شاید برای شما هم این سوال پیش آمده باشد "بستنیهای رنگارنگی که در مغازهها میبینیم چطور درست میشود؟" برای پاسخ به این سوال سری به یک کارخانه بستنیسازی اطراف تهران زدیم تا با فرآیند تولید بستنی بیشتر آشنا شویم.
بر اساس این بازدید، اولین گام فرآیند تولید بستنی به اینگونه است که شیر توسط تانکر به صورت پلمب شده وارد کارخانه میشود. روی شیر قبل از تخلیه در آزمایشگاه آزمونهای میکروبی و شیمیایی لازم انجام میشود و پس از تایید کیفیت و سلامت، شیر درون مخازن ذخیره تخلیه میشود.
به شیر به عنوان ماده اصلی تشکیلدهنده بستنی مواد دیگری مانند شکر، شیرخشک، گلوکز، چربی(گیاهی و حیوانی)، مواد پایدار کننده و مواد طعم دهنده اضافه می شود. همچینین این مواد بسته به طعم محصول میتواند شامل کاکائو، زعفران، وانیل و طعمدهندههای میوه باشد.
برای تولید بستنی، ابتدا باید میکس یا مخلوط اولیه بستنی تهیه شود. این عمل در سالن فرآیند صورت میگیرد. مواد مورد نیاز طبق فرمول موجود و با ترکیب خاص و تحت حرارت ۵۰ تا ۶۰درجه سانتی گراد با هم مخلوط می شوند. مخلوط آماده شده، پاستوریزه و هموژنیژه میشود و به درون تانکرهای دو جداره مجهز به آب سرد انتقال یافته و در آنجا به مدت چهار تا ۲۴ ساعت نگهداری میشود تا برای فریز کردن و هوادهی آماده شود.
مخلوط نهایی از طریق لوله وارد بخش تولید و بستهبندی می شود. در اولین قسمت بسته بندی مخلوط وارد فریزر شده و در آنجا عمل انجماد و هوادهی نیز صورت می گیرد و بستنی به صورت منجمد در دمای منفی ۵ درجه از فریزر خارج می شود.
بسته به نوع بستنی و دستگاه مورد نظر، مخلوط نهایی به صورت قیفی، چوبی، لیوانی و...شکل میگیرد و سپس وارد تونل انجماد با دمای منفی ۳۰ درجه شده و پس از طی مدت زمان ۳۰ تا ۵۰ دقیقه از تونل خارج و بسته بندی میشود. در مورد بستنی های چوبی که روکش شکلات دارند شکلات در سالن مجزا ساخته می شود و از طریق لوله به سالن تولید انتقال می یابد.
قبل از بستهبندی بستنی چوبی، بستنی منجمد در ایستگاهی درون مخزن شکلات به دمای حدود ۴۰ درجه وارد می شود و گرمای شکلات و سردی بستنی سبب می شود شکلات به صورت روکش به بستنی بچسبد.
در پایان نیز محصولات پس از بسته بندی، درون کارتن شمارش و به سردخانه منفی ۲۴ تا ۳۰ درجه منتقل می شوند و پس از طی دروه قرنطینه و انجام آزمایشات لازم مجوز صدور به بازار داده می شود.
بستنی یخی
بستنیهای یخی بر پایه آب هستند اما فرآیند تولید آنها مشابه با بستنی های شیری است و این محصولات معمولا به صورت لیوانی و چوبی تولید و بسته بندی می شوند.
در بستنی لیوانی مخلوط آماده شده درون لیوان پر شده و پس از بسته بندی در سردخانه منجمد می شود. در بستنی چوبی نیز مخلوط آماده شده پس از فریزر از طریق فیلر(پرکن) درون قالب تزریق می شود. در زیر قالب ها سیال سردکننده وجود دارد که دمای بستنی را کاهش داده و منجمد میکند.
در پایان نیز قبل از انجماد کامل چوب زنی شده و پس از طی دوره کامل انجماد در ایستگاهی با پاشش آب گرم به زیر قالب ها بستنی از قالب جدا شده و پس از بسته بندی کارتن گذاری به سردخانه زیر صفر منتقل می شود.