جراح و متخصص زنان و زایمان دانشگاه علوم پزشکی شهیدبهشتی با تاکید بر این که زنان باید برای چکاپ هرساله برنامه‌ریزی کنند، گفت: یکی از مهم‌ترین مسائل در حفظ سلامت، انجام چکاپ‌های سالیانه است.
دکتر سودابه درویش، گفت: بررسی‌های دوره‌ای در زنان برای پیشگیری از بیماری‌های زنان و همچنین تشخیص زودهنگام و درمان به موقع الزامی است.
به گفته وی چکاپ یا بررسی سلامت سالیانه زنان شامل آزمایش‌های متعددی غربالگری و معاینات فیزیکی می شود که به شرح زیر هستند:
پاپ‌اسمیر
وی افزود: برای تشخیص سرطانه دهانه رحم در زنان متاهل این تست باید از سن ۲۱ تا ۶۵ سالگی هر سه سال یک‌بار انجام شود. برای این منظور دکتر زنان نمونه سلولی لازم از دهانه رحم را برداشته و برای بررسی به آزمایشگاه ارسال می‌کند. از آنجایی‌که ویروسی به نام HPV در ابتلا به سرطان دهانه رحم تأثیر زیادی دارد، ممکن است پزشک توصیه کند، آزمایش HPV را انجام داده و واکسن آن را تزریق کنید.
معاینه لگن
او تاکید کرد: پزشک در این معاینه دهانه رحم، تخمدان‌ها، رحم، راست‌روده، لگن و... را برای هرگونه ناهنجاری بررسی می‌کند تا بتواند علائم احتمالی کیست تخمدان، عفونت‌های مقاربتی، فیبروم رحم و سرطان در مراحل اولیه را شناسایی کند.
بررسی چرخه عادت ماهانه
درویش تاکید کرد: زنان باید به صورت مرتب تاریخ عادت ماهانه خود را یادداشت کنند؛ این چرخه می‌تواند از ۲۴ تا ۳۸ روز متغیر باشد. در عادت ماهانه منظم می‌توان با مشخص کردن تاریخ تخمک‌گذاری برای بارداری اقدام کرد. اما در صورت وجود بی‌نظمی شدید در چرخه عادت ماهانه باید به متخصص زنان مراجعه کرد. تغییر در چرخه عادت ماهانه می‌تواند نشان‌دهنده مشکلاتی مثل ابتلا به فیبروم، سندرم تخمدان پلی‌کیستیک، عدم تعادل هورمونی، بیماری التهابی لگن، اندومتریوز و سرطان آندومتر و... در شرایط نادر باشد.
تشخیص سرطان تخمدان
وی با اشاره به اینکه متخصصان برای تشخیص سرطان تخمدان از سونوگرافی و آزمایش خون CA-۱۲۵ استفاده می‌کنند، تصریح کرد: در سونوگرافی ترانس واژینال متخصص پوشش داخلی رحم و تخمدان‌ها را از نظر وجود توده قابل لمس مانند توده سرطانی، کیست یا فیبروئید بررسی می‌کند.
بررسی ویتامین‌ها و کم خونی
این متخصص زنان و زایمان با تاکید بر اینکه یکی از آزمایش‌های مهم برای خانم‌ها بررسی سطح ویتامین‌ها، سطح آهن و کم‌خونی است، بیان کرد: کمبود ویتامین و آهن باعث ایجاد برخی عوارض می‌شود.
ماموگرافی
وی افزود: ماموگرافی روشی برای تشخیص سرطان سینه است که با فشرده‌سازی بافت پستان بین صفحات مخصوص دستگاه ماموگرافی و تابش اشعه ایکس انجام می‌شود. براساس آخرین دستورالعمل‌ها زنان از ۴۰ سالگی به بعد باید سالانه و یا هر دو سال یک‌بار ماموگرافی انجام دهند. در صورت وجود سابقه خانوادگی سرطان سینه شروع این چکاپ از سوی متخصص زنان تعیین می‌شود.
کولونوسکوپی
درویش ادامه داد: زنان در معرض خطر ابتلا به سرطان روده یا دارای سابقه خانوادگی این بیماری و خانم‌های بالای ۵۰ سال باید با نظر پزشک هر ۲ تا ۵ سال یک بار کولونوسکوپی انجام دهند. در این روش متخصص از طریق اندوسکوپی (درون بینی) راست روده و روده بزرگ را از نظر ناهنجاری‌ها بررسی می‌کند.
بنابر اعلام روابط عمومی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی آزمایش سالانه از نظر ابتلا به بیماری‌های منتقل شونده از راه جنسی، بررسی میزان قند و چربی خون از ۴۵ سالگی، بررسی هورمون تیروئید و چکاپ‌های پوکی استخوان در ۶۵ سالگی باید انجام شود.