در حالی سه روز دیگر، موعد تبلیغات کاندیداهای انتخابات مجلس دوازدهم به پایان می رسد که برخلاف ادوار گذشته، فعالیت های میدانی کاندیداها در سطح شهرها کمتر می باشد و عمده تمرکز چهره های مطرح و هواداران شان در فضای مجازی و حضور در برخی مراسم ها است.
با وجود اینکه به طور متوسط 40 کاندیدا در هر حوزه چهارگانه استان مجوز شورای نگهبان را گرفته اند، اما به دلیل هزینه های مالی، 85 درصد کاندیداها ستادی برپا نکرده اند و عملا فضای انتخاباتی برای 10 تا 15 درصد کاندیداها جدی تر می باشد.
همین موضوع هم باعث شروع انصراف برخی کاندیداهای نهایی شده که تاکنون کناره گیری 16 نفر قطعی شده و انتظار می رود تا روز قبل از رای گیری، این تعداد بیشتر هم شود، افرادی که مشخص نیست آمدن شان بهر چه بوده، ولی انگیزه رفتن شان تا حدودی مشخص است!
البته قوانین موثر در زمینه محدودیت نصب تراکت های تبلیغاتی کاندیداها بر در و دیوارهای شهر نیز باعث گردیده کاندیداهای جدی هر حوزه اتنخابیه عمدتا در فضای مجازی فعال باشد؛ جدا از نمایندگان فعلی و چند چهره ای که توان مالی و حامیان بیشتری جهت اجاره های چندصد میلیونی برای برپایی ستادهای انتخاباتی در نقاط پرتردد و جمع کردن افرادی در آن دارند.
برنامه های تلویزیونی هم به دلیل عدم استقبال اکثریت نامزدهای مجلس و غیبت نمایندگان فعلی و البته طرح چند پرسش کلیشه ای که از قبل در اختیار کاندیداها قرار گرفته بود، نتوانسته کمک چندانی به معرفی کاندیداهای احتمالی کند که دارای برنامه و توانمندی هستند. البته که ایراد بزرگتر در این تبلیغات، قهر بسیاری از مخاطبان با شبکه های تلویزیونی است که شانس دیده شدن کاندیداهای جدید از طریق این بستر را کاهش داده است.
زد و خوردهای تبلیغاتی بجای اعلام برنامه های کاری
در فضایی که طرح و برنامه ای از نامزدهای مدعی در صورت راهیابی به مجلس دیده نمی شود، موعد رسمی تبلیغات به فرصتی برای زد و خوردهای تخریبی مبدل می شود؛ از کاندیدایی که با شعار “نماینده باید خواب نباشد” (که ایراد نگارشی دارد) نماینده فعلی را خطاب قرار داده، تا نماینده ای که “عقلانیت انقلابی پیروز است” بر صدر بنرهای تبلیغاتی اش نشانده تا تندروی های گذشته این رقیب هم طیف خود را یادآوری کند!
در سایر حوزه های انتخابیه هم ماجرا چندان متفاوت نیست و شعارهای کلی جای برنامه ها، مواضع و عملکرد کاندیداها را گرفته و کسی نمی داند درخصوص مسائل استانی و ملی، طرح چهره های اصلی چیست؟ از راه آهنی که محرومیم تا آزادراهی که سالهاست آرزو شده و ساماندهی ته لنجی که اتفاقا از مسیر مصوبات مجلس باید به سرانجام برسد. در حوزه کشوری هم پرسش کم نیست؛ از تغییرات پرسرعت جامعه، فضای مجازی و موضوعات کلان اقتصاد و سیاست، اما پاسخگویی نیست.
موافقان فیلترینگ در شبکه های فیلتر شده!
موضوع دیگری که در ایام تبلیغات انتخاباتی مورد توجه می باشد، فعالیت مستمر نمایندگان فعلی استان در شبکه های اجتماعی خارجی است که از قضا همه آنها از حامیان فیلترینگ بوده و اکنون برخلاف اعلام صریح دفتر نظارت شورای نگهبان در استان که گفته بود کاندیداها باید در سکوهای داخلی به تبلیغات انتخاباتی بپردازند، نمایندگان استان در اینستاگرام و واتساپ و گاها توئیتر به انتشار کلیپ های تبلیغاتی و فعالیت های انتخاباتی شان می پردازند. احتمالا بدون دردسرهای مردم عادی برای خرید فیلترشکن و راه اندازی آن!
غیبت احزاب و گروههای سیاسی مطرح
اگر از بیانیه اشخاص، تشکل های مطرح یا گمنام اصولگرا درباره کاندیدای مورد حمایت شان بگذریم، غیبت گروههای سیاسی منتقد و خانه احزاب هم از نکات قابل توجه در این انتخابات است.
هرچند این اتتقاد به تشکل ها و ائتلاف های سیاسی وارد است که کار حرفه ای نمی کنند و تنها در ایام منتهی به انتخابات دفترشان باز می شود و لیست می دهند و بعد از آن، خبری از مطالبه گری از راه یافته شان به بهارستان و سایر فعالیت های سیاسی مرسوم نیست؛ موضوعی که باعث شده احزاب اعم از اصولگرا و اصلاح طلب از چشم مردم بیفتند.
در چنین شرایطی کار نامزدها سخت‌تر می شود، چون لازم است خودشان گام به گام در میان مردم راه بروند و حرف بزنند و اعتماد بخرند تا بلکه موفق به کسب رای لازم جهت راهیابی به مجلس شوند، اتفاقی که در مهلت یک هفته ای تبلیغات رسمی، کار بسیار دشواری است.
مشارکت بالاتر، احتمال حضور نمایندگان مردمی تر را بیشتر می کند
نکته نهایی اینکه اگر در انتخابات 11 اسفند مشارکت بالا باشد و تعداد افرادی بیشتری بر سر صندوق آرا حاضر باشند، احتمال حضور چهره های توانمندتر که دیدگاه توسعه گرا و مردمی تر دارند، بیشتر خواهد بود تا دست کم ضرر تصمیمات مجلس برای مردم کمتر باشد.
اما در میانه مشارکت پایین، باید منتظر تکرار حضور نمایندگان فعلی بود که عملکرد ضعیف شان نسبت به موکلان و تصمیم های ضد مردمی شان (از جمله حمایت از فیلترینگ و…) پیش روی همگان است.