روز ۱۳ فروردین ماه هر سال به معنای پایان جشن‌های نوروزی است؛ روزی که مردم بنا بر سنتی فرهنگی، از خانه‌ها بیرون می‌آیند و به دشت و صحرا و باغ می‌روند تا آخرین روز عید را در دل طبیعت و در کنار سبزه و گیاه و آب روان چشمه‌ها و جویبارها بگذرانند و بر همین اساس به نام روز طبیعت نامگذاری شده است اما روز طبیعت سال ۱۴۰۲ با بهار قرآن و ماه رمضان همراه شده است و این همزمانی به معنای این است که طبیعت امسال از افطار تا سحر میزبان دورهمی خانواده ها خواهد بود.
روز طبیعت فرصتی برای گرد هم جمع شدن خانواده‌ها و آشتی و دوستی با طبیعت است تا از فضای سبز و کنار هم بودن لذت ببریم. فرصتی که امسال در تقارن با ماه مبارک رمضان می تواند شکل و بوی متفاوتی داشته باشد؛ بی تردید امسال همزمانی بهار قرآن و بهار طبیعت جلوه های خداوندی را بیش از پیش یادآوری خواهد کرد و فرصت بهره گیری از هر دو بهار بیش از هر زمان دیگری میسر می‌شود.
در روز طبیعت امسال نیز احتمالا خانواده ها از افطار به دامن طبیعت می روند و تا سحر در کنار هم در بهار قرآن از بهار طبیعت لذت می برند و آماده روزهای کاری سال ۱۴۰۲ می شوند. شاید بتوان گفت بهترین نمود طبیعت تهران در بوستان های این شهر قابل مشاهده است که برخی از آنها با وسعت زیاد و امکانات مختلف به همراه طراحی مهندسی می تواند لحظات زیبایی را برای خانواده ها در کنار هم فراهم کند.
اما انتخاب مکان مناسب در این روز برای بهره از طبیعت به ویژه در شهرها با توجه به وجود بوستان های مختلف و همچنین جنگل کاری ها و فضای سبز اطراف شهرها شاید کمی سخت به نظر برسد؛ اما در این گزارش کمک خواهیم کرد برخی از بوستان ها و فضای سبز اطراف شهر تهران بهتر شناسایی و با سهولت بهتری از طبیعت در کنار خانواده در این روز بهره مند شویم. بی تردید رتبه بندی بوستان های شهر تهران کار بسیار سختی است؛ چرا که هر یک از جنبه هایی دارای شاخص های منحصر به فرد هستند بر همین اساس بدون هیچ اولویت بندی برخی از این بوستان ها را معرفی خواهیم کرد.
تهران در مجموع دو هزار و ۲۷۷ باب بوستان دارد که مساحت آنها در حالت کلی به حدود پنج هزار و ۹۴۹ هکتار می‌رسد. همچنین مساحت فضای سبز معابر شهری در تهران هشت هزار و ۲۵۳ هکتار بوده و کمربند سبز پیرامون شهر هم حدود ۴۷ هزار هکتار مساحت دارد.
سبزترین مناطق تهران
پیشینهٔ تاریخی باغداری در تهران
تهران پرجمعیت‌ترین شهر و پایتخت ایران، مرکز استان تهران و شهرستان تهران است. از دید ناهمواری‌های طبیعی، تهران به دو ناحیهٔ دشتی و کوهپایه‌ایِ البرز تقسیم می‌شود و دارای اقلیم نیمه‌خشک است. تهران به دلیل داشتن آب‌وهوای مناسب و فراوانی آب، معمولاً منطقهٔ سرسبزی بوده و در منابع جغرافیایی قدیم از درختان انبوه و باغ‌های تهران یاد شده است. با وجود پیشینهٔ طولانی و تاریخی باغداری در تهران، نخستین باغ‌های معروف تهران، در دوران صفوی و پس از آن در دوران قاجار، در دورهٔ فتحعلی‌شاه پدید آمدند. در دوران ناصرالدین‌شاه قاجار نیز دگرگونی‌های مهمی در شیوهٔ باغداری پایتخت ایجاد شد و باغداری نوین، پس از روبرو شدن با سبک اروپایی آن و استخدام باغبان های خارجی، وارد تهران شد. ضمن اینکه تهران برای چنارهایش هم مشهور بوده است.
ارزیابی سرانهٔ فضای سبز یکی از مهمترین معیارها برای سنجش میزان فضای سبز استاندارد در هر شهر و برای هر فردی است. بنابراین تلاش‌ها برای رسیدن تهران به استانداردهای جهانی ادامه دارد و در برنامه‌های شهرداری به آن اشاره شده است. ایجاد بوستانهای جدید، ایجاد فضای سبز در حاشیهٔ بزرگراه‌ها، ایجاد و گسترش فضای سبز عمودی و گسترش کمربند سبز تهران از برنامه‌هایی هستند که توسط سازمان‌های مسئول دنبال می‌شوند.
سبزترین مناطق پایتخت
براساس آخرین آمارهای منتشر شده درباره فضای سبز مناطق مختلف شهر تهران می‌توان گفت که مناطق ۲۱ و ۲۲ سبزترین مناطق پایتخت هستند و مناطق ۱۰ و ۱۷ نیز دارای کمترین سرانه فضای سبز در تهران هستند. منطقه ۲۲ با سرانه ای حدود ۶۰ متر مربع سبز ترین منطقه تهران و پس از آن منطقه ۲۱ و یک در رتبه های بعدی قرار گرفته اند.
آیا تهران شهر سبزی است؟
با مقایسه میزان سرانه فضای سبز شهر تهران با سایر شهرها و کلانشهرهای دنیا نشان می دهد تهران را نمی‌توان جزو کلانشهرهای سبز دنیا دسته بندی کرد. بی تردید بالا بودن سرانه فضای سبز در شهر فواید زیادی دارد مخصوصا در مناطقی از شهر که ساختمان های بزرگ و برج های چندین طبقه شبیه به جنگل بتونی ساخته شده اند. فضای سبز نه تنها برای حفظ اکوسیستم طبیعت نیاز است؛ بلکه نیازهای روانی ساکنین شهرها را نیز برطرف خواهد کرد.
شهرداری شهرهای بزرگ تلاش دارد از خراب شدن فضای سبز اطراف شهرها ممانعت کرده و پارک ها و فضای سبز داخل شهر را با مبلمان شهری مناسب تجهیز نماید. مبلمان شهری همچون گلدان شهری، نیمکت شهری، زمین بازی برای کودکان و لوازم ورزشی و پارکی برای بزرگترها، به تجهیز شدن پارک ها و فضای سبز در شهر کمک کرده و آسایش شهروندان را فراهم می آورد.
سرانه فضای سبز شهرهای بزرگ از استانداردهای سازمان ملل متحد پیروی می کند. این سازمان سرانه فضای سبز برای هر نفر را بین ۲۰ تا ۲۵ متر مربع در نظر گرفته است. این سرانه در ایران برای هر فرد ۷ تا ۱۲ متر مربع است که این میزان، از استانداردهای جهانی بسیار کمتر است و شهرداری ها برای احیای فضای سبز و تجهیز آن تلاش بیشتری باید انجام دهند.
سرانه فضای سبز شهر تهران ۱۶.۳۰ متر مربع است و همین باعث شده که تهران در میان کلانشهرهای سبز دسته بندی نشود.
بزرگترین بوستان تهران
«پارک جنگلی لویزان» بزرگترین پارک تهران است که مساحتی معادل ۱۱ میلیون متر مربع دارد. این پارک در قسمت شمال شرقی و در منطقه۴ تهران واقع شده و در سال ۱۳۴۶ احداث شده است. این بوستان از شمال به بزرگراه شهید بابایی، از غرب به شهرک امید و از شرق به ده لویزان منتهی می شود. پوشش گیاهی عمده این بوستان جنگلی درختان کاج، سرو خمره ای، چنار، اقاقیا، توت، عرعر و گز است. از ویژگیهای این بوستان می‌توان به دید وسیع آن اشاره کرد که وقتی به بالای این بوستان برسید شهر بزرگ تهران زیر پایتان خواهد بود؛ مکانی مناسب برای فرار از همه دغدغه‌ها و زندگی ماشینی.
قدیمی‌ترین بوستان تهران
بوستانی در منطقه ۱۲ در مرکز تهران و در محدوده خیابان‌های خیام و شهید فیاض‌بخش در ۲۵ اسفند ۱۳۲۹ در زمینی که پیش از این با تخریب بخشی از محله سنگلج چندین سال خالی مانده بود، احداث شد.
مساحت این بوستان تقریباً ۲۵ هکتار با ۸ در ورودی است و درون آن موزه صلح تهران، آکواریوم، استخر، ورزشگاه، کتابخانه و سایت پرنده نگری وجود دارد. این بوستان از جنوب به خیابان بهشت، از شمال به خیابان فیاض بخش، از خاور به خیابان خیام (تهران) و از باختر به وحدت اسلامی(شاپور) محدود می‌شود. این بوستان قدیمی ترین بوستان پایتخت همان «پارک شهر» است؛ یکی از مکانهای دیدنی که فضای بسیار مناسبی برای گذراندن یک روز مفرح و شاد به همراه خانواده است.
بوستان های جنگلی پایتخت
بوستانهای جنگلی استان تهران به دو دسته طبیعی و دست‌کاشت تقسیم می‌شوند.
جنگل‌های طبیعی در سطح استان تهران پراکنده‌اند و در آنها گونه‌های گیاهی مانند زالزالک، گوجه وحشی، زرشک، انجیر، شیر خشت، پسته، بادام کوهی، داغداغان، سنجد، تنگرس، گز، ارزن، سماق، سیاه‌دلیک و ... به چشم می‌خورد. در حوزه بوستانهای جنگلی دست‌کاشت استان تهران می توان به بوستان هایی همچون لویزان، وردآورد، چیتگر، غزال، سرخه حصار، پردیسان، توسکا، سوهانک، خجیر، کوهسار و طالقانی اشاره کرد که در مجموع مساحتی بیش از ۵۹ میلیون متر مربع را به خود اختصاص داده‌اند.
معرفی ۲۰ بوستان برتر تهران که حتما باید از آنها بازدید کرد
۱- پارک آب و آتش
بوستان آب و آتش یکی از بهترین پارک های تهران است که در خیابان آفریقا، نرسیده به چهارراه جهان کودک، انتهای کوچه ژوبین واقع شده است. از ویژگی های منحصر به فردی که این پارک دارد چهار برج آتشی است که در میان فواره های رقصان آب قد علم کرده و جلوه ای تماشایی را به وجود آورده اند.این پارک با مساحتی در حدود ۲۴ هزار مترمربع در منطقه ۴ تهران از طریق یک پل بسیار قابل توجه برای شهروندان به نام پل طبیعت تهران به پارک طالقانی که در آن سوی اتوبان مدرس واقع شده، متصل گشته است. در واقع شهروندان با رفتن به پارک آب و آتش می توانند از دو پارک تهران دیدن کنند.
۲-بوستان پردیسان
بوستان پردیسان تهران با وسعت حدودیِ ۲۷۵ هکتار در بزرگراه حکیم غرب، بعد از بزرگراه شیخ فضل الله نوری واقع شده است. این پارک شامل دو بخش حیات وحش طبیعی و حیات وحش در حال اسارت است که علاقه مندان می توانند از آن ها بازدید به عمل آورند. نزدیکی این پارک به برج میلاد تهران چشم اندازی خیره کننده از آن را به نمایش گذاشته است.
۳-بوستان جمشیدیه
پارک سنگی جمشیدیه از زیباترین و دیدنی‌ترین بوستانهای تهران است که نام خود را از مالک قدیمی زمین‌های این منطقه گرفته و از ویژگیهای این پارک، دریاچه، آبشار و نیز آبنماهای سنگی است که جلوه‌ای خاص دارند. این پارک در ابتدای مسیر اصلی صعود به پناهگاه کلک‌چال قرار دارد.
این پارک پس از بوستان ملت، دومین پارکی است که یک شهروند تهرانی به یک مهمان غیر تهرانی معرفی می‌کند. این پارک محل زیست گونه‌های گیاهی و جانوری مختلف است و کفپوش سنگی آن نیز از ویژگیهای منحصر به فرد آن است.
این پارک در شمالی‌ترین نقطه پایتخت و در انتهای یک سربالایی تند و تیز که با کوهستان مخلوط شده است، طی چند سال به یکی از جاذبه‌های گردشگری مبدل شده و نامش هنوز بر سر زبان‌هاست.
۴-بوستان پرواز
یکی از تفریحگاه های پرطرفدار تهران "پارک پرواز" می باشد که در سعادت آباد، بلوار پیام، میدان بهرود واقع شده است. این بوستان به دلیل قرارگیری در ارتفاعات، در زمینی به مساحت ۱۳ هکتار چشم اندازی ۳۶۰ درجه از پایتخت را به نمایش گذاشته است.
۵-بوستان نهج البلاغه
پارک نهج البلاغه را می توان یک دهکده توریستی دانست که در بزرگراه همت، اشرفی اصفهانی، خیابان گلستان، خیابان پارک و خیابان استاد نظری واقع شده است. وسعت این پارک بیش از ۳۵ هکتار است که از این میان ۹ هزار متر مربع به مسیر دوچرخه سواری و ۱۸۰۰ مترمربع به فضای ورزش های همگانی اختصاص پیدا کرده است. وجود یک رودخانه در میانه پارک، آن را به دو قسمت مجزا تقسیم کرده که این قسمت از طریق پل های متعدد به یکدیگر متصل می شوند.
۶- بوستان جنگلی لویزان
بوستان لویزان با مساحت ۱۴ میلیون متر مربع در خیابان هنگام، بالاتر از چهارراه استقلال واقع شده است.
باغ پرندگان در نیمه شرقی پارک جنگلی لویزان در محدوده بین بزرگراه بابایی از شمال، خیابان استقلال و شهرک گلستان از جنوب و خیابان کوهستان از غرب و شهرک امید از شرق احداث شده است. پروژه باغ پرندگان با وسعت ۲۲ هکتار، بزرگترین باغ پرندگان خاورمیانه است. در این باغ، محل قرار گرفتن پرندگان بصورت کارشناسی و علمی جانمایی شده است و در پنج فاز اجرا می‌شود.
در فاز اول این پارک، برکه‌ها و آبشارها، فاز دوم به طراحی کاشت درختان و گیاهان ویژه، فاز سوم، باغ شیشه‌ای مخصوص نگهداری تعدادی از پرندگان، فاز چهارم، محل نگهداری لاشخورها و عقاب‌ها و فاز پنجم آلاچیق‌ها و کتابخانه مجهز مجازی ویژه پرندگان طراحی شده است.
۷-بوستان دانشجو
یکی از پارک های معروف شهر تهران است که در خیابان انقلاب اسلامی، حوالی چهارراه ولیعصر واقع شده است.
۸-بوستان جوانمردان
منطقه ۲۲ تهران، قطب گردشگری پایتخت محسوب می‌شود که پارک‌های فراوانی را در خود جای داده است. یکی از پارک‌های تازه تاسیس این منطقه "پارک جوانمردان" می باشد که در اتوبان همت غرب، جنوب دهکده المپیک واقع شده است.
بوستان جوانمردان ایران (رود دره کن) یکی از مکانهای تفریحی شهر تهران است که در مرز میان مناطق ۵ و ۲۲ شهرداری تهران احداث شده است. در این بوستان مساحتی بالغ بر ۲۰ هکتار به فضای سبز اختصاص داده شده است. در این پارک پیست دوچرخه سواری و کانکس های اجاره دوچرخه برای مراجعین ایجاد شده است.
۹-بوستان جنگلی چیتگر و دریاچه خلیج فارس
یکی از قدیمی ترین و بزرگترین پارک های جنگلی تهران، پارک جنگلی چیتگر نام دارد که در اتوبان تهران – کرج، خروجی پیکانشهر و آزاد شهر واقع شده است. شهروندانی که به این بوستان مراجعه می‌کنند می‌توانند از امکانات تفریحی و ورزشی این بوستان همچون مسیر دوچرخه سواری ویژه بانوان (محصور)، امکانات سوارکاری و تیراندازی و ... استفاده کنند.
در کنار این بوستان دریاچه مصنوعی چیتگر با مساحت ۳۳۰ هکتار واقع شده است. دریاچه ای که از شمال به بزرگراه همت، از شرق به محور چهار باغ و از جنوب و غرب به پارک جنگلی چیتگر محدود می‌شود. پیش از آغاز تعطیلات نوروزی فاز دوم این مجموعه نیز به بهره برداری رسید.
۱۰-بوستان هنرمندان
خانه هنرمندان ایران در جهت تقویت جوانب گوناگون فعالیتهای هنری و ایجاد و حمایت از تشکیلات هنری، در سال ۱۳۷۷ با بازسازی بنایی متعلق به دوران قاجار که در زمان دومین جنگ ویرانگر جهانی توسط قوای متفقین به انبار مهمات و بعد از آن پادگان نظامی بود، به یک مرکز فرهنگی تبدیل شد.
خانه هنرمندان ایران، محل دبیرخانه صنف‌های هنری ایران است که با اختصاص فضاها و ارایه خدمات مختلف، امکان فعالیتهای مختلف فرهنگی و هنری را برای صنف‌های هنری ایران ایجاد کرده است.
بوستان هنرمندان شامل امکاناتی همچون کتابفروشی، تندیس‌هایی از سبک های مختلف هنرهای تجسمی ( نمادی از طبیعت و عرفان)، خانه هنرمندان و پوشش گیاهی چنار، سرو، اقاقیا، نارون، صنوبر و سدروس است. این بوستان در خیابان طالقانی، خیابان ایرانشهر، نبش خیابان برفروشان واقع شده است.
۱۱-بوستان جنگلی یاس
این پارک جنگلی که در شمال شرق تهران قرار دارد در دو قسمت شمالی ( منطقه یک ) و جنوبی ( منطقه چهار ) با وسعت ۱۴۰۰ هکتار بزرگترین پارک جنگلی شهر تهران است.
زمین این پارک جنگلی که از قبل درختان در آن کاشته شده بود مورد اختلاف بین چند دستگاه بود تا سرانجام به دستور رهبر معظم انقلاب در دیداری که به مناسبت روز درختکاری در ۱۷ اسفندماه سال ۹۳ انجام شد این منطقه به شهرداری تهران واگذار شد تا به منظور استفاده عموم مردم از طبیعت زیبای آن، آماده شود. پارک جنگلی یاس در تاریخ ۱۳ فروردین ماه سال ۹۴ همزمان با سیزده به در یا روز طبیعت، بعد از احداث زیر ساخت‌های اولیه لازم رسماً افتتاح شد و در اختیار عموم مردم شهر تهران قرار گرفت.
۱۲-بوستان ولایت
بوستان ولایت نام بوستانی در جنوب غربی شهر تهران است که در محل قبلی فرودگاه قلعه مرغی ساخته شده است. این بوستان دارای ۳۰۰ هکتار وسعت و امکاناتی از قبیل شهربازی سقف‌دار و پیست دوچرخه سواری و موتورسواری است. فاز یک این بوستان با ۶۰ هکتار مساحت در سال ۱۳۹۰ به بهره‌برداری رسید.
از امکانات ویژه این بوستان می‌توان به گشتگاه پیاده (باغراه ایرانی)، زمین‌های بازی کودکان و بزرگسالان، پیست‌های اسکیت و دوچرخه‌سواری و غیره اشاره کرد. از این بوستان در تعطیلات نوروزی بویژه نمازخانه آن برای اقامتگاه مسافران نوروزی استفاده می‌شود.
بوستان ولایت با توجه به محاسبات انجام شده پذیرش حداقل ۱۵۰ هزار نفر در روز را دارد و نکته حائز اهمیت در این مجموعه همجواری سایت با اتوبان‌های نواب، حق شناس، شهید چراغی و نزدیکی به اتوبان‌های بهشت و آزادگان می‌باشد.
همچنین در مجموعه بوستان ولایت چندین مجموعه پارکینگ روباز با گنجایش نهایی ۳۵۰۰ واحد به همراه کندرو سرتاسری پیرامونی که موجبات عدم نفوذ بار ترافیکی وسایط نقلیه به اتوبان‌های اطراف را به همراه خواهد داشت، از مزیت‌های قابل تامل این مجموعه می‌باشد.
۱۳-آبشار تهران
بوستان زیبایی واقع در بزرگراه همت غرب، بعد از آزادگان که جاری بودن آب از ابتدای بوستان در ارتفاعات تا انتهای آن طبیعت زیبایی را رقم زده، وجود دارد. این بوستان که در سال ۹۰ راه اندازی شده است یکی از جاذبه های کمتر شناخته شده تهران به شمار می رود. آبشار مصنوعی بر فراز کوه ها باعث زیبایی محیط شده و در کاهش دمای محیط به شدت تاثیر گذار است.
گونه های گیاهی این بوستان شامل چنار، بیدمجنون، تبریزی ، سرو نقره ای، اقاقیا و …. می باشد. از مزایای بوستان آبشار تهران می توان به این نکته اشاره کرد که در مجموعه گردشی آبشار تهران ۵ پارکینگ و فضای آسفالت و روباز، در قسمت های جنوبی آن ساخته شده است.
آبشار تهران درمنطقه ۲۲ قرار دارد و دارای چند زمین بازی برای کودکان، چندین برکه مصنوعی و آلاچیق است.
۱۴-بوستان نیاوران
بوستان نیاوران که قبلا صاحبقرانیه نامیده می شد، جز و املاک یکی از بازماندگان قاجاریه بود. پس از ساخت کاخ نیاوران، این قسمت از زمین در تملک شهرداری قرار گرفت و با ارائه نقشه ای در سال ۱۳۴۰ توسط سردار افخمی طرح منظمی در بوستان پیاده گردید.
بوستان نیاوران در خیابان پاسداران، ابتدای خیابان شهید باهنر واقع شده است.
۱۵-بوستان نوروز و پل طبیعت
بوستان نوروز بزرگترین بوستان پهنه غربی اراضی عباس آباد تهران با کارکرد تفریحی، فرهنگی و تفرجی است که برای آن کارکردهای بین‌المللی و فرهنگی در حوزه کشورهای عضو اکو نیز تعریف شده است. نوروز به عنوان یکی از شاخصه‌های فرهنگی مشترک بین کشورهای عضو اکو مطرح است که این مسئله در بین کشورهای همسایه دریای خزر نیز صادق بوده و به همین منظور دریاچه‌ای به شکل نقشه دریای خزر در این بوستان طراحی شده است.
در پهنه غربی ۶۵ هکتاری اراضی عباس آباد تهران، بوستان نوروز با بیش از ۹۰ هزار متر مربع مساحت، بزرگترین بوستان مجموعه را تشکیل می‌دهد که کارکرد تفریحی، فرهنگی و تفرجی برای آن در سطح فرامنطقه‌ای و بین‌المللی پیش‌بینی شده است. کارکردهای بین‌المللی و فرهنگی بوستان نوروز در حوزه کشورهای عضو اکو تعریف شده که در همین راستا بخشی از این بوستان به نام «اکو» در نظر گرفته شده است که محلی برای معرفی آیین‌ها و سنت‌های کشورهای عضو اکو با محوریت آیین و سنت «نوروز» در تمام ایام سال خواهد بود.
در این بوستان ۱۲ سکو به ۱۲ کشور عضو اکو و دو سکو نیز به کشورهای عراق و بحرین که نوروز را جشن می‌گیرند ولی عضو اکو نیستند، اختصاص پیدا کرده است که هر کشور می‌تواند در یکی از این سکوها به معرفی خود در حوزه گردشگری، نمایش آداب و رسوم، صنایع دستی و موسیقی بپردازد.
۱۶-بوستان بهشت مادران
بوستان بهشت مادران به عنوان اولین بوستان ویژه بانوان در سطح شهر تهران و بر اساس طرح یک فوریتی ۲۰ مرداد ۱۳۸۲ شورای شهر تهران مبنی بر احداث و ایجاد بوستانهای ویژه بانوان، در سال ۱۳۸۷ افتتاح و به بهره برداری رسید. هدف از ایجاد این بوستان ، برطرف نمودن نیازهای حقیقی زنان ( منطبق بر ارزش های دینی ، اسلامی و فرهنگ بومی و ملی همراه با امنیت روانی ، اجتماعی و فیزیکی آنان ) و ایجاد فرصت های تفریحی ، ورزشی ، آموزشی ، فرهنگی ، اجتماعی و تأمین سلامت جسمانی و روانی ، پر نمودن اوقات فراغت بانوان و همچنین ارتقاء و بهینه سازی کیفیت زندگی فردی و خانوادگی ( از طریق شرکت در فضاهای جمعی و گروهی ) می باشد.
این بوستان با مساحتی بالغ بر۲۰ هکتار در بزرگراه رسالت ، سیدخندان ، جلفا، کوچه کاویان غربی واقع شده و امکاناتی شامل خانه فرهنگ حورا، سالن چندمنظوره ورزشی، خانه سلامت مادر، زمین بازی کودکان، زمین اسکیت، آبنما و... است.
۱۷-شهر بانوان بوستان ولایت
شهر بانوان یک باغ ایرانی است که در عرصه ای بالغ بر ۶ هکتار و در شمالی ترین بخش بوستان ولایت قرار گرفته است و یکی از هفت قطب اصلی مجموعه بوستان ولایت می باشد.
هدف از احداث شهر بانوان ارتقاء توان فرهنگی، اجتماعی و مهارتهای ورزشی بانوان در راستای حرکتهای قبلی شهرداری است. ورود کلیه آقایان به شهر بانوان ممنوع است و برنامه ریزی به گونه ای است که تمام فعالیتهای شهری این سایت از جمله فعالیتهای مدیریتی ، انتظامی ،خدماتی ، مدیریتی و ... توسط بانوان انجام می پذیرد.
ساختار اصلی شهر بانوان بر پایه باغ های ایرانی است . شهربانو در انتهای اتوبان نواب –تقاطع اتوبان تندگویان-بوستان بزرگ ولایت واقع شده است.
۱۸-بوستان پردیس بانوان
شرق نشینان تهران یا مسافران ساکن در این محدوده می توانند به سه راه افسریه-ضلع جنوب غربی میدان افسریه-ضلع شمال بوستان آزادگان سری بزنند و از بوستان پردیس بانوان استفاده کنند. این بوستان در جنوب شرقی تهران و در محدوده منطقه ۱۵ شهرداری واقع شده و مساحت کل آن ۲۷ هکتار و دارای یک ورودی اصلی در ضلع جنوبی است.
طراحی بوستان ترکیبی از سبک ایرانی و مدرن است، این بوستان دارای مجموعه ورزشی است.
۱۹-بوستان مهندس علی محمد مختاری
این بوستان با مساحت ۳۴ هزار مترمربع در خیابان شیخ بهایی شمالی ،۲۰ متری پیروزان ، کوچه شهید صابری واقع شده است. این بوستان توسط علی محمد مختاری مدیرعامل سازمان بوستان ها و فضای سبز شهر تهران طراحی شده است. از ویژگیهای این بوستان می توان به مناسب سازی معابر جهت تردد معلولین اشاره کرد.
این بوستان دارای دو ورودی اصلی با سردرهای زیبا در ضلع شرقی و غربی و دو ورودی در ضلع جنوبی و جنوب غربی می‌باشد. در احداث فضای سبز این بوستان، درختان موجود که قدمتی بیش از یکصد سال داشته اند حفظ گردیده اند و گونه های گیاهی دیگر از قبیل برگ نو ، برگ بو ، زرشک ، شیرخشت ، مورد ، پیراکانتا ، انواع رز و نسترن و بوته های فصلی و دائمی به آن اضافه شده اند.
۲۰-بوستان گفت‌وگو
پارک گفت‌وگو با مساحت حدودی ۱۴۵۰۰۰ مترمربع در سال ۱۳۸۲ در غرب تهران تأسیس شد که ۷ هکتار از آن را گونه‌های گیاهی فصلی و دائمی در برگرفته است. در این پارک سعی شده تا روش‌های پارک سازی کشورهای مختلفی همچون ایتالیا و انگلستان با استفاده از فرهنگ و معماری ملت‌های مختلف به شهروندان شناسانده شود.
مجسمه حضرت مریم که به‌عنوان نماد صلح و دوستی میان ملت‌های مختلف است در بخش میانی باغ ایتالیایی پارک گفت‌وگو نصب شده است و می‌توانید از آن دیدن کنید. زمین بازی، کتابخانه، کتابفروشی، خانه سلامت، خانه اسباب‌بازی، مسجد، دو زمین اسکیت، رستوران، ۸ آبنما و ۳ سرویس بهداشتی از امکانات این پارک است.