یکی از مهمترین برنامه‌های محوری وزارت نفت در طول فعالیت دولت یازدهم و دوازدهم اجرای طرح‌های جمع آوری گازهای همراه نفت با هدف کاهش انتشار گازهای گلخانه‌ای در گام اول و سپس تکمیل زنجیره‌های ارزش در گام‌های بعدی بوده است.
بر این اساس «بیژن زنگنه» وزیر نفت خرداد ماه امسال در راستای اجرای سیاست‌های ستاد فرماندهی اقتصاد مقاومتی ماموریت‌هایی را در جهت توسعه صنعت پتروشیمی تعیین کرد که یکی از ماموریت‌های سه گانه توسعه صنایع پتروشیمی ایجاد بستر لازم برای اجرای به موقع طرح‌های تامین خوراک پتروشیمی‌ها از جمله طرح‌های (NGL) بود.
متناسب با این رویکرد و سیاست کلان، در طول چند ماه گذشته روند سرمایه گذاری و ساخت چندین طرح NGL با هدف تامین خوراک صنایع پتروشیمی تعیین تکلیف شد به طوری‌که هم اکنون احداث واحد NGL3200 با هدف جمع آوری روزانه 340 میلیون فوت مکعب گازهای همراه نفت میادین نفتی غرب کارون و پالایشگاه بیدبلند دو با هدف پالایش گاز چهار واحد NGL شتاب گرفته است.
در راستای سیاست کلان شتاب در ساخت طرح‌های جمع آوری گازهای همراه نفت، مهر ماه امسال هم قرارداد ساخت کارخانه NGL خارگ با سرمایه گذاران بخش خصوصی امضا شد که بر اساس اعلام شرکت ملی نفت با امضای قرارداد ساخت این واحد NGL تا سه سال آینده امکان جمع آوری و تولید روزانه 300 میلیون فوت مکعب گاز همراه میادین نفتی خلیج فارس فراهم می‌شود.
با امضای قرارداد ساخت کارخانه NGL خارگ، مطالعات برای اجرا و تکمیل زنجیره‌های ارزش در سطح جزیره خارگ که از آن باید به عنوان قطب صادرات نفت ایران نام برد آغاز شده است.
«علی محمد بساق‌زاده» مدیر کنترل تولید شرکت ملی صنایع پتروشیمی هم درباره تکمیل زنجیره‌های ارزش صنعت پتروشیمی در جزیره خارگ، می‌گوید: با تعیین تکلیف ساخت طرح ان جی ال خارگ، برنامه ریزی برای ساخت و تکمیل زنجیره ارزش صنعت پتروشیمی در جزیره خارگ آغاز شده است.
توسعه صنعت پتروشیمی در بزرگترین جزیره خلیج فارس
همسو با سیاست کلان وزارت نفت مبنی بر ساخت طرح‌های NGL و تکمیل زنجیره‌های ارزش گاز، شمارش معکوس برای بهره برداری پالایشگاه گاز جزیره قشم با ظرفیت جمع آوری روزانه 80 میلیون فوت مکعب گازهای همراه میدان نفتی هنگام آغاز شده است.
با بهره برداری از این پالایشگاه (واحد فرآورش گاز هنگام)، عملا ظرفیت مازادی برای تامین خوراک طرح‌های پتروشیمی در جزیره قشم فراهم می‌شود و حتی به پشتوانه ذخایر و ظرفیت تولید گاز در قشم آبان ماه امسال تفاهم نامه مشترکی بین سازمان منطقه آزاد قشم و هلدینگ نفت و گاز پارسیان با هدف توسعه صنعت پتروشیمی در قشم امضا شده است.
با امضای این تفاهم نامه مشترک توافق شده که با نظارت شرکت ملی صنایع پتروشیمی طرح ایجاد هاب پتروشیمی در منطقه آزاد قشم اجرایی شود.
از سوی دیگر همزمان با آغاز مطالعات شکل گیری هاب جدید توسعه صنعت پتروشیمی در قشم توسط شرکت «وورلی پارسونز»، پیش بینی می‌شود در فاز اول امکان ایجاد 6 میلیون تن ظرفیت تولید محصولات پتروشیمی در این جزیره ایرانی فراهم شود.
نکته قابل توجه آن است که در کنار توافق و امضای تفاهم نامه برای شکل گیری هاب جدید صنعت پتروشیمی کشور در جزیره قشم، اولین مجوز احداث یک مجتمع 500 هزار تنی GTPP در بزرگترین جزیره خلیج فارس صادر شده است.
این طرح جدید قرار است در بزرگترین جزیره خلیج فارس با هدف تبدیل گاز متان به محصولات با ارزشی همچون پلی‌پروپیلن، بنزین پیرولیز و گاز مایع ساخته شود و همزمان با بهره برداری از طرح فرآورش گاز میدان نفتی هنگام بخشی از گاز این میدان مشترک صرف تامین خوراک این طرح جدید GTPP در قشم خواهد شد.
ساخت و توسعه صنایع پتروشیمی و تکمیل زنجیره‌های ارزش در سواحل و جزایر خلیج فارس دارای مزیت‌های استراتژیک تجاری و اقتصادی برای کشور بوده به طوری‌که احداث مجتمع‌های پتروشیمی در این مناطق عملا نیاز به برداشت از ذخایر زیرزمینی آب کشور را ندارد و به راحتی می‌توان از ظرفیت خلیج فارس برای تامین آب این واحدهای ارزش آفرین استفاده کرد.
نزدیک بودن به مبادی تولید و تامین خوراک، کاهش هزینه انتقال خوراک و سرمایه‌گذاری، اشتغال آفرینی مولد، هزینه پائین کاهش صادرات محصولات به بازارهای بزرگ هدف در مقایسه با مجتمع‌های پتروشیمی داخل کشور و حتی سایر کشورهای حاشیه خلیج فارس و رونق فضای کسب و کار را می‌توان از دیگر دستاوردهای تجاری و اقتصادی توسعه صنعت پتروشیمی در سواحل و جزایر ایرانی خلیج فارس برشمرد.