صید و صیادی در جزیره قشم قدمت زیادی دارد. اهالی بومی قشم از گذشته برای مصرف روزانه ماهی و میگو دل به دریا می‌زدند و حالا صید و صیادی یک شغل مناسب نیز محسوب می‌شود. جالب اینکه صید سنتی آبزیان همچنان در این جزیره به‌عنوان یک روش پرطرفدار برای صادرات به‌حساب می‌آید.
صید چل بنی، نامرئی، انتظاری، جل و چل قلاب از روش‌های مرسوم برای صیادی است. چل بنی یکی از روش‌های سنتی است که اهالی بومی قشم با قرار دادن چوب و تور با استفاده از جز و مد خلیج‌فارس دست به صید ماهی می‌زنند. احمد ابراهیمی، ۶۵ساله که متولد قشم است، از کودکی به صید آبزیان مشغول بوده است. او به همشهری می‌گوید: «در گذشته شغل اصلی مردم قشم صید و صیادی نبود. یادم هست با کشتی‌های بادبانی از جزیره به هند و آفریقا می‌رفتیم و مبادله کالا به کالا می‌کردیم؛ مثلا خرما و چوب درختان حرا را به هند و آفریقا می‌بردیم و از آنجا پوشاک وارد می‌کردیم.» ابراهیمی ادامه می‌دهد: «بعدها بیشتر اهالی جزیره در کارگاه لنج‌سازی مشغول به‌کار شدند. ماهیگیری هم شغل محسوب نمی‌شد و برای مصرف روزانه خانواده‌ها دست به ماهیگیری می‌زدند. آن موقع هم دریا پر از ماهی بود.»
ماجرای سفره ماهی برقی
احمد ابراهیمی خاطرات بسیاری از صید ماهی دارد. او یکی از خاطره‌های خود را اینگونه عنوان می‌کند: «خاطره‌ای که همیشه در ذهنم باقی مانده، از سفره‌ماهی برقی است. در گذشته از اهالی قشم کسی نمی‌دانست که سفره ماهی برقی به آدم شوک وارد می‌کند.»
او ادامه می‌دهد: «سفره ماهی برقی زیر ماسه می‌خوابد. وقتی نوجوان بودم، یک روز پا روی شن گذاشتم و برق مرا گرفت. خیلی ترسیدم و پیش خودم می‌گفتم که شن و دریا که برق ندارند، پس چرا برق مرا گرفت؛ برای همین به رمال مراجعه کردم و رمال گفت که جن بوده است! یک ماهی بابت این موضوع سرگردان بودم و اینکه هر از گاهی به من شوک وارد می‌شد و نمی‌دانستم ماجرا چیست.»
ابراهیمی یادآور می‌شود: «ما هم به روش مُشتا صیادی می‌کردیم که خوشبختانه بعد متوجه شدیم یک نوع ماهی به نام سفره ماهی برقی وجود دارد که از خود برق تولید می‌کند.»
صادرات به عمان و امارات
صادرات آبزیان و به‌ویژه ماهی در سال‌های اخیر بیشتر شده است. ابراهیمی می‌گوید: «قبلا خرید و فروش ماهی در اینجا معنایی نداشت و صادراتی هم نبود. خوشبختانه الان می‌بینیم که صادرات ماهی صورت می‌گیرد و صیادی یک شغل خیلی خوب به‌حساب می‌آید.»
جالب اینکه از میان روش‌های صید، همچنان صید با قلاب در اولویت قرار دارد. ابراهیمی توضیح می‌دهد: «صید با قلاب یکی از قدیمی‌ترین روش‌های صید محسوب می‌شود، اما صادرات آن از ۶-۵ سال پیش شروع شده است؛ چراکه در حوزه خلیج‌فارس مردم به‌دنبال ماهی‌هایی با روش صید چل قلاب هستند. در اینجا صادرات به امارات و عمان صورت می‌گیرد و البته مشتری از کشور عمان بیشتر است.»
او ادامه می‌دهد: «صید چل قلاب که چهل قلاب به هم وصل می‌شود، اغلب برای صادرات است. درواقع مشتری‌های خارجی استقبال بیشتری از صید چل قلاب می‌کنند. ماهی‌هایی مانند سرخو و امپراتور طرفداران زیادی دارند.»
ابراهیمی درباره دلیل استقبال مشتری‌ها از صید ماهی با قلاب عنوان می‌کند: «وقتی مشتری جای قلاب را در ماهی ببیند، با قیمت مناسب و خیلی راحت آن را خریداری می‌کند؛ چون در روش‌های دیگر می‌بینیم که ماهی ۳-۲ساعتی داخل تور می‌ماند و شروع به‌خودزنی می‌کند. همچنین تازگی ماهی از بین می‌رود.» او تأکید می‌کند: «برای همین، صید چل قلاب با قیمت بالاتری در کشورهایی مانند عمان به فروش می‌رسد.»
انتهای پیام