درگذشت تاریخ پژوه، دعوت از تورگردانان به ایران،همکاری ایران وتاجیکستان، ماجرای حبس بازدیدکنندگان موزه رضا عباسی و انتشارآمار سفر از جمله خبرهای حوزه گردشگری و میراث فرهنگی در این هفته بود.
در این هفته علی‌اصغر شالبافیان معاون گردشگری وزارت میراث فرهنگی در دیدار با تاج‌الدین جوری‌زاده، رئیس کمیته گردشگری تاجیکستان، کمال‌الدین مومن‌راه، معاون اول رئیس کمیته گردشگری این کشور و سلیم دولت‌زاده، مدیر بخش مناسبت‌های بین‌المللی کمیته گردشگری تاجیکستان خواستار تقویت و توسعه همکاری‌های دو کشور در حوزه گردشگری شد.
در این دیدارها مسئولان گردشگری ایران و تاجیکستان بر توسعه روابط گردشگری تاکید داشتند و بر اساس ملاقات‌هایی که از قبل داشتند تاکید بر این بود که ملاقات‌ها منجر به عقد قرار داد و برنامه‌های عملیاتی بین بخش‌های خصوصی شود و با تسهیل و برداشتن موانع راه‌های همکاری این دو کشور در حوزه گردشگری تقویت شود.
در این نشست همچنین در خصوص همکاری‌های گردشگری، خصوصاً تبادل اطلاعات گردشگری، به خصوص اطلاعات بخش‌های خصوصی دو کشور، گردشگری سلامت، انتقال تجربه ایران به تاجیکستان در زمینه هتل‌داری، استانداردها و … مذاکره شد و مسئولان تاجیکستان پیشنهاد دادند که دوره آموزشی برای همکاران تاجیک در ایران به صورت وبینار و یا حضوری برگزار شود.
مسئولان دولت تاجیکستان در این نشست بخش‌های خصوصی تاجیکستان شامل، هتل‌داری، اماکن تفریحی و توریستی و دهکده‌های سلامت خودشان را معرفی کردند و قرار شد که در نشست سه‌جانبه، بین ایران، تاجیکستان و ازبکستان به معرفی دقیق‌تر این ظرفیت‌های بپردازند.
در این نشست همچنین با توجه به برقراری پرواز بین دو کشور از مقصد مشهد و تهران به شهر دوشنبه که به صورت دو روز در هفته انجام می‌شود، مسئولان تاجیکستان درخواست تسهیل پروازها و کاهش نرخ را با هدف افزایش تعداد پروازها داشتند.
لغو ویزا برای دو طرف به‌منظور جذب گردشگر بیشتر و تسهیل رفت و آمد جاده‌ای و ریلی، محور بعدی نشست مسئولان گردشگری ایران و تاجیکستان بود که با تاکید بر انجام راهکارهای جذاب و نو در حوزه گردشگری از جمله روایت‌گری و معرفی فرهنگ، تاریخ و تمدن بین دو کشور انجام شود.
در گذشت یک مدیر گردشگری
این هفته محمدرضا پوینده مدیرعامل شرکت ایران‌گردی و جهانگردی و مدیرکل اسبق صندوق احیا درگذشت. پوینده که مدت‌ها در بستر بیماری بود ساعتی پیش دار فانی را وداع گفت. از جمله سوابق مدیریتی وی می‌توان به مدیرعاملی صندوق احیای آثار تاریخی و مدیرکل حوزه برنامه ریزی گردشگری، مدیر کل دفتر برنامه‌ریزی گردشگری کشور، مدیر کل دفتر گردشگری خارجی کشور، مدیر کل توسعه گردشگری کشور، مدیر کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی استان البرز و قائم مقام ستاد دائمی تسهیلات سفرهای کشور اشاره کرد.
تکمیل همایون درگذشت
در این هفته متأسفانه خبر رسید که ناصر تکمیل همایون مورخ، پژوهشگر تاریخ و جامعه شناس چهارشنبه ۲۵ آبان درگذشت.
تکمیل‌همایون، مورخ و پژوهشگر تاریخ و جامعه‌شناسی، تهران‌پژوه و از چهره‌های ملی، پس از مدتی بیماری، در بیمارستان طالقانی تهران درگذشت.
تکمیل‌همایون زاده ۲۵ آبان ۱۳۱۵ در قزوین بود، در سال‌های پر فراز و نشیب زندگی، علاوه بر اخذ مدرک دکتری تاریخ و جامعه‌شناسی در فرانسه، همواره به عنوان یک کنش‌گر ملی و مدنی ابتدا در فرانسه و سپس در تهران فعالیت‌های سیاسی خود را پی‌گرفت. وی از دهه ۷۰ به عنوان استاد تاریخ در پژوهشگاه علوم انسانی مشغول به کار شد و نهایتاً با استاد تمامی بازنشسته شد.
دو بازدیدکننده در موزه رضا عباسی حبس شدند!
چند روز پیش طبق روال همیشه درهای طبقات موزه رضا عباسی در ساعات پایانی بازدید، پلمب شد. مسئولان موزه یکی یکی طبقات را بررسی کرده و درهای آن را بستند تا به طبقات پایین رسیدند اما تماس‌های مکرر با موزه موجب شد آنها متوجه حضور دو بازدیدکننده در طبقه سوم شوند.
شنیده‌ها پیرامون این اتفاق نادر، متعدد و متفاوت است برخی می‌گویند این افراد به مدت سه ساعت از ساعت ۱۷ تا ۲۰ در طبقه سوم گیر افتاده بودند اما در این باره ناهید نجفی مدیر موزه رضا عباسی با بیان اینکه گفته‌ها درباره این اتفاق غلو آمیز بوده در راستای شفاف سازی به خبرنگار مهر توضیح داد: دو نفر از بازدیدکنندگان در ساعات پایانی، هنگامی که می‌خواستند از طبقه سوم خارج شوند متوجه شدند درهای طبقه سوم به روی آنها بسته شده است. از آنجا که این افراد به توصیه یکی از همکاران به دیدن این موزه آمده بودند، او را در جریان این اتفاق گذاشتند. او نیز مسئولان یگان حفاظت موزه را که آن زمان در حال پلمب بخش‌های دیگر بودند مطلع کرد. این روند در مدت کمی رخ داد و بازدیدکنندگان تنها یک ربع داخل موزه بودند.
تهیه اطلس باستان‌شناسی سواحل خلیج‌فارس
مصیب امیری رئیس پژوهشگاه میراث‌فرهنگی و گردشگری گفت: بنیان جزیره حریره (کیش) به دوره ایلخانی بازمی‌گردد و تا دوره تیموری به عنوان بندرگاه، نقش فعالی داشته است و با کشورهای مختلف از جمله چین و آفریقا تبادلات اقتصادی و تجاری داشته است.
رئیس پژوهشگاه میراث‌فرهنگی و گردشگری تأکید کرد: در جزیره کیش چندین فصل حفاری انجام شده و مساحت فعلی جزیره حریره بالغ بر ۱۲۰ هکتار است. آثاری که در چندین فصل کاوش بدست آمده شامل خانه اعیانی، بقایای حمام و مسجد جامع است. این مسجد ۱۲۰۰ مترمربع مساحت داشته که نشان از آبادانی شهر حریره می‌دهد. بیشتر بقایای این مسجد ایلخانی که از دل خاک بیرون آمده، قابل بازدید است.
امیری تصریح کرد: جزیره حریره در گذشته نقش بندرگاه و تجاری داشته است. قبل از این جزیره، بندر سیراف از دوره ساسانی تا سلجوقی این نقش را ایفا می‌کرده و آباد بوده است. بعد از شهر حریره هم جزیره هرمز خصوصاً در دوره صفویه کارکرد بندر تجاری را ایفا کرده است. بندر سیراف و جزیر هرمز کارکرد اولیه خود را نتوانستند حفظ کنند، اما امروز جزیره حریره (کیش) همچنان نقش تجاری و بازرگانی خود را با توجه به شرایط اقلیمی و طبیعی دارد.
رئیس پژوهشگاه میراث‌فرهنگی و گردشگری بیان کرد: در جلسه‌ای که روز چهارشنبه ۱۸ آبان‌ماه ۱۴۰۱ با مدیرعامل منطقه آزاد کیش و معاون گردشگری کیش داشتم درباره از سرگیری کاوش‌ها و حفاری‌ها در شهر حریره که بیشتر بر روی مسیر دسترسی‌ها و شبکه معابر متمرکز است، گفت‌وگو کردم تا بازدیدکنندگان زمانی‌که وارد شهر حریره می‌شوند، بتوانند کالبد معماری و شهرسازی را بیشتر درک کنند.
وی ادامه داد: همچنین قرار است حفاری‌های ناتمام مسجد ایلخانی تکمیل شود و سعی می‌کنیم با کسب اطلاعات تاریخی بیشتر در برنامه میان مدت، بتوانیم ساختار معماری شهر را برای بازدیدکنندگان بیشتر معرفی و فرصت جدیدی را برای گردشگری ایجاد کنیم. با توجه با اینکه شش ماه از سال حفاری خواهیم داشت گردشگران می‌توانند با بازدید از شهر حریره، این کاوش‌ها را ببینند.
دعوت از بزرگترین تور اپراتورهای جهان برای حضور در ایران
در این هفته ابراهیم پورفرج، رئیس جامعه تورگردانان کشور خبر داد: حدود سه هفته گذشته در نمایشگاه گردشگری ایتالیا با ۱۰ آژانس گردشگری شرکت کردیم که نتایج خوبی به همراه داشت. برای نمایشگاه گردشگری آلمان که بزرگترین نمایشگاه گردشگری دنیاست و اسفندماه برگزار می‌شود، ۵۰۰ متر مربع فضا برای برپایی غرفه‌ها گرفتیم. همچنین برای نمایشگاه گردشگری فیتور اسپانیا که قرار است بهمن‌ماه برگزار شود، حدود ۲۵۰ مترمربع زمین در نظر گرفتیم. تمام تلاش‌مان این است تا تعداد زیادی از آژانس‌ها در این نمایشگاه‌ها شرکت کنند و کشورمان را بیش از گذشته معرفی کنیم.
پورفرج تأکید کرد: در دولت دهم ۱۳۵ شرکت از ۴۲ کشور که از بزرگترین توراپراتورهای جهان بودند به ایران آمدند که با استقبال خوبی روبرو شد. قصد داریم برنامه‌ای در این زمینه تدوین کنیم و از بزرگترین توراپراتورهای جهان برای حضور در کشورمان دعوت کنیم. در حال حاضر مذاکرات را در این زمینه با توراپراتورها شروع کردیم و این طرح را اوایل خردادماه سال ۱۴۰۲ اجرا خواهیم کرد.
غار باستانی کرفتو در فهرست موقت جهانی یونسکو ثبت شد
خبر خوب این هفته را یعقوب گویلیان اعلام کرد و گفت: با عنایت به سهمیه محدود کشورها برای ثبت قطعی آثار در فهرست میراث‌جهانی و محدودیت ارسال پرونده‌های پیشنهادی (هرسال یک اثر)، ثبت موقت پرونده غار باستانی کرفتو در دستور کار دفتر ثبت و حریم آثار، حفظ و احیای میراث‌معنوی و طبیعی قرار گرفت.
مدیرکل میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی کردستان با بیان اینکه طی سال‌های اخیر اقدامات مؤثری مبنی بر تهیه و بررسی پرونده این اثر تاریخی و فرهنگی استان و ارسال آن برای ثبت در میراث جهانی یونسکو انجام شده است، افزود: از عمده‌ترین اقدامات می‌توان به انجام مطالعات باستان‌شناسی، انجام مطالعات کارکرد سایت‌موزه کرفتو، بررسی و اجرای مطالعات تطور ساختار و تاریخ معماری، تجمیع اسناد و مطالعات اولیه برای ارسال به اداره‌کل ثبت و حرایم آثار فرهنگی، تهیه نقشه‌ها و فتوگرافی اولیه اشاره کرد.
گویلیان عنوان کرد: همچنین برای مرمت و بازسازی این اثر ارزشمند تاریخی برنامه‌هایی شامل کاوش و حفاری غار در طول سه فصل و عملیات خاکبرداری در بخش‌های جلویی غار، ایجاد سکوهای سنگی برای استفاده در اقامت موقت روزانه بازدید کنندگان، انجام عملیات برق‌رسانی و نورپردازی محدوده داخلی غار تا بخش انتهایی ستون فقرات اصلی، ایجاد و احداث پله‌ها و پاگرد سنگی در محدوده بیرونی غار و نصب پله فلزی در بخش بیرونی دهانه آن برای تردد آسان گردشگران انجام شده است.
آمار قابل تأمل سفرها در سال گذشته
مرکز آمار ایران در طرح آمارگیری از گردشگران ملی که مختص به سفرهای سال ۱۴۰۰ بوده، وضعیت سفر را در آخرین سال قرن آن هم در شرایط کرونایی کشور برآورد کرده است. بررسی این طرح نکات قابل تأملی را از باب شرایط سفر و آمار مربوط به خانوارهایی که امکان سفر داشته‌اند را نشان می‌دهد.
در این گزارش آمده که از کل ۲۶ میلیون و ۳۰۱ هزار و ۶۷۰ هزار خانوار در کل کشور در سال ۱۴۰۰ حدود ۳۰ درصد از خانوارهای کشور که معادل هفت میلیون و ۷۸۷ هزار و ۲۲۱ خانوار است، حداقل یک فرد از اعضای خانوارش سفر کرده‌اند. در مقابل حدود ۷۰ درصد خانوارها یعنی ۱۸ میلیون و ۵۱۳ هزار و ۴۴۹ خانوار در این سال هیچ سفری از سوی اعضایشان انجام نشده است. این آمار نشان می‌دهد که درصد خانوارهای سفر رفته در سال ۱۴۰۰ از بهار سال ۱۳۹۸ کمتر است.
همچنین بیشترین سفرهای بومی با اقامت شبانه در سال ۱۴۰۰ با هدف دیدار دوستان و بستگان شامل ۶۵ درصد سفرها، سپس با هدف گردش و تفریح (۱۶ درصد) درمان (۱۰ درصد) و زیارت (۴ درصد) انجام گرفته است. سفرهای با اهداف فوق در مجموع ۹۵ درصد از سفرها را تشکیل داده است. حدود ۵ درصد از سفرها در این سال با اهدافی مانند آموزش، خرید، کسب و کار و سایر اهداف انجام گرفته است.