در شورای عالی استانها با گلایه از عملکرد برخی مدیران بومی در پارس جنوبی، اذعان کرد: قانون جذب ۵۰ درصدی بومیان سالهاست که روی میز باقیمانده است و مسئولان مربوطه فکری برای آن نمیکنند.
به گفته علی اکبر فاطمی همین میزان از افراد بومی که در عسلویه مشغول به کار هستند نیز بیشتر در بخش خدمات به کار گرفته شده اند.
نماینده شهرستانهای جنوبی استان بوشهر در مجلس شورای اسلامی نیز هفته گذشته اعلام کرد که وضعیت اشتغال جوانان جنوب استان بوشهر زیبنده مردم نیست و وزارت نفت باید به محیط پیرامونی بیش از گذشته توجه کرده و اشتغال ۵۰ درصدی نیروهای بومی در پارس جنوبی باید اجرایی شود.
هوایی سالم برای تنفس؛ نخستین خواست ساکنان عسلویه
اگر چه موقعیت جغرافیایی، ظرفیت و نقش موثر صنایع پالایشگاهی و پتروشیمی منطقه انرژی پارس در اقتصاد ملی، بوشهر را دارای موقعیتی استراتژیک کرده است اما ساکنان هم جوار منطقه صنعتی انرژی پارس همواره از آلودگیهای ناشی از رعایت نکردن مناسبات زیست محیطی مجتمعهای پتروشیمی و بویژه پالایشگاهی آزردهاند.
انتشار بوی نامطبوع و آزار دهنده ناشی از نشت انبارهای ذخیره میعانات گازی و گوگرد هنگام بارگیری به همراه آلودگیهای شیمیایی ناشی از فلرسوزیها -در شرایطی که با نزدیکترین سکونتگاه کمتر از یک کیلومتر فاصله دارند- نفس این مردمان صبور را تنگ کرده است.
مدیر کل حفاظت از محیط زیست استان بوشهر اذعان کرد که فلرسوزیهای پالایشگاهی با انتشار گازهای آلاینده مانند سولفور، ساکسفات و همینطور کربن دی اکسید هوای عسلویه و کنگان را بسیار آلوده کرده است و وزارت نفت در همه این سالها اقدامی جدی برای جمعآوری فلرها و بازیابی گازهای همراه فلرها انجام نداده است و با گذشت همه این سالها ۹۰ درصد از پالایشگاههای منطقه نتوانستهاند استانداردهای زیست محیطی سازمان محیط زیست را رعایت کنند و پروانه بهرهبرداری آنها هنوز از سوی این سازمان صادر نشده است.
همچنین او بیان کرد: آلودگی بو برای مردم بسیار ملموستر است و اگر ما بتوانیم آن را کاهش دهیم، بخش زیادی از آلایندگیهای آزار دهنده مردم را کاهش دادهایم.
شایسته است دولت سیزدهم با اهتمامی به واقع ویژه ساز و کاری برای اجرای هر چه سریعتر برنامه کاهش آلودگیهای منطقه پارس تدارک ببیند تا آلودگیهای آب، زمین و دریا تا حد ممکن از عسلویه و کنگان رخت بربندد و مردم نفسی به آسودگی بکشند.
همچنین با اینکه بوشهر به مدد استقرار مجتمعهای پتروشیمی همواره رتبههای نخست سپردهگذاری بانکی و پرداخت مالیات را داشته است اما عمده جمعیت آن معتقدند که این استان سهم و فایده زیادی از این ثروت افزایی کلان صنایع نفت و گاز نبرده و تنها آلودگیها است که نصیب این استان شده است و لازم است این رویه اصلاح شود
لزوم محرومیت زدایی فرهنگی از بوشهر با تقویت زیر ساختها
چنانکه فاطمه کرمپور مدیر کل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان بوشهر به رسانهها گفت: بهرمندی زیرساختهای فرهنگی بوشهر نیز وضعیت مناسبی ندارد و لازم است تقویت شود.
سرانه سینما، کتابخانههای عمومی و بسیاری دیگر از مراکز فرهنگی بوشهر از میانگین کشور پایینتر است و رفع این تبعیض نیازمند بودجه ریزی عادلانه در این عرصه است؛ به عنوان نمونه به گفته سرپرست اداره کل امور کتابخانههای عمومی استان بوشهر تنها سه روستا از ۱۶ روستای با جمعیت بیش از ۲ هزار و ۵۰۰ نفر بوشهر دارای کتابخانه عمومی هستند.
همچنین نماینده مردم دشتی و تنگستان در مجلس شورای اسلامی ضمن اشاره به اینکه استان بوشهر در بیشتر حوزههای مهم فرهنگی با محرومیت مواجه است، البته او پیش بینی کرده است با توجه به نگاه ویژه وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی دولت سیزدهم به توسعه فرهنگی مناطق محروم، میتوانیم به رشد و ارتقای فرهنگی استان در این دولت امیدوار باشیم.
بوشهر با اینکه تنها ۴.۱ درصد از مساحت و ۴۶.۱ درصد از جمعیت کشور را به خود اختصاص داده است، منابع ثروت عظیمی را نصیب کشور میکند که ۷۰ درصد منابع گاز کشور، ۲۵ درصد از منابع نفتی کشور، ۹۵ درصد از صادرات نفت خام کشور و ۷۵ درصد تولید نفت فلات قاره، ۶۰ درصد تولید میگوی پرورشی کشور، ۳۶ درصد کشت خارج از فصل محصولات کشاورزی، بیش از پنج میلیارد تن ذخایر معدنی از این شمار است.
بنابراین، ضروری است دولت سیزدهم با نگاهی تازه و برنامهریزی دوباره؛ غبار این محرومیت همه جانبه و ناشایست را از چهره بوشهر بزداید تا بخشی از حق این ساحل نشینان صبور به آنها بازگردد.