انتخابات در الجزایر آنطور که پیش بینی میشد، بیسر و صدا پیش نرفت. پس از اعلام مشارکت ۴۸ درصدی در این انتخابات از سوی مسئولان ذیربط، شک و تردیدهایی نسبت به این آمار مطرح شد. «جنبش جامعه صلح» که بعد از گذشت بیست و نه سال برای نخستین بار با معرفی یک نامزد در انتخابات شرکت کرده بود، بیانیهای صادر کرد و در آن از «فشارهای برخی کارمندان دفاتر رای برای بزرگنمایی نتایج و عدم ارائه صورتجلسه شمارش آرا به نمایندگان نامزدها» سخن به میان آورد.
کمیته ملی انتخابات در الجزایر روز یکشنبه هشتم سپتامبر (۱۸ شهریور)، از پیروزی عبدالمجید تبون برای دومین بار به عنوان رئیس جمهور این کشور خبر داد. محمد شرفی، رئیس این کمیته گفت تبون با دستیابی به ۵.۳ میلیون رای (۹۴ درصد آرا) از مجموع ۵.۶ میلیون رای صحیح ماخوذه برنده این دوره از انتخابات شده است و رقبای او «عبدالعالی حسانی» به ۳.۱۷ درصد آرا (۱۷۸ هزار رای) و «یوسف اوشیش» به ۲.۱۶ درصد آرا (۱۲۲ هزار رای) دست یافتهاند.
اعتراض به نتایج
یکشنبه شب بعد از اعلام نتایج اولیه انتخابات، رؤسای ستاد انتخاباتی هر سه نامزد _از جمله نامزد برنده_ بیانیهی مشترکی را صادر و در آن نتایج اعلام شده از سوی مرجع انتخاباتی را محکوم کردند. در این بیانیه، سه نامزد مخالفت خود را با «ابهام و تناقض ارقام اعلام شده برای نرخ مشارکت و تناقض ارقام اعلام شده با محتوای صورت جلسه شمارش آرا» اعلام کردند.
«عبدالعالی حسانی شریف» در کنفرانس مطبوعاتی روز دوشنبه با مسئول شناختن کمیته ملی انتخابات مخالفت خود را با به رسمیت شناختن نتایج انتخابات اعلام کرد و خواستار انحلال این کمیته شد. او روز بعد اعتراض خود را به دادگاه قانون اساسی تقدیم کرد. یوسف اوشیش، دیگر نامزد بازنده نیز که در کنفرانس مطبوعاتی روز بعد از اعلام نتایج، خواستار تحقیق در این زمینه شده بود، روز سه شنبه اعتراض خود را به دادگاه قانون اساسی تسلیم کرد.
اصلاح نتایج
دادگاه قانون اساسی الجزایر روز شنبه چهاردهم سپتامبر (۲۴ شهریور) اعلام کرد با بررسی اعتراضهای ارائه شده به نتیجه زیر رسیده است: میزان مشارکت در انتخابات ۴۶.۱ درصد، آرا ماخوذه ۱۱.۲ میلیون رای که از این میزان ۹.۶ میلیون رای صحیح و ۱.۷ میلیون رای باطله بوده است. اختلاف آرا ماخوذه جدید از سوی دادگاه قانون اساسی این کشور با آرا اعلام شده از سوی کمیته ملی انتخابات ۴ میلیون رای است.
این دادگاه همچنین اعلام کرد عبدالمجید تبون با کسب ۷.۹ میلیون رای توانست ۸۴.۳ درصد آرای رأی دهندگان را کسب کند. این رقم ۲.۳ میلیون رای از نتایج اولیه بیشتر است. پس از او «عبدالعالی حسانی شریف» با ۹۰۴ هزار رای به ۹.۵۶ درصد آرا و «یوسف اوشیش علی» با ۵۸۰ هزار رای به ۶.۱۴ درصد آرا دست یافتند. به این ترتیب عبدالعالی حسانی ۷۲۰ هزار رای و یوسف اوشیش ۴۵۰ هزار رای بیشتر از نتایج قبلی اعلام شده بدست آوردهاند.
آغاز رقابت انتخاباتی
مبارزات انتخاباتی در الجزایر روز پنجشنبه پانزدهم اوت (۲۵ مرداد) آغاز شد، بیست روز ادامه داشت و روز سه شنبه سوم سپتامبر (۱۳ شهریور) به پایان رسید. در پی آن «سکوت انتخاباتی» در این کشور آغاز شد که ۷۲ ساعت ادامه داشت. طبق قوانین الجزایر در زمان «سکوت انتخاباتی»، نامزدها یا حامیان آنها از ادامه هرگونه فعالیت تبلیغاتی از طریق رسانهها منع و در صورت تخلف مشمول جریمههای مالی از ۲۰ تا ۴۰ میلیون سنتیم میشوند. هر دینار الجزایری معادل صد سنتیم است.
نخستین برگههای رای روز دوشنبه دوم سپتامبر (۱۲ شهریور) به صندوقهای رای خارج از کشور و صندوقهای دفاتر سیار ویژه عشایر بادیه نشین و مناطق دور افتاده طی یک دوره پنج روزه انداخته شد.
شمار واجدین شرایط رای مقیم خارج از کشور ۸۶۵ هزار و ۴۹۰ نفر و شمار واجدین رای در داخل کشور ۲۳ میلیون و ۴۸۶ هزار و ۶۱ نفر اعلام شد. به این ترتیب مجموع واجدین رای بیش از ۲۴ میلیون نفر بود.
دومین انتخابات از زمان اعتراضات ۲۰۱۹
این انتخابات هفتمین انتخابات در تاریخ الجزایر از زمان صدور قانون اساسی سال ۱۹۸۹ بود که در آن کثرت گرایی سیاسی به رسمیت شناخته شد. انتخابات برگزار شده در تاریخ هفتم سپتامبر ۲۰۲۴ (۱۷ شهریور) همچنین دومین انتخابات پس از اعتراضات سال ۲۰۱۹ بود که پس از اعلام نامزدی «عبدالعزیز بوتفلیقه» برای پنجمین دوره ریاستجمهوری آغاز و در نهایت به استعفای او و برکناریاش ـ بعد از ۱۹ سال و ۱۱ ماه و ۶ روز حضور در قدرت ـ منجر شد. با این حال، این انتخابات نخستین انتخابات ریاست جمهوری بعد از صدور قانون اساسی جدید در سال ۲۰۲۰ به شمار میرود. طبق اصلاحیه صورت گرفته در قانون اساسی جدید دوره ریاست جمهوری در الجزایر پنج سال است که تنها دو دوره متوالی یا جداگانه قابل تمدید است.
براساس قانون انتخابات الجزایر، نامزدها میتوانند ناظرانی را در هر مرکز رای برای خود تعیین کنند. بلافاصله بعد از پایان رای گیری این ناظران به منظور جلوگیری از هرگونه تقلب و برای شفاف بودن انتخابات صورت جلسه نتایج را دریافت خواهند کرد.
انتخابات ۲۰۲۴ مانند انتخابات سال ۲۰۱۹ زیر نظر هیئت مستقل انتخابات برگزار شد. این روند برخلاف انتخابات صورت گرفته از سال ۱۹۹۵ تا ۲۰۱۴ بود که زیر نظر وزارت کشور برگزار میشد. هیئت مستقل انتخابات در پی اعتراضات ۲۰۱۹ در این کشور تاسیس شد.
طبق قانون همچنین هر نامزدی که ۵۱ درصد آرا را کسب کند، پیروز انتخابات خواهد بود و نیازی به برگزاری دور دوم نخواهد بود.
برخلاف انتخابات مجلس و انتخابات محلی که نیروهای ارتش و پلیس اجازه شرکت در انتخابات را ندارند، در انتخابات ریاست جمهوری این نیروهای نظامی اجازه مشارکت دارند؛ اما مشارکت آنها در مراکز رای گیری عادی و نه در پادگانها یا از طریق وکالت دادن به خانوادههایشان است.
قانون تایید صلاحیت نامزدها
محمد شرفی، رئیس هیئت ملی انتخابات در الجزایر روز بیست و پنجم ژوئیه اعلام کرد با پرونده سه نامزد برای شرکت در انتخابات ریاست جمهوری این کشور موافقت شده و پرونده سیزده نامزد دیگر رد شده است.
طبق قانون انتخابات الجزایر نامزدهای انتخابات ریاست جمهوری برای شرکت در انتخابات باید بتوانند تعداد امضاهای لازم (۵۰ هزار امضای رای دهندگان یا ۶۰۰ امضای نمایندگان منتخب مردم) را جمع کنند.
طبق اعلام مسئولان الجزایری فهرست نهایی نامزدها دربردارنده یوسف اوشیش از جبهه نیروهای سوسیالیست، عبدالمجید تبون نامزد مستقل و عبدالعالی حسانی شریف از جنبش جامعه صلح بود.
عبدالعالی حسانی شریف، نامزد اسلامگرایان
او که رئیس بزرگترین حزب اسلامگرا و مخالف این کشور یعنی جنبش جامعه صلح الجزایر (اخوان المسلمین) از سال ۲۰۲۳ به بعد است، در تاریخ اول نوامبر ۱۹۶۶ در استان «المسیله» الجزایر در خانوادهای متولد شد که طبق بیوگرافی منتشره شده در پایگاه اینترنتی او، انقلابی و منتسب به خاندان پیامبر اسلام توصیف شده است. پدر و پدربزرگ او نقشهای مهمی در مبارزات انقلابی این کشور علیه فرانسه قبل از استقلال داشتند. او براساس همین بیوگرافی از سن پایین وارد مبارزات سیاسی شده است.
در سال ۱۹۹۲ مدرک مهندسی عمران گرایش مهندسی دولتی از دانشگاه «محمد بوضیاف» استان المسلیه و در سال ۲۰۰۴ مدرک لیسانس حقوق اداری را از همین دانشگاه گرفته است.
او پیش از آنکه به ریاست حزب خود برسد، مناصب متعددی را در سطوح مختلف در ساختار حزب تجربه کرده است. حسانی همچنین تجربه نمایندگی مجلس و نایب رئیس مجلس میان سالهای ۲۰۰۷ تا ۲۰۱۲ را در کارنامه خود دارد.
کمپین تبلیغاتی او «فرصت» را به عنوان شعار خود برگزید. حسانی شریف علت انتخاب این شعار را اینگونه شرح داد که «فرصت» بیانگر دیدگاه سیاسی او درخصوص انتخابات ریاست جمهوری (۲۰۲۴) است و به باور او و حزبش فرصتی پیش روی الجزایر قرار دارد که باید از آن بهرهبرداری کند و برنامه انتخاباتی او خلاصهای از فرصتهای متعددی است که این انتخابات فراهم کرده از جمله تثبت راه و رسم میانهروی، تقویت مشروعیت نهادهای حکومت، مبارزه برای تحول دمکراتیک، شراکت سیاسی برای تغییر و امیدوار کردن الجزایریها.
او تقویت جایگاه الجزایر، اصلاح نظام سیاسی و حمایت از حقوق و آزادیها را از جمله اولویتهای خود اعلام کرد. افزایش درآمد افراد، کاهش میانگین بیکاری (به ۵ درصد)، کاهش میانگین تورم (به ۳ درصد)، افزایش تلاش برای بهبود وضعیت معیشت شهروندان، تضمین توزیع عادلانه ثروت از طریق تجدیدنظر در سیاستهای حمایتی کنونی، افزایش حداقل دستمزدها و مستمری بازنشستگان، توسعه مناطق مرزی، افزایش تولید ناخالص داخلی و بالا بردن نرخ رشد (فراتر از ۷ درصد) نیز از جمله وعدههای انتخاباتی او در زمینه اقتصاد بود.
یوسف اوشیش، جوانترین نامزد
این سیاستمدار ۴۱ ساله الجزایری در سال ۱۹۸۳ در شهر بوگنی (واقع در استان تیزی اوزو) الجزایر به دنیا آمد و تا زمانی که دیپلم خود را اخذ کند، در این شهر زندگی کرد. در سال ۲۰۰۳ به دانشگاه الجزایر در پایتخت پیوست و مدرک لیسانس خود را در رشته علوم سیاسی گرایش روابط بین الملل از همین دانشگاه دریافت کرد. در زمان تحصیل در دانشگاه نیز یکی از مسئولان سازمان دانشجویی بود.
اوشیش بعد از پایان تحصیل به عنوان روزنامه نگار (۲۰۰۸-۲۰۱۲) سپس وابسته پارلمانی (۲۰۱۷-۲۰۱۲) فعالیت کرد.
او زمانی که تنها ۱۹ سال داشت به حزب «جبهه نیروهای سوسیالیت» ـ قدیمیترین حزب سیاسی مخالف الجزایرـ پیوست و در نوامبر ۲۰۱۷ پس از رهبری موفقیت آمیز فهرست جبهه نیروهای سوسیالیست در انتخابات محلی به عنوان رئیس شورای ایالتی استان «تیزی اوزو» انتخاب شد و پس از آن در فوریه ۲۰۲۲ به عضویت مجلس ملی درآمد. او در همین سال از سوی حزب به سمت دبیر کل برگزیده شد.
شعار برگزیده شده از سوی حزب «جبهه نیروهای سوسیالیت» برای این انتخابات «چشم اندازی برای فردا» بود که بیانگر چشم انداز سیاسی حزب برای ساختن آیندهای بهتر میباشد.
انجام اصلاحات سیاسی اساسی، اصلاح قانون اساسی و تغییر نظام حکومتی از نظام جمهوری ریاستی به نیمه ریاستی، تضمین استقلال قوه قضائیه و ایجاد یک نظام سیاسی مبتنی بر تمرکززدایی از جمله وعدههای انتخاباتی او در زمینه سیاست و افزایش حداقل دستمزدها، حذف مالیات دستمزدهای کمتر از ۵۰ هزار دینار (۳۲۷.۳ دلار)، افزایش کمک هزینه دولت به خانوادهها برای هر کودک به ۳ هزار دینار (معادل ۲۲.۳ دلار) تعیین حداکثر قیمت برای مواد غذایی، افزایش بودجه بخشهای آموزش و پرورش، آموزش عالی و بهداشت، افزایش بورسیه دانشجویان به ماهانه ۲۰ هزار دینار (۱۴۸.۹ دلار)، حذف کامل سیاست رانتی از طریق تنوع بخشیدن به اقتصاد از جمله وعدههای انتخاباتی او در حوزه اقتصادی بود.
عبد المجید تبون، برنده انتخابات
رئیس جمهور کنونی الجزایر، فرمانده کل نیروهای مسلح و وزیر دفاع این کشور که به عنوان نامزد مستقل در این انتخابات شرکت کرد، از اعضای «جبهه آزادی بخش میهنی» به شمار میرود. او در سال ۱۹۴۵ در شهر «المشریه» الجزایر به دنیا آمد و فارغ التحصیل مدرسه عالی مدیریت در رشته اقتصاد و امور مالی است. تبون پیش از اینکه به عنوان هشتمین رئیس جمهور الجزایر در سال ۲۰۱۹ خدمت کند، در دوران رئیس جمهور بوتفلیقه مناصب متعدد دولتی از جمله نخست وزیری، وزیر مسکن و شهرسازی و وزیر ارتباطات را برعهده داشته است.
این نامزد برنده انتخابات «الجزایر پیروز» را به عنوان شعار کمپین انتخاباتی خود برگزید و در کمپینهای تبلیغاتی خود به دستاوردهایش در دوره نخست ریاست جمهوری از جمله افزایش ۴۷ درصدی دستمزدها، ایجاد فرصتهای شغلی و بستن درها به روی استقراض خارجی به منظور حفظ استقلال کشور اشاره کرد و فراهم کردن ۴۵۰ هزار فرصت شغلی، بهبود قدرت خرید از طریق افزایش صد درصدی دستمزدها تا سال ۲۰۲۷، مبارزه با گرانی، کاهش مالیات، تقویت بخشهای صنعتی و کشاورزی و صادرات غیرنفتی خارجی، اتصال جنوب کشور به شمال و دستیابی به امنیت آب و موادغذایی را وعده داد.
انتهای پیام
∎